Sozialdemokraziaren Etorkizuna
KEYNESIANISMOAREN TRANPA
1. Lehenbailehen gainditu behar du sozialdemokraziak keynesianismoaren tranpa. Tranpa horrek luzaroan mugatu du talde eta alderdi sozialdemokraten estrategia politika ekonomikoari dagokionez. Horren ondorioz, Europako ekonomiaren erronka handiak modu egokian bideratzeko zailtasun handiak izan dituzte sozialdemokratek.
2. Tranpa keynestarraren abiapuntua keynesianismoa "aurrerakoia" dela pentsatzea da. Hasteko, argitu dezagun Keynes ez zela inola ere ideia "sozial" edo "aurrerakoiak" zituen pertsona bat. Aitzitik, argi zegoen Erresuma Batuko finantza-oligarkiaren interesekin bat zetorrela. Sistema kolonialaren alde egin zuen, eta sistema horren hedapena proposatu zuen ere finantzaketa-tresna gisa. Ez da harritzekoa, ezta ere, Alemaniako erregimen naziari buruz egin zuen balorazio positiboa, zeren eta, Keynesek berak bezala, oligarkia korporatiboaren interesen defentsa horri ere erantzuten baitzion.
3. Keynesen ideietatik, funtsean, egonkortze-politikak eta estatuak - edo aurrekontu publikoek - horietan izan dezaketen zereginaren babesa geratu zaizkigu. Planteamendu horiek bultzatu dituzte autore batzuk politika horiek "aurrerakoitzat" hartzera. Eta, egia esan, hala dira batzuetan, erronka sozial eta ekonomiko jakin batzuei, interes orokorren arabera aurre egiteko aukera ematen dutelako.
4. Hala ere, sozialdemokrazia Keynesen posizionamenduei atxikiegi geratu da. Keynesianismoak proposatutako tresna batzuk interesgarriak badira, batez ere krisien aurkako politika koiunturaletan, estrategia mota horietara mugatzeak edozein mugimendu politikoren posizionamendu-gaitasuna zorrotz mugatzea dakar.
5. Laburbilduz, keynesianismoak proposatutako politikak (egile batzuentzat keynesianismoaren interpretazio sinplisten arazo bat gehiago izango litzateke) ez dira nahiko. Politika ekonomiko eraginkorrei ekiteko orduan, diru-sarreren eta gastuen kontzeptu ezberdinen edo diru-politiken destinoen arteko desberdintzea askoz argiagoa eta landuagoa izan beharko litzateke.
6. Izan ere, egoera jakin baten aurrean gastu publikoa handitu behar dela, zergak murriztu behar direla edo diru-oinarria hedatu behar dela esateak oso gutxi esan nahi du, ez bagara gai bereizteko zer gastu, zer zerga eta diru-hedapenaren zer helmuga.
7. Keynesianismoaren interpretazio sinplista horiek kalte handia egin diete alderdi sozialdemokrata batzuen estrategiei. Adibidez, urteetan etengabe goratu dituzte alderdi horiek banku zentralek 2012tik hona jorratutako hedapen-politikak, hori "aurrerakoia" zela esanez. Keynesianismoaren interpretazio horrek eragotzi egin zien posizio kritikoa hartzea finantza-korporazio handiek hedapen horren funtsezko kuotaz jabetzearen aurrean, edo kreditu sozialera, ekoizpen-kreditura edo beharrezkoa ez den kontsumo-kreditura edo inbertsio espekulatibora dirua hedatzeko destinoen arteko bereizketarik ezaren aurrean.
Aitzitik, hedapen-aldi batean diru-eskaintza murriztu behar bada, horrek ez du inoiz justifikatzen proiektu onak finantzaketarik gabe uztea.
8. Keynesianismoaren ondorioz, politika ekonomikoak gehiegi sinplifikatu dira, bai eta errealitatetik urrundu ere. Horren ondorioz, mendebaldeko ekonomiaren eta gizartearen benetako erronkei eta horiei aurre egiteko benetan dauden tresnei dagokienez, guztiz lekuz kanpo geratu da sozialdemokrazia. Keynesianismoa neoliberalismoaren alternatiba "aurrerakoitzat" hartzea irtenbiderik gabeko kalezuloa da, eta sozialdemokraziak lehenbailehen atera behar du bertatik.
PDF:
