Arabako lurralde historikoa 733 km-ko ibaiek osatzen dute, 10 arro hidrografikotan banatuta (Zadorra, Ibaizabal, Puron, Omezillo, Ega Arakil, Deba, Baias, Ebro eta Inglares). Ibaien ezaugarrien arabera, guztira 46 ur-masatan banatzen dira ibaiak, eta unitate hori da Uraren Esparru Zuzentarauak (2000) kudeaketa eta ebaluazio-unitate gisa ezarritako unitatea.

UEZ horrek estatu kideak behartzen ditu 2015. urterako egoera global ona (kimiko-biologikoa eta hidromorfologikoa) berreskuratzera. Egoera hori konpontzeko ezintasunaren aurrean, beste 12 urteko luzapena gaitu zen, baina badirudi, hala ere, Arabak ez duela beteko.

UEZaren 25 urte hauetan, zerbait hobetu da, kimikaren aldetik bereziki, araztegi batzuk eraikiz eta hobetuz, giza isurketak minimizatzen dituztenak, baina ibaiertzeko landaredia, ibaiei lotutako fauna kasu, ez da berreskuratzen. Aparteko aipamena da hezeguneen egoera tamalgarria (lakuak, hezeguneak…) eta THAn
dauden akuiferoen nitratoagatiko kutsadura.

Zadorra BIzirik plataforma: “THAren kudeaketa hidrikoak ezin du horrela jarraitu, beharrezkoa eta premiazkoa da modu koordinatu eta irmoan jardutea, larrialdi klimatikoko egoera ofizial batean, lehorteak eta uholdeak izateko arrisku handiagoa espero baita”.

Bien bitartean, PZBk egoera hori fiskalizatzen jarraituko du eta inplikatutako administrazioekin eta laguntza eskatzen duten pertsonekin lankidetzan arituko da, gure ibaiek jasaten dituzten isurketa eta inpaktu ugariei erantzuteko