Munduan gehien kontsumitzen den bigarren materiala oso kutsagarria da eta eragin sozial larriak ditu.

Hormigoiak hedabideetara salto egin du duela gutxi, Valentziako Generalitateak ustelkeria kasuetan inplikatutako enpresa eraikitzaileei ordaindutako prezio garestiak direla eta. Material hori, batez ere eraikuntzan erabiltzen denez, historikoki lotu izan zaie eskandalu politikoei, etxebizitzaren burbuilari edo huts egin duten hirigintza-proiektuei. Eztabaida horiez gain, material horrek eragin ekologiko eta sozial handiak ditu. Ekologistak Martxan taldearen txosten berri batek haren ekoizpena eta erabilera, ondorioak eta sektorea eraldatzeko beharrezkoak diren alternatibak aztertzen ditu.

Kutsadura eta baliabide-kontsumo handiko materiala

Zementuaren ekoizpena da hormigoiaren osagai nagusietako bat, eta mundu mailako COMAIZ isurketen % 7-8 eragiten du. Deskarbonizazioa konplexua da, txostenaren arabera; izan ere, erabilitako energia-iturrien isurketez gain, haien fabrikazioko prozesu kimikoenak ere gehitzen dira, eta horiek saihesten zailagoak dira. Gainera, harrobietatik lehengaiak ateratzeak habitatak galtzea eragiten du, eta ekoizteko ur-premia handia dagoenez, estres hidrikoa sortzen da, munduko ur industrialaren erauzketen % 9 izateraino. Penintsulan, fabrikak dagoeneko ur gutxi duten eremuetan kokatzeak, hala nola ekialdean edo hegoaldean, baliabide horren eskasia areagotu dezake.

Erabilera-ereduak gizarte- eta ingurumen-arazoak eragiten ditu

Estatu espainiarrean hormigoiaren kontsumoa % 44an banatzen da obra publikorako, eta % 56an bizitegi-eraikuntzarako eta bizitegi-eraikuntzarako ez den eraikuntzarako. Neurrigabeko erabilerak espekulazioa eta hirigintza jasanezina elikatu ditu. Hormigoi-kontzentrazio handia dagoen hiriguneetan, esaterako, materialak bero-uharteak sortzen ditu egunean zehar atxikitzean eta gauez askatzean, berotze globalaren ondorioak areagotuz. Era berean, lurzorua iragazgaiztu egiten du, lurrean eta akuiferoetan ura xurgatzea eragotziz eta DANA bezalako fenomenoek eragindako uholdeak larriagotuz, gero eta ohikoagoak izango baitira klima-aldaketaren ondorioz.

Premiazko aldaketa bat, eskaria murriztea eskatzen duena

Sektorearen arazoen aurrean, txostenak ondorioztatzen du erabilerak birpentsatu behar direla eta eredu berri baten alde egin behar dela. Eredu berri horretan, beharrezkoa da, deskarbonizazioa lortzeko ekoizpen-prozesuetan aldaketak egiteaz gain, eskaria murriztea. Proposatutako aukeren artean daude lehendik dauden eraikinak birgaitzea, material ekologikoak erabiltzea eta espazioak berroneratzeko hiri-plangintza egitea, kontrolik gabeko hedapenaren ordez.

Txostenak ohartarazten duenez, hormigoiaren eskaria murriztu gabe, ezinezkoa izango da helburu klimatikoak lortzea eta sektore horrek ingurumenean eta gizartean eragiten dituen kalteak geldiaraztea. Eta, azken batean, beste eremu batzuetatik (soziala, laborala eta ekonomikoa) bizitza erdigunean jarriko duen eredua aldatzea beharrezkoa dela defendatzen du.