Ehun proiektu baino gehiago antolamendutik kanpo geratu dira
Energia berriztagarrien Euskadiko Lurralde Plan Sektoriala (LPS) berandu iritsi da. Plangintza-tresna hori definitzen den bitartean, dagoeneko izapidetzen ari dira parke eolikoen eta fotovoltaikoen 100 proiektu baino gehiago, LPSak aurreikusitako antolamendutik kanpo geratuko liratekeenak. “Horrek argi eta garbi erakusten du Eusko Jaurlaritzaren aurreikuspen eta plangintza falta“, salatu du Ekologistak Martxan-ek.
Aurkeztutako alegazioak masiboki gutxiestea
Alegazioei erantzuteko dokumentuak erakusten duenez, aurkeztutako ia 4700 alegazio guztiak, herritarrenak, talde ekologistenak, elkarteenak eta baita administrazioenak ere, baztertu egin dira. Bereziki esanguratsua da hiru foru-aldundiek, lurralde- eta ingurumen-kudeaketan giltzarri diren erakundeek, beren ekarpenak aintzat hartu ez izana.
“Alegazioekiko mespretxu horrek agerian uzten du elkarrizketa eta gardentasun falta dagoela energia- eta lurralde-plangintza bezalako gai sentikor batean. Ez zaie entzuten ingurumen-babesarekin bateragarria den garapen berriztagarria bilatzen dutenei “, kritikatu du Ekologistak Martxan taldeak.
Bateraezintasuna espezie mehatxatuak kudeatzeko planekin
Beste alderdi kezkagarri bat da LPSak ez dituela kontuan hartzen espezie mehatxatuak kudeatzeko indarrean dauden planetan jasotako debekuak, hala nola sai zuria eta ugatzaren kasuetan. Hegazti nekrofagoak kudeatzeko planak LPSn kontuan hartu ez diren murrizketa argiak ezartzen ditu, espezie horien biziraupena arriskuan jarriz.
“Lotsagarria da tamaina honetako dokumentu batek desagertzeko arriskuan dauden espezieak babesteko araudi espezifikoak ez jasotzea. Biodibertsitatearekiko destaina hori jasangarritasunari buruzko edozein diskurtsorekin kontraesanean dago“, diote erakundeak.
Korridore ekologikoak: erantzunak faltsuak dira
Alegazio askoren arabera, korridore ekologikoak energia berriztagarrien proiektuetarako eremu egoki gisa baztertu behar dira. Hala ere, erantzun-dokumentuan, Eusko Jaurlaritzak bere jarrera justifikatzen du ziurtatuz Euskadiko korridore ekologikoak lehorreko espezieentzat bakarrik diseinatuta daudela, ez hegaztientzat.
Ekologistak Martxanen arabera, baieztapen hori guztiz faltsua da. “Korridore ekologikoen memoria-dokumentuan bertan, hainbat hegazti-espezie korridore horiek babestearen onuradun izango liratekeela erakusten duten taulak daude. Ez da onargarria informazioa desitxuratzea ingurumena kontserbatzearen aurkako erabakiak justifikatzeko“, salatu dute.
Gardentasun falta: bisore irisgarria herritarrentzat
Ekologistak Martxan-ek azpimarratu du bisore irisgarri eta eguneratu bat ezarri behar dela GeoEuskadin, izapidetze-hasieratik Euskadin izapidetzen ari diren energia-proiektu guztiak kontsultatzeko aukera emango duena, bai eta proiektuarekin lotutako oinarrizko datuak ere, hala nola kokapena, ingurumen-izapideen egoera eta zer izapidetze-fasetan dauden. Bisore horrek, Katalunian dagoenaren antzekoa, gardentasuna bermatuko luke, eta herritarrei eta erakundeei erraztuko lieke proiektu horiek lurraldean eta biodibertsitatean dituzten inpaktu metagarrien jarraipen hobea egitea. Horri erantzun zitzaion ondo egongo zela eta Geoeuskadirekin egin zitekeela, baina horretarako inolako asmorik gabe. Ekologistak Martxan-ek dagoeneko izapidetzen hasita dauden proiektu guztiak barne hartzeko eskatu du.
Etorkizun energetiko orekatu eta arduratsu baterantz
Ekologistak Martxan-etik ondorioztatu dutenez, energia berriztagarrien LPS hau berandu iristeaz gain, ez ditu aintzat hartzen natura- eta landa-ingurunearekiko errespetuzko trantsizio energetiko justu baten oinarriak. Premiazkoa da klima-krisiaren aurkako borroka gizarte-justiziarekin eta biodibertsitatearen babesarekin uztartuko duen aldaketa sakona bultzatzea. Ekologistak Martxanen ustez, “aldaketa hori eraldaketa inklusibo eta kolaboratibo batean oinarritu behar da, oinarri sozialetik abiatuta, hiru helburu nagusi lortzeko: erregai fosilekiko dugun mendekotasuna nabarmen murriztea eta ekoizpen deskarbonizatu baterantz aurrera egitea; ekosistema degradatuak lehengoratzea, gure ekonomia planetako oreka naturalekin lerrokatzen dugun bitartean; eta pertsona guztientzako bizitza duinak, bidezkoak eta autonomoak bermatzea, bai hemen, bai munduko edozein lekutan“.