ZER GERTATU DA BERRABIATZE HANDIAREKIN?

1. Azken  urteotako  kapitalismo  aurreratuaren  bilakaeran  deigarria  izan  da  Berrabiatze  Handia  izeneko  proiektua  bat-batean agertu eta desagertu izana, bai  hedabideetan, bai azterketa korporatiboetan,  baita  ideia  horren lehen  sustatzaileak, Munduko  Foro  Ekonomikoak alegia, egindako dokumentuetan.
2. COVID pandemiaren eztandaren ondorioz 2020an sortutako Berrabiatze Handia proiektuak agortutzat eman nahi zuen eredu neoliberala, eta kapitalismo korporatiboaren eredu berri bat bultzatu nahi zuen. Honen bultzatzaileek kapitalismo inklusiboa edo alderdi interesdunen kapitalismoa ("stakeholdercapitalism") deitu zioten, XXI. mendearen bigarren hamarkadan jada definitzen ari zen eredua. Batzuek adierazi zutenaren aurka, ez zen pandemiaren krisiari aurre egiteko proiektu bat, eredu sozioekonomiko berri bat bultzatzeko proiektua baizik. Hau da, "aukera historiko paregabe" gisa izendatzen zena aprobetxatzeko proiektua alegia.  
3. Berrabiatze Handia zen Munduko Ekonomia Foroaren 2021eko urteko goi-bileraren gai nagusia izatekoa, eta pandemia egoera zela eta, 2022ra arte bi aldiz atzeratu zen[1]. Hala ere, urte hartako otsailean Ukrainako gatazkaren eztandak dena aldatu zuen. "Berrabiatze Handia" Munduko Ekonomia Foroaren agendatik desagertu zen, mendebaldeko elite korporatiboa testuinguru geopolitiko berrian birkokatzearekin bat [2].
4. Zer esan nahi du benetan Berrabiatze Handiaren desagertze honek? Alde batetik, Ukrainaren eztandak dena aldatu duela eta hizkuntza eta estrategiak horretara egokitu behar direla onartzea. Baina ez askoz gehiago. Gogora dezagun Berrabiatze Handia ez dela eredu sozioekonomiko berri bat, baizik eta eredu horretarantz aurrera egiteko proiektu bat. Eredu horri "stakeholdercapitalism"[3], deitu ohi diote, beste batzuek "kapitalismo inklusiboa" deitzen dutena, eta beste batzuek, azkenik, "korporatibismoa" besterik ez. Munduko Ekonomia Foroak eta beste erakunde korporatibo batzuek gogor dihardute horretan.
5. Eredu neoliberala ordezkatzera bideratutako eredu ekonomiko "korporatibo" berri horren proiektuak existitzen jarraitzen du. Korporazio handiek eta gobernuek horretarako garatzen dituzten estrategiei eta jarduerei ez zaie "Berrabiatze Handia" deituko eta, beraiek dioten bezala, testuinguru geopolitiko berrira egokitu beharko dira. Itxura guztien arabera, badirudi testuinguru horrek behartu egingo duela eredu berri hori Mendebaldean soilik diseinatzera eta aplikatzera, gaur egun garatzen ari diren eta Mendebaldeko elite korporatiboaren aurrez aurre dauden herrialdeen aurrean.  

Agiri hau EKAI Centerrek landu du GOGOZ egitasmoaren barruan, HURBIL adostasun-metodologiari jarraituz. Eskerrik asko zure interesagatik. Segi gurekin.

PDF: