Eskutiza igorri dio CUPek Generalitateko president-ari esanez "Espainiako Gobernuak 155. artikulua aplikatu nahi badu, egin dezatela, baina aurretik guk Errepublika aldarrika dezagun".

Carles Puigdemontek aldebakarreko independentzia aldarrikapena burutu dezan presioak areagotzen ari dira Catalunyan. Zentzu horretan mintzo izan dira azken orduetan ANC eta Omnium eragileak. Pausu ausartagoak emateko eskatu dituzte zenbait pertsona esanguratsuk ere, PSC-ko kide ohi Ernest Maragall-ek eta Generalitateko presidente-orde Oriol Junqueras-ek, esaterako:

CUPen jarrera argia zen, ez zegoen ados independentziaren behin-behineko atzerapenarekin, eta hori berriz agerian utzi dute Pugidemonti igorritako eskutitzean. 155. artikulua aplikatzeko erabateko gogoa igartzen dio CUPek Espainiako Gobernuari eta horregatik, Kataluniako Errepublika lehenbailehen aldarrikatzeko eskatu dio. "Tamalez, merkatuaren, botere ekonomikoen eta estatuen babesik gabe jarraituko dugu, baina jendearekin batera egingo dugu, esperantza eta duitasun osoz", esanez amaitu dute eskutitza.

https://twitter.com/ernestmaragall/status/918443403356098561

ANCk Kataluniako Parlamentuari eskatu dio independentzia adierazpenari jarritako etenaldia ken dezala, Espainiako Gobernuak elkarrizketarako borondaterik ez daukala ikusita. Erakundearen ustez, "ez dauka zentzurik" aldarrikapena suspentsioan mantentzeak, Mariano Rajoyren exekutiboaren jarrera ikusita. Horrekin batera, Carles Puigdemonti eskatu diote Iragankortasun Juridikorako Legea ere indarrean jar, kataluniar errepublikaren fundaziorako. 

Demokrazia eta erabakia, abajo el régimen lelopean ehunka lagun atera dira Gazteluko Plazatik Karlos III.a etorbiderantz abiatu den manifestazioan ostegun arratsaldean Iruñean. Ekitaldia Sarasate pasealekuan amaitu zen, Katakrakeko langile Hedoi Etxartek irakurritako agiriarekin. Bertan eskerrak eman zizkion Kataluniako gizarteari egiten ari den lana eta erakutsitako antolaketa eredugarriagatik:

Kataluniarekin elkartasunez manifestazio jendetsua Iruñean. Batzuek oihukatzen dute "Els cárrets seran sempre nostres" pic.twitter.com/V3y30uAmpx

— Xabier Letona (@xletona) 2017(e)ko urriak 12

Societat Civil Catalanak deituriko manifestazioan zihoazen ultra talde batzuk elkarri aulkiak botatzen hasi dira eta istiluak sortu dituzte Bartzelonako Catalunya plazan. Nació Digital-ek azaldu duenez euren artean sortu da istilua eta udaltzaingo bat ere zauritu da.

La grieta entre los que defienden el reclamo catalán por la independencia y los que no quieren separarse de España terminó a los sillazos pic.twitter.com/M4Gas6BikP

— TN - Todo Noticias (@todonoticias) 2017(e)ko urriak 12

Milaka pertsona bildu da gaur Bartzelonan, Hispanitatearen egunean, Kataluniako Gizarte Zibilak (SCC) deitutako manifestazioan. Nazio Digitalek, deskribatzen duen gisan, adibidez, "milaka gutxi batzuk". Mobilizazioa La Pedreratik atera da eta Kataluniako plazan amaitu da. Bertan alderdi eta erakunde askok parte hartu dute, besteak beste, Ciutadans eta PP. Jaurtitako oihuen artean, Puigdemont presidentearen espetxeratzea eskatu da. Ohikoan unionismoak milaka lagun biltzen ditu bere mobilizazioetan Bartzelonan eta gutxitan hamarka mila lagun. Joan den igandean ordea, 350.000 lagun bildu zituzten udaltzaingoaren arabera eta milioi bat antzolatzaileen esanetan. Gara-ren arabera 170.000 ziren.

