Gaurkotasunak arreta jartzen du VGPk ontziolako aktiboak esleitzean, baina ezinbestekotzat jotzen dugu azken urteetan gertatutakoa aztertzea, egoera honetara nola iritsi garen ulertzeko:

            - 2005eko urtarrilaren 27an, ELAko metaleko federazioak, CCOOk, UGTk eta PSOEren Gobernuak ontziola pribatizatzeko hartutako akordioaren aurrean, honako hau adierazi zuen: "ELAk industri plan bat egitea eskatzen jarraitzen du inolako neurririk hartu aurretik, baita ontziolaren titulartasun publikoa ere. Horiek beharrezkoak dira enpleguaren etorkizuna bermatzeko, baita industria osagarriaren artean sortzen duen jarduera ekonomikoa ere. Era berean, ELAren ustez, Espainiako Administrazioak Naval berrabiarazteko betebeharrak bere gain hartu behar dituen lehen fasearen ondoren, Eusko Jaurlaritzak jarrera aktiboagoa hartu behar du enpresa horren enpleguaren eta industria osagarrian eragindakoaren defentsan, are gehiago gogor zigortuta dagoen eskualde bati eragingo diolako ".

            - Ontziola pribatizatu zenetik, plantilla eskandaluz txikitzen joan zen, eta 186 langile baino ez ziren izan bere bukaeran. Azken urteetan eraikitako itsasontziak azpikontratetako langileen erabilera masiboan oinarritu ziren, lan-baldintza ezegonkor eta prekarioekin.
            - Ontziolaren zuzendaritza, Ingeteam eta Muruetaren eskuetan, negargarria izan zen. Enpresa horien jokabide arduragabeak porrota erraztu zuen. Beste behin ere, administrazio publikoak ez zuen inolako kontrolik egin, eta ez zen inolako zentsurarik adierazi enpresa-jarduera horren aurrean.
            - Navalen jardun den zigorgabetasuna 2017ko irailean gertatutakoan islatzen da; izan ere, sei pertsona Sestaoko La Navaleko kaietara gauez sartu ziren, ontzi bat eramateko asmoz, eta ontziolako kaiekin lotzen zuten kai guztiak askatzen hasi ziren.

            -Gasteizko Gobernuak behin eta berriz uko egin zion Ontziolan kapitala sartzeari, Europako legediak aukera hori ukatzen zuela argudiatuz. Garai berdinean, EBko beste gobernu batzuek zailtasunak zituzten ontziolak nazionalizatzera ere iristen ziren.
            - Aste honetan jakin dugu VPG enpresak ontziolaren aktiboak esleitu dituela. Bere proiektua ez da itsasontzirik eraikitzea, eta komunikabideetan agertutako informazioaren arabera, etorkizuneko jarduera gehiena logistikoa baino ez da izango.

ELAk, azken urteetan gertatutakoa labur-labur gogoratu ondoren, adierazi nahi du amaiera ez dela ezustekoa. Gasteizko Gobernuaren industria-politika ez da existitzen, eta Ezkerraldea desindustrializatzen ari da. Ekonomiaren Garapeneko Departamentuaren jarduera bakarra bere erantzukizuna desbideratzeko prentsa-oharrak sortzea da. Pribatizaziotik, enpresa-zuzendaritza esplikaezinarekin jarraituz, etengabeko laguntza eta inplikazio publikoaren faltarekin batera, Navalen zoria botata zegoen. Euskal Herriak enpresa estrategiko bat galdu du, Ezkerraldea, milaka lanpostu sortzeko gaitasuna. Horien ordez, enplegu gutxiago, prekarietate handiagoa eta, ziurrenik, hirigintza-espekulazio handiagoa egongo dira. Navalen gertatutakoaren erantzukizunak izen-abizenak ditu, lanpostua galdu dutenek bezala.