Ecologistas en Acción taldearen arabera, AESANen 2021eko azken azterketek elikagaietan plagiziden hondakin ugari daudela erakusten dute. Laginen % 40k antzemandako 123 pestizidetatik hondakin bat edo gehiago izan zituzten, aurreko urtean baino % 5 gehiago. Pestizidek legezko mugak gainditu zituztenen ehunekoa ( % 2,5ekoa) ere % 44 handiagoa izan zen 2020an bete ez zirenen aldean.
Gainera, emaitza horiek errealitatearen zati txiki bat baino ez dute erakusten, aztertutako lagin kopurua (1.904) oso txikia izan baitzen. Izan ere, AESANek soilik 4 lagin aztertu zituen 100.000 biztanleko, Europar Batasuneko batez bestekoa 4,5 aldiz handiagoa denean.
Erakunde ekologistak ohartarazi du kezkagarria dela EBk baimendu gabeko 46 plagizida ere elikagaietan egotea. Era berean, ordezkogaien zerrendan 17 pestizida detektatu dira, hain gai arriskutsuak, non Europak alternatiba seguruekin ordezkatzera behartzen dituen.
AESANen analisietan, halaber, sistema hormonala (edo disruptore endokrinoak) aldatzeko gaitasuna duten 66 plagizida-hondar detektatu ziren, osasunean eta ingurumenean kalteak eragin ditzaketenak, oso kopuru txikian.
Fruta eta barazkiak izan ziren plagiziden hondakin gehien izan zituzten elikagaiak: 121 plagizidek (horietatik 65 disruptore endokrinoak) laginen % 43 kutsatu zituzten. Pestizida gehien izan zituzten bi elikagaiak 51 substantzia zituzten mahaiko mahatsak (28 disruptore endokrinoak) eta 32 substantzia zituzten piper gozoak (18 disruptore endokrinoak) izan ziren. Animalia-jatorriko laginei dagokienez, % 3,39k plagizidak zituzten.
Antzemandako plagizida hondakin gehien dituzten 5 elikagaiak
|
|
Elikagaiak | Plagiziden kopurua |
Mahaiko mahatsak | 51 |
Piper gozoak | 32 |
Mandarinak | 28 |
Pomeloak | 28 |
Madariak | 23 |
Ecologistas en Acción taldeak salatu duenez, urtetik urtera kutsadura handia dago fruta eta barazkien plagizidekin. Kistiñe Garcíak, erakunde ekologistaren bozeramaileak, honakoa adierazi du: “Herritarrentzako arriskua ez da ezabatzen elikagaiak garbituz edo zurituz. Ezinbestekoa da Espainiako Gobernuak neurriak hartzea, hala nola Plagiziden Erabilera Iraunkorrerako Europako Erregelamenduak 2030erako proposatzen duen plagiziden erabilera % 50era murrizteko helburua babestea eta betetzea. Horretarako, nekazaritza-sektoreari laguntzak eman behar zaizkio, toxikoak erabili gabe elikagaiak landatzeko modu berriak ikasi behar baititu.
Koldo Hernandezek, Ecologistas en Acción taldeko bozeramaileak, honako hau gaineratu du: “Gobernuak ikertu behar du zergatik ez dauden baimenduta antzemandako plagiziden herena baino gehiago, eta hautagaien zerrendako plagizida arriskutsuenak alternatiba iraunkorragoekin ordezkatu behar ditu”. AESANek, bestalde, bere analisia hobetu behar du informazio adierazgarriagoa emateko, lagin gehiagorekin eta eremuetan benetan erabiltzen diren plagizidei buruzko informazioarekin, hala nola glifosatoa.