GEHIEGIZKOA AL DA EKOFAXISMOAZ HITZEGITEA?
- "Faxismo" terminoa barra-barra erabiltzen denez, erraza da pentsatzea ingurumen-politika edo estrategia guztiak edo horietako batzuk "eko-faxismo" gisa aipatzea gehiegikeria bat dela. Zoritxarrez, ez da horrela.
- "Eko-faxismo" terminoa hainbat zentzutan erabili izan da berriki. Alde batetik, 30eko hamarkadan Alemaniako mugimendu naziaren politika naturalistak edo ekologistak aipatuz[1]. Era berean, ingurumen-krisiek diktadura faxistetara garamatzaten arriskua deskribatzeko ere erabili da[2]. Edo, ingurumena modu oldarkor edo autoritarioan defendatzeko edozein ekintzari erasotzeko ere erabili da. EKAI Centerretik lagunarteko erabileratik haratago joan nahi dugu, eta faxismoaren eta nazismoaren oinarriak benetan ziren horretan zentratu, alde batetik, eta egungo ekologismoan, bestetik.
- Horrek jarduera edo politika zehatzen maila gainditzea eskatzen du. Faxismoaren kontzeptuak oinarri korporatiboak dituen esparru estrategiko bat eskatzen du, interes korporatiboen arabera zuzendua edo manipulatua dagoena eta irrazionaltasun eta erradikaltasun politikoaren funtsezko ezaugarriak dituena.
- Tamalez, itxura guztien arabera, azken 50 urteetan pixkanaka gauzatutako epe luzeko estrategiak pairatu ditugu. Estrategia hauek, faxismoak berezkoak dituen ikuspegi korporatiboetatik abiatzen diren irismen luzeko manipulazio eta kontrol sozialeko helburuak dituzte. Bereziki, erradikaltasun handiko helburuekin, italiar faxismoari egotzi ohi zaiona aise gainditzen du, eta horrek agian egokiagoa egingo luke "eko-nazismo" terminoa erabiltzea, "eko-faxismoa" baino. Fenomeno hori korporatibismo postmodernoaren testuinguruan txertatzen dugun heinean, zeinak postmofeminismoa edo globalismoa ere barne hartzen dituen, ekologismo korporatiboa edo ekologismo neonazia izendapenak erabil genitzake, nahiago izanez gero.
- Dagoeneko aipatu ditugu mugimendu ekologistaren funtsezko oinarrien jatorri korporatibo eugenesiko eta arrazistak, eta bereziki, 70eko hamarkadatik aurrera bultzatutako katastrofismo klimatikoarenak, WWFrekin edo Erromako Klubarekin. Hala azaldu dugu gaur egungo ekologismoaren funtsezko erakundeekin lotuta, hala nola Ameriketako Estatu Batuetako Sierra Klubarekin[3], WWF[4] rekin edo Erromako Klubarekin[5].
- Erromako Klubak XX. mendeko 70eko hamarkadatik aurrera egindako lana oinarri hartuta, katastrofismo klimatikoak mugimendu ekologista suntsitzea lortzen du, bere arrazionaltasuna desagerraraziz. Badirudi katastrofismoaren bidez izua zabaltzeak dena justifikatzen duela "planeta salbatzeko" eta ezinezkoa egiten duela garatutako erronken, proposamenen eta politiken analisi arrazionala. Horrela, postmoekologismoaren politika "berdeak" argi eta garbi txertatzen dira gizarte-manipulazioko estrategietan, faxismoaren eta nazismoaren berezko analisi arrazionala zalantzan jarriz.
- Katastrofismo klimatikoak 70eko hamarkadaz geroztik – kapitalismo aurreratuaren aldi osoan –zeinu desberdineko interes korporatiboko testuinguruak posible egiteko behar ziren giro eta iritzi publikoa sortuz jarraitu du. Alde batetik, programa publiko "berdeak" dauzkagu, korporazio handientzako baliabide-iturri izugarriak direnak. Bestetik, erradikaltasun handiko neurriak eskatzen dira etengabe, "planeta salbatzeko"aitzakiarekin. Neurri horien artean daude biztanleriaren hazkunderik ez gertatzeko neurriak, edo biztanleriaren murrizketa drastikoa edo desazkunde ekonomikoa. Une honetan, "zero emisioko" estrategiak modu argian kokatzen dira suntsipen sozial eta ekonomikoko estrategia apokaliptiko horietan, diktadura neofaxista edo neonazirik gabe horrelakorik lortzea ia ezinezkoa baita.
- Erradikaltasun handiko helburu horiek gaur egungo ekologismoaren oinarrizko filosofian daudela jakina da. Haien lider askok etengabe aitortu dituzte helburu hauek, eta beste dokumentu batzuetan ere adibide argi batzuk aipatu ditugu.
- Horren osagarri, ikus dezagun Patrick Moorek, Greenpeaceren sortzaileetako batek eta erakunde horren eta, oro har, egungo mugimendu postmoekologistaren ohiko kritikoak, zer esaten digun:
“Orain, nekazaritza-sektorean esku hartzen dute, eta elikagaien hornidura moztuko digutela mehatxu egiten dute, elikagaien lantzeak berotze globala eragiten baitu. Ederki. Dirudunek bakarrik erosi ahal izango dituzte elikagaiak, eta gainerako pertsonak elikagai gabeziagatik hilko dira. Horrela amaituko dugu jende honi kasu egiten jarraitzen badugu. Giza zibilizazioaren historiako ekintzarik gaiztoenetako bat egiteko zorian daude, pobrezia eta gosetea ekarriko dituena. Ziurrenik animalia guztiak hil beharko dituzte, baita gu geu ere, CO2a isurtzen dugulako, eta horrek munduak inoiz ikusi ez duen suntsipena eragingo du. Munduko biztanleria 8.000 milioi pertsonatik gorakoa da. Eta horietatik 4.000 milioi ongarri nitrogenatuen mende daude bizi ahal izateko, zeinak ingurumenarentzat kaltegarritzat jotzen ari diren, berotegi-efektuko gasen edo horrelako zerbaiten erruz, baina, egia esan, ez dira berotegi-efektuko gasak. Oxido nitrosoa duen nitrogenoak Lurrak tenperatura jasanezinak izatea eragingo duela dioen teoria asmatu da. Hori guztia guztiz faltsua da, CO2aren aurkako kanpaina bezala. Erabat faltsua” [6].
- Horrelako baieztapenak gehiegizkotzat jo badaitezke Patrick Moorek hartutako jarrera kritikoagatik, ikus ditzagun 2018an Dennis Meadows "Hazkundearen Mugak" lanaren egilekideak egindako adierazpenak ere. Erromako Klubak bultzatu eta zabaldu du obra hori 1972tik, eta Europan azken 50 urteetan gero eta gehiago nagusitu den katastrofismo klimatikoaren oinarri kontzeptuala izan da.
“Orain arte, oro har, planeta honek jasan ditzakeen biztanleriaren eta kontsumo-mailen oso gainetik gaude, eta badakit, era batera edo bestera, berriro jaitsiko dela. Beraz, ez dut saihestuko. Planetak mila milioi pertsona inguru jasan ditzake. Agian 2.000 milioi, zenbat askatasun eta zenbat kontsumo material nahi duzunaren arabera.... Askatasuna izan nahi dugu eta bizi-maila handia izan nahi dugu. Beraz, mila milioi pertsona izango ditugu eta orain zazpi milioitan gaude. Beraz, berriro jaitsi behar dugu.”[7]
- MEADOWSek berak 70eko hamarkadan munduari iragarri zizkion eta XX. mendeko 90eko hamarkadarako lehertu behar zuten katastrofismo-aurreikuspenak ez ziren bete. Hau ez zen arazo bat izan berak eta katastrofismoaren beste egile batzuk gure hiritarren artean argudio batekin edo bestearekin izua zabaltzen jarrai zezaten.
- Ez dago esan beharrik populazioa eta ekoizpena murrizteko estrategia basati horiek ezin direla garatu diktadura-esparru faxistarik edo neonazirik gabe.
- Mendebaldeko eliteek beraiek eko-faxismoaren ideia laztantzen dutenaz inork zalantzarik badu, ikus dezagun finantza-oligarkian hain esanguratsua den Deutsche Bankek bere argitalpen batean esaten diguna:
“NOLABAITEKO EKODIKTADURA BEHARREZKOA IZANGO DA
Egungo klima-politikak jendearen eguneroko bizitzan duen eragina oso abstraktua eta onargarria da oraindik familia askorentzat....
Klimaren neutraltasuna lortu nahi badugu, gure jokabidea aldatu behar dugu bizitzaren arlo hauetan guztietan. Kostuan eta eraginkortasunean teknologia egokirik ez dagoelako oraindik, gure bizi-mailak karbono-modu neutroan mantendu ahal izateko.... Badakit "eko-diktadura" hitz desatsegina dela. Baina geure buruari galdetu behar diogu ea eko-diktadura motaren bat onartu nahi dugun (lege erregulatzaile gisa) klima-neutraltasunerantz aurrera egiteko”[8].
Horrek esan nahi duenari buruzko iruzkinik egitea ez da beharrezkoa.
Agiri hau EKAI Centerrek landu du GOGOZ egitasmoaren barruan,HURBIL
adostasun-metodologiari jarraituz. Eskerrik asko zure interesagatik. Segi
gurekin.