Réndese ou non
Hetero
Uxue Alberdi
Susa, 2024
----------------------------------------------------
Na era do negacionismo, da manosfera e dos trolls é imprescindible a achega da literatura, porque é un instrumento excepcional para mirar os pliegues da realidade: as situacións de opresión que nos rodean, que a miúdo non percibimos por algúns privilexios, fannos á vista. E iso é, entre outras cousas, o que nos ofrece a última colección de contos de Uxue Alberdi: visibilizar algúns mecanismos que o heteropatriarcado ha naturalizado no día a día.
A palabra hetero vén do grego e significa outra, diferente e diferente. É unha abreviatura da palabra heterosexual, