• Basurde-uxaldiak berriz hasi dira Gipuzkoako Aldundiaren eta ehiza-federazioaren arteko akordio baten ondoren; uxaldiak eten egin ziren 2023an emakume bat Deban hil zenean, galdutako bala baten ondorioz

• Erakunde ekologistaren ustez, uxaldiak ez dira basoko populazioak behar bezala kudeatzeko tresna eraginkorra

Gipuzkoako Foru Aldundiaren eta Ehiza Federazioaren artean basurde eta orkatzen uxaldiei berriro ekiteko akordioa dela eta, Gipuzkoako Ekologistak Martxan-ek ohartarazi du ehiza-jarduera ez dela gai basurdeen eta orkatzen populazioen kontrol teknikoa egiteko, eta, askotan egiaztatu denez, jarduera horrek istripuak eragin ohi dituela, batzuk oso larriak, hala nola 2023ko abenduan Deban gertatutakoa, auzokide bat hil baitzen haren etxean.

Basurde eta orkatzen populazioak uxaldien bidez kontrolatzeko ahaleginak hainbat lurraldetan errepikatu dira duela urte askotatik, baina emaitzak erakutsi du ehiza-populazio horiek ez direla murriztu, eta, gainera, areagotu ere egin direla. Ehiza ez da irizpide teknikoetan oinarritutako jarduera, aisialdiko jarduera baizik, eta ehiztariek ez dute prestakuntza egokirik basoko populazioak teknikoki kudeatzeko.

Izan ere, uxaldi horiek egiteak, batzuetan, kontrako efektua eragiten du; izan ere, espezie horiek ingurune naturalean jazartzean, askotan, basurdeak hiri-eremu batzuen inguruetara joaten dira, eta, han, erraz iristen dira gizakiak sortutako hondakin organikoetara, eta, gainera, ez dago harrapari naturalik.

Ekologistak Martxan-ek salatu duenez, baimen berriak hobekuntza batzuk jasotzen ditu, hala nola irabiatu beharreko espazioen mapa digitalizatu zehatzagoak egitea eta hiriguneetara distantzia handiagoa izatea; hala ere, istripuak berriro gertatzea bultzatuko du, eta arriskuan jarriko ditu bizilagunak, inguruko erabiltzaileak eta zauritu edo hil daitezkeen ehiztariak berak. Zoritxarrez, ehiza-istripuak nahiko ohikoak dira, segurtasun-neurri eskasak hartzen direlako. Akordio horren bidez, Gipuzkoako Foru Aldundia izan daitezkeen istripuen eta horien ondorioen erantzule egiten da.

Hiri-eremuen inguruetan tranpa-kutxak erabiltzeari dagokionez, Ekologistak Martxan-ek gogorarazi du ehiza-metodo ez-selektiboa dela, eta beste espezie batzuetako aleak harrapa ditzakeela, baita espezie babestuetakoak ere, eta, gainera, hirigune horietan bizi diren edo bisitatzen dituzten pertsonentzat arriskutsuak izan daitezkeela. Seinaleztapenari dagokionez, gogoratzekoa da uxaldiak behar bezala seinaleztatzea positiboa denez, herritarrek ez dituztela su-armak erabiltzen. Ehiztariek eta foru-aldundiak ziurtatu behar dute ez dela ehiza-istripurik gertatuko.

Gipuzkoako Foru Aldundiak, ehiza-sektorearen presioen aurrean amore eman behar ez zuenak, bere eskumenak gauzatu beharko zituen, basurde eta orkatzen populazioei buruzko zentsu eta azterketa serioak eginez, eremu horietako biztanle edo erabiltzaile guztientzat neurri eraginkor eta seguruak aztertuz eta hartuz, eta populazio horiek gehiegi handitzea eragin dezaketen arrazoiak ezabatzeko edo murrizteko legeak emanez, hala nola basurdeek elikadura antropikoko iturrietara duten sarbidea murriztuz.