27 de maio de 1931,
A Garda Civil realizou a masacre de Ategorrieta en San Sebastián, con sete traballadores falecidos a tiros.
Desde o 1 de maio os pescadores de Pasaia e Trintxerpe estaban en folga na loita por esixir mellores condicións laborais. O seu sindicato coñecíase como “A Unión”, A Unión Maritima, sindicato maioritario entre os pescadores e sindicato autónomo. Tiñan como secretario a Juan Astigarrabía, que logo chegaría a ser ministro do Goberno Vasco durante a guerra.
O obxectivo da manifestación era tamén dar unha carta ao gobernador civil con reivindicacións. A manifestación saíu ás 10:30 de Pasaia, chegou ao alto de Miracruz e foi detida polos soldados. Cando os cidadáns lles pediron que permitisen o paso, os soldados baixaron as bayonetas e pasaron entre elas, aplaudindo aos soldados. 200 metros máis adiante, á altura do reloxo de Ategorrieta, esperábanlles a Garda Civil. Dixéronlles que non podían pasar, fixeron unha descarga ao aire e despois dispararon aos manifestantes.
Oito traballadores foron asasinados: Julian Zurro (19), Jesús Camposoto (23), José Carnés (32), Marnuel Pérez Allera (34), José Novo (25), Antonio Barrios (31), José Suárez (25) e Manuel López Diaz.
Os feitos desencadearon disturbios en San Sebastián e o goberno estableceu unha situación de guerra.
Fonte:
Mikel Elkoroberezibar, masacre de Ategorrieta 1931: A máis violenta de Euskal Herria (Irutxuloko Hitza, 21 de maio de 2021).