Giza eskubideez arduratzen den Human Rights Watch gobernuz kanpoko erakundeak salatu du Espainiako Polizia Nazionalak eta Guardia Zibilak behar baino indar handiagoz jokatu zutela urriaren 1eko erreferenduma eragozteko. GKEak adierazi duenez, "justifikatu gabeko indarkeriagatik alegazio ugari" jaso dute. Erreklamazioak aztertu dituzte, eta esan dute hiru kasutan behintzat frogatutzat jo ahal dela poliziak gehiegikeriaz jokatu izana.

Zehazki, Girona hiriburuan eta Aiguaviva eta Fonollosa herri txikietan "manifestari baketsuen aurkako indarraren gehiegizko erabilera" dokumentatu ahal izan dutela azaldu du taldeko kide Kartik Raj-ek (Europa mendebaldeko afereterako ikertzailea da Raj). "Jasotako beste kexa batzuk ezin izan ditugu xehe aztertu", gehitu dute; hala ere, nabarmendu dute hedabide eta sare sozialetan zabaldutako irudiek agerian uzten dutela indarraren erabilera desproportzionatua.

Espainiako Gobernuak gaiari buruzko ikerketa abiarazteko beharra duela gaineratu du Human Rights Watchek.

Espainiaren festa nazionala eta Hispanitatearen (Amerikaren konkista) ospakizuna den urriaren 12 honetan, 110 herri horietan guztietan udal gobernu taldeek asteroko jarduera ohikoa burutzen dute. Batzuetan langileek jai hartu dute eta beste batzuetan langileen erabakiaren baitan ari dira batzuk lanean. Iaz Madrilgo gobernuak auzitara eraman zuen Badalonako udalak ate irekien eguna antolatu du, Guardia Zibilaren patroiaren ospakizuna saihesteko.

ANC mugimenduak Europa mailako kanpaina zabaldu du, kontinente osoko herritarrek beren agintariei presio egin diezaieten Espainiak katalanen hitza errespeta dezan eskatzeko. Nork bere agintariei bidaltzeko gutuna #SupportCatalonia webgunean dago 25 hizkuntzatan funtzionatzen du, oraingoz euskaraz ez.

Mariano Rajoyk Madrilgo Legebiltzarrean esandakoari labur bezain zorrotz erantzun dio Carles Puigdemontek Twitterreko kontuan: "Elkarrizketa eskatzen duzu eta erantzuten dizute mahai gainean 155.a jarriz. Ulertu dugu".

Generalitateko Osasun kontseilari Toni Cominek jakinarazi duenez, Espainiako Poliziak aurpegira pilotakada bat tiro egin zion gizonak ikusmena galduko du begi batean. La Directa aldizkariko David Bouk grabatu zuen tiroaren unea.

Kataluniaren independentziaren aurkako hainbat elkartek manifestazioa deitu dute biharko 11:00tan Bartzelonan. Societat Civil Catalana, Espanya i Catalans, Empresaris de Catalunya aipatzen ditu Europa Pressek. Katalunia plazan 12:00etan amaitzea aurreikusten dute.

Hacker talde batek izena aldatu dio Google Maps-en Bartzelonako Espainia plazari eta 'Urriaren 1a plaza' izena jartzeko.

Espainiako presidente Mariano Rajoy Kataluniako egooeraz mintzatu da Espainiako Kongresuan. Urriaren 1eko erreferendumak inongo baliorik duenik ukatu du. "Ez dena legala, ez da demokratikoa", adierazi du. Ondoren, gehitu du bozkaketa "demokraziaren aurkako fartsa" izan zela, bere hitzetan, ez zuelako inongo baldintza administratiborik betetzen. Bere hitzetan, ez da elkarrizketa posiblerik legearen eta ilegalitatearen artean".

Rajoyk Puigdemont ohartarazi du "bere esku dagoela legaltasunera itzultzea edo tentsio uneak luzatzea". Erreferenduma "eraso desleial" gisa definitu du eta "Konstituzioaren, Espainiako batasunaren eta Estatutuaren aurkako eraso"-tzat hartzen duela.

CNN kateari egindako adierazpenetan Carles Puigdemont Kataluniako presidenteak "baldintzarik gabeko elkarrizketa" eskaini du. Gobernu bakoitzeko bi pertsonak negoziatzea ere proposatu du, Kataluniako irrati-telebista publikoak argitaratu duenez.

Era berean, Puigdemontek Espainiako Gobernuari eskatu dio "errealitatea" onar dezala: "Katalunia eta Espainiaren arteko harremanak ez du funtizonatzen eta badago kataluniarren gehiengo bat nahi duena Katalunia estatu independente izatea. Espainiako Estatuarekin adostuta egin nahi dugu, baina eseri behar dugu eta baldintzarik gabe hitz egin".

Eskuadra Mossoen burua Josep Lluís Trapero eta ANC eta Òmnium-eko presidenteak Jordi Sànchez eta Jordi Cuixart, astelehenerako berriz deitu ditu Espainiako Auzitegi Nazionaleko Carmen Lamela epaileak. Urriaren 16an deklaratu zuten lehen aldiz eta karguekin aske utzi zituzten. Oraingoan, ordea, fiskaltzak berak pasa den astean aditzera eman zuenez, haien aurkako behin behineko neurriak eska ditzakete, sedizio delitua egotzita.

Rouvikonas kolektiboko 20 bat lagunek Espainiak Atenasen duen enbaxada okupatu dute gaur goizean, Kataluniaren aurkako errepresioa salatzeko.

#Greece:The Spanish Embassy in #Athens occupied by anarchist collective #Rouvikonas in protest against State&Police repression in #Catalonia pic.twitter.com/wyAGecFV5w

— th1an1 (@th1an1) 2017(e)ko urriak 11

VOX alderdi ultraeskuindar espainiarrak jarri zuen salaketa urriaren 1eko erreferenduma antolaketaren harira eta orain aintzat hartu du Kataluniako Justizia Epaitegi Gorenak. Generalitateko President-ari ezezik, Gobernuko eta Parlamentuko mahaiko kideei ere eragiten die.

Pedro Sanchez PSOEko buruak azaldu du akordiora iritsi dela Mariano Rajoyrekin. Eredu autonomikoaren ebaluazioa ekarriko luke adostasun horrek eta sei hilabeteko epean Espainiako Konstituzioaren erreforma abian jartzea. Sanchezek esan du, Kataluniako Gobernuak atzo egindako adierazpena argitzen ez badu, Rajoy babestuko duela "neurri konstituzionalak" hartzerako orduan.

PSOE anuncia que ha pactado con Rajoy abrir el debate de reforma de la Constitución y apoyará las medidas que tome https://t.co/VfHpGZdNcO pic.twitter.com/xbpuJAZL5g

— Europa Press (@europapress) October 11, 2017

"Atzoko adierazpenak eragindako nahasmenaren ondoren", Espainiako ministroen kontseiluak adostu du Generalitateari eskatzea argitu dezan ea independentzia aldarrikatu duen ala ez. Rajoyk azaldu duenez, Generalitateak ematen duen erantzunaren arabera ikusiko da zer norabide hartzen duten ondorengo egunetan. Kataluniako Gobernuari igorritako galdera honekin bidea irekitzen du autonomia bertan behera uzteko aukera ematen duen 155. artikulua aplikatzeari.

Goizetik bilduta dago Espainiako ministroen kontseilua Kataluniako egoera aztertzeko, atzo Carles Puigdemontek egin zuen adierazpenaren ondoren. Espainiako Konstituzioaren 155. artikuluaren aplikazioa mahai gainean dago, Kataluniako autonomia bertan behera uztea ekarriko lukeena. Eguerdiko 12etan emango du Rajoyk hartu duten erabakiaren berri.

Espainiako Kongresuak Gobernuaren kontrol-saioa du gaur. Ikusmina dago Ciudadanosek eta batez ere PSOEk hartuko duten jarreraren inguruan. Azken berriek diotenari kasu egitera, ordea, jarrerak hasi dira argitzen: bi alderdiek erretiratu egin dituzte Rajoyri Kataluniako auziaz egin behar zizkioten galderak. Zenbaiten ustez, keinu horrek adierazten du Espainiako Gobernuaren jarrera babestuko dutela.

"Espainiako Gobernuak 155. artikulua aplikatuz gero, elkarrizketarik ez dutela nahi agerian utziko du eta beraz, errepublika aldarrikatu beharko dugu". Gaur goizean Catalunya Radion Generalitateko eledun Jordi Turrullen hitzak dira.

Elkarrizketarako tarteari epe-mugarik ez diotela jarri adierazi du Generalitateko eledunak. Ondorengo titularrak ere azpimarratu ditugu:
- "Ez diogu ezerri uko egin, gure buruari denbora-luzapena eskaini diogu elkarrizketaren bidea arakatzeko"
- "Urriaren 1eko agindua bere egin du President-ak. 'Nola' eta 'noiz' Parlamentuaren esku daude".
- "Ez dago asteak itxaron beharrik jakiteko ea Espainiako Estatuak elkarrizketarako gogorik duen"
- "Askok esan digute: egin ezazue keinu hau (independentzia aldarrikapenaren etetea)"

Milaka lagun batu dira Bartzelonako Lluis Companys etorbidean, Carles Puigdemonten adierazpena entzuteko. Lander Arbelaitzen argazkiak.

Quim Arrufat CUPeko bozeramaleak esan du bere alderdiak Generalitatean duen konfiantza "ukituta" geratu dela Carles Puigdemontek Legebiltzarrean egindako adierazpenaren ostean, eta gehienez hilabete eman behar zaiola nazioarteko bitartekeritza prozesuari.

CUPeko eta Junts pel Sí-ko parlamentariek etenda geratu den independentzia aldarrikapena sinatu eta gero egin ditu adierazpenok Arrufatek, prentsaurrekoan.

Puigdemontek badu Moncloaren erantzuna: Mariano Rajoy Espainiako presidenteak ez ohiko Ministro Kontseilua deitu du bihar goizeko 9:00etarako, Kataluniako Gobernuaren aurka zer neurri ezarriko duen erabakitzeko. Soraya Saenz de Santamaria presidenteordeak iragarri du erabakia, eta Generalitatearekin inolako elkarrizketa egongo denik ukatu du. 

The New York Timesen lerroburuak dio "Lider kataluniarrak dio eskualdeak irabazi duela independentzia, baina elkarrizketa eskatu du Madrilekin". Le Mondek, "Kataluniako parlamentuak independentzia sinatu du baina indarrean jartzea suspenditu du". The Guardian britainiarra: "Kataluniako Gobernuak independentzia deklarazioa suspenditu du". Puigdemonten esaldi bat aukeratu du Die Zeit alemaniarrak: "Ez gara kolpistak". Eta Corriere della Sera italiarrak aurrez aurre jarri ditu Puigdemonten adierazpen hori eta Moncloaren erantzuna: "Puigdemontek independentzia suspenditu du: 'Ez gara kolpistak, negoziatu nahi dugu'. Madril: 'Hitz onartezinak, xantaia da'".

Iñigo Urkullu EAEko lehendakariak sare sozialen bidez balorazio baikorra egin du Carles Puigdemonten hitzaldiaren inguruan.

Legebiltzarreko saioa amaituta, Junts pel Sí eta CUP taldeetako legebitzarkideek errepublika katalanaren adierazpen agiria sinatu dute. "Hainbat astez" luza litekeen elkarrizketa fasea amaitutakoan gauzatzekoa litzateke adierazpena.

Hemen irakurri daiteke osorik:

- "Katalunia afera europar bilakatu da".
- "Une larria da eta gure gain hartu behar dugu dagokigun erantzukizun puska".
- "Ezingo dugu aurrera egin ez bada demokrazian eta bakean".
- "Mobilizatu diren guztiak dira bat eginik jarraitu behar duen herri baten osagai".
- "Gaur azalduko dizuedana ez da erabaki pertsonal bat, urriaren 1eko emaitza da".
- "Hemen gaude urriaren 1ean erreferendum bat burutu genuelako muturreko baldintzetan".
- "Hala eta guztiz ere, 2.000.000 katalanetik gora katalanek botoa eman zuten mehatxuen gainetik".
- "Salatu behar dugu Estatuaren jokabideak tentsioa eragin duela".
- "Bada jendea kezkatuta eta estututa dagoena gerta daitekeenagatik".
- "Arrazoirik gabeko bortizkeriak eta enpresen lekualdatzeak ere zikindu du giroa".
- "Francoren heriotzaz geroztik Kataluniak lagundu dio Espainiako demokraziaren sendotzeari".
- "Urteen joanean Espainiako sistema inboluzionatzen joan da".
- "2005.ean Kataluniako Parlamentuaren gehiengoak Estatutu berri baten proposamena onartu zuen".
- "Gure proposamenak azalarazi zuen katalanofobia handia".
- "Estatutua bozkatu genuen 1.899.000 botorekin, urriaren 1ekoak baino gutxiago".
- "Beranduago, bigarrenekoz kimatu ziguten Estatutua, jadanik bozkatua zegoena".
- "Auzitegi Konstituzionalak Estatutuaren kontra emandako ebazpenaz geroztik, Espainiako sistema politikoak ez du behatz bat mugitu".
- "Herritarrek sinesten dute bizirauteko modu bakarra dela Katalunia estatu izatea".
- "Erreferenduma egin ahal izateko, instituzioek eta jendarte zibilak hainbat ekimen proposatu ditu".
- "Elkarrizketa eskatu dugu alde biek onartutako erreferendum bat burutzeko".
- "Britainia Handian egin ahal izan bazen hori, zergatik ez hemen?".
- "Mundua harrituta utzi duten manifestazioak egin ditugu".
- "Gure eskariak beti bakean adierazi ditugu".
- "Eskatzen dugu erabaki ahal izateko askatasuna eta Estatuan ez dugu solaskiderik aurkitu".

(Puigdemont gaztelaniaz mintzatu zaie Espainiako Estatuko herritarrei)

- "Ohartzen naiz zer nolako informazioa ematen dizueten, baina eskatzen dizuet saia zaiteztela jakiten zerk ekarri gaituen honaino".
- "Ez daukagu ezer ez Espainiaren eta ez espainiarren aurka".
- "Gure arteko harremana ez dabil ondo eta ez da ezer egin egoera aldatzeko".
- "Kataluniak irabazi du estatu independente izateko eskubidea".
- "Gaur entzuten eta errespetatzen gaituzte".
- "Hautetsontziek diote Bai independentziari".
- "Gauza bat da Urriaren 1aren aurrekoa eta beste bat ondorengoa".
- "Nire gain hartzen dut herriaren agindua Katalunia estatu independente bilakatzeko".
- "Gobernuak proposatzen dio Parlamentuari eten ditzala independentzia adierazpenaren eraginak".
- "Elkarrizketa epe bat irekitzen dugu".
- "Proposatzen dugu adierazpena aste batzuetarako etetea elkarrizketari ekiteko".
- "Eskatzen diet herritarrei jarrai dezatela adierazten askatasunez eta errespetuz".
- "Eskatzen diot politikari laguntzeko tentsioa baretzen".
- "Espainiako gobernuak entzun beharra dauka hitz egin beharra dagoela diotenei".
- "Eskua luzatzen diogu elkarrizketari".
- "Estatu espainiarrarekiko gatazka konpondu dezakegu".

"Kataluniako Errepublika aldarrikatzea zegokigun gaur, eta aldarrikapen hori ez da nahi genukeen moduan iritsi" esan du Anna Gabriel CUPeko legebiltzarkideak bere hitzaldian; "norekin negoziatuko dugu, nor izango da bitartekari?", gehitu du, Carles Puigdemont presidenteari zuzendutako galderan. Gabrielek azpimarratu du "jardun faxistei aurre eginez" iritsi dela Katalunia gaurko egoerara: "Ezin liteke bozkatu ahal izateko 900 zauritu baino gehiago egon behar izatea".

Urriaren 1eko erreferendumaren emaitza praktikara eramateko borondatea berretsi du CUPeko parlamentariak: "Ez diezaiogun errepublikari uko egin, borroka fase berria hasten da gaur".

"Traidoreak" oihuak Kataluniako parlamentuaren kanpoaldean. Independentista batzuen artean haserrea ere eragin du Puigdemontek iragarritako independentziaren etendurak.

