Frankfurt (Alemania), 1901. Alois Alzheimer psikiatra eta neurologoak Auguste Deter pazientea ikusi zuen lehen aldiz. 51 urteko etxekoandre alemaniarra kasu arraroa zen. "Pazientea eserita dago eta babesgabe dirudi" jaso zuen Alzheimerrek idatziz: "Nola duzu izena? Auguste. Nola du izena zure senarrak? Auguste, uste dut. Galdera ulertzen ez duela dirudi".

Garai hartan Alzheimerrek uste zuen gaixotasun psikiatrikoak beste gaixotasunak, gorputzeko gaixotasunak bezalakoak... [+]

Pastelak jan ditzatela?

Frantziar Iraultzan Luis XVI.a gillotinatik Maria Antonieta baino lehenago pasa arren, austriar artxidukesaren lepoa eskatzen lehenago hasi ziren. Zergatik ordea?


Migel Joakin Eleizegi Ateaga
Altzoko Handiaren itzulera

Azaroaren 20an dira 160 Altzoko Handiak agur esan ziola munduari, bere hezur handi eta guzti. Europako oholtza dirdiratsuetan itzulia egin zuen gizonkoteak sortetxean amaitu zuen umil, Altzo Azpiko Ipintza Haundi baserrian. Gero, bere oroimena ahozko istorio eta idatzizko... [+]


Donostia Sutan antzerki ekitaldia
MULTIMEDIA - ekitaldia

Donostia Sutan Elkarteak antolatuta 2021eko abuztuan Donostiako Trinitate plazan egindako antzerki emanaldia duzue honakoa, 1813an hirian gertatua kontatzen duena.


Esklabotza
Haiti, iraultza eta mendekua

1791ko abuztuan mundua astindu zuen iraultza batek. Eta ez zen Europan gertatu. Esklabotzan oinarrituriko sistema ekonomiko kolonial atlantiarra hankaz gora jarri zuten milaka beltzek Saint-Domingue uhartean: hainbat urtetako borrokaren ostean Haiti herrialde librea sortu zuten... [+]


1813 Euskal Herria suntsitua
MULTIMEDIA - solasaldia

Eneko Bidegainen hitzaldia 2019ko abuztuan Donostia Sutan Elkarteak antolatuta. 1813an Euskal Herri osoan izandako gertakariak bildu ditu Bidegainek aurkezpen honetan.


Euskal Herriaren «Konstituzio politikoak» XIX. mendean: 1852
Konstituzioa eta nazioa, horra politikagintza berriko bi kontzeptu ardatz. Eta gurean, 1918. urteaz geroztik, Estatutua eta autonomia. 1852an, Pedro Egaña eta Blas Lopez politikari eta legelariek, espainiar konstituzionalismoaren baitan, mendebaldeko hiru euskal... [+]

2021-07-20 | Mikel Asurmendi
Frantziako deszentralizazioa: estatu zentralista eta herrien arteko lehia
Frantziako Estatuaren egungo eredua 1791ko Iraultzaren ondorengoa da. Estatu honen izaera, alta, askoz lehenagotik heldu da. Historian gibelera egin, eta Karlomagno enperadorearenganaino joan gaitezke. Inperio izaera, hala ere, Frantziako historian konstante bat da. Monarkia... [+]

2021-07-19
Euskal Departamendua: bi mende luzetan zapuzturiko eskaera historikoa
1789ko Iraultzaren biharamunean Frantziako erregio guztiak birmoldatzeko xedetan sortu ziren departamenduak. Jakobinoak garaileak ziren, ordea.

Egun berean, Lapurdiko Biltzarraren izenean Dominique Garat diputatuak Zuberoa eta Nafarroarekin batean Euskal Departamendua eratzea... [+]


Napoleon ez zen sekula Waterloon egon

1815eko ekainean, Napoleonek azken eta behin betiko porrot militarra izan zuen Waterlooko guduan. Baina Napoleonek ez zituen sekula udalerri hartako lurrak zapaldu.


'Retour des cendres', Napoleonen hileta luzea

Longwood, Santa Helena uhartea, 1821eko apirilaren 16an. Erbestealdian zela eta hil baino bizpahiru aste lehenago, Napoleon Bonapartek azken nahia erantsi zion bere testamentuari: Parisen ehortzi zezaten nahi zuen, “Sena ibaiaren ertzean, hainbeste maitatu dudan frantziar... [+]