Espainiako Gobernuko zenbait kide, tartean Mariano Rajoy presidentea eta Soraya Saenz de Santamaria presidenteordea, bileran daude oraintxe Kataluniako Parlamentuaren osoko bilkuraren osteko neurriak erabakitzeko. ABC egunkariaren esanetan, Moncloak  "txantaia onartezintzat" jo du Carles Puigdemonten hitzaldia. Iturri horien arabera, "independentzia aldarrikapen inplizitua" egin du Generalitateko presidenteak, eta horrek ondorio legalak ekarriko dizkio.

El País espainiar egunkariak kaso berri duenez, Carles Puigdemonten hitzak independentzia aldarrikapen baten parekoak dira Moncloako iturrien arabera, eta Espainiako Gobernuak horren aurrean zer neurri hartu aztertuko du.

CUPek Twitter bidez eman du lehenbiziko iritzia Carles Puigdemontek gaur iragarri duen independentzia aldarrikapena eten ostean. "Gu, jendea bezala, errepublika aldarrikatzera etorri gara #beldurbarik" irakurtzen da txioan.

"Balora dezagun Puigdemontek agertu duen seny-a (sen ona)", adierazi du Pablo Iglesias Podemoseko buruak. "Behar beste elkarrizketa eskatzen diot Puigdemonti; Rajoyri, berriz, onar dezala Espainia plurinazionala dela eta Kataluniako herritarrei entzun egin behar zaiela".

Independentzia aldarrikapena eten eta elkarrizketarako fase bat irekitzeko eskaera egin dio Carles Puigdemontek Kataluniako Legebiltzarrari. Kanpoko aldean dauden milaka lagunen artean giroa hoztu du horrek, bertan diren Estitxu Eizagirre eta Lander Arbelaitz ARGIAko kazetarien esanetan.  

Carles Puigdemontek adierazi du independentziari baiezkoak aukera ematen duela Kataluniak independentzia deklaratzeko. Baina jarraian, adierazi du adierazpen hori eten egingo duela elkarrizketa negoziazio fase bati hasiera emateko.

Egoeraren aurrekarietan oinarritutako hitzaldia

Kataluniako egoeraren aurrekariek pisu handia izan dute haren hitzaldian. Gogora ekarri du 1978ko Espainiako Konstituzioaren onarpena, hura kataluniarrentzat abiapuntua izan zela adieraziz, baina autogobernu handiagoa lortzen saiatu zirenean jabetu zirela Espainiako "elite hegemonikoek" garbi adierazi zutela helmuga zela haientzat.

2005ean Kataluniako parlamentuak onartu zuen Estatutu berria gogora ekarri du, nola %88ak onartu zuen baina gero onartutako testua aldatu behar izan zuten, Auzitegi Konstituzionalak hala aginduta. "Umiliazioa" izan zela azaldu du Puigdemontek eta nola geroztik milioika herritar ondorio batera iritsi ziren: bizirauteko Katalunia estatu bihurtu behar zela.

Jazarpen judizial eta polizialaren salaketa

Erreferendum paktatuaren aukera ere proposatu zutela nabarmendu du, baina ezezkoaz gain jazarpena ere pairatu dutela (Mas, Rigau, Forcadell eta beste hainbat hautetsik epaitegietatik pasa behar izan dutela azpimarratuz).

Gaztelaniaz hitz egin du tarte batez, Espainiako Estatuko herritarrei zuzentzeko. "Kontziente naiz medio gehienek ematen dizueten informazioaz, zer narratiba instalatu den", esan du; "ez gara eroak, kolpistak... jende normala gara, boza eman nahi duena, adostuta egiteko prest egon gara. Hobeto ulertu nahi dugu elkar ze orain, harremanak ez du funtzionatzen eta ez da ezer egin jasangaitza den egoera aldatzeko".

"Konstituzioa marko demokratikoa da baina egia da badagoela demokrazia konstituziotik harago ere", gaineratu du Kataluniako presidenteak. Gero, amaitzeko, urriaren 1eko erreferendumaren emaitzekin, Kataluniak estatu independente izateko eskubidea irabazi duela baieztatu du, negoziaziorako independentzia adierazpena eten aurretik.

Cs-ko eta PPko diputatuak hemiziklora itzuli dira eta horren ondoren. Carme Forcadell Parlamenteko presidentea ere sartu da aretoan. Puigdemont eta Junqueras ere bertan dira. Plenoa hasiko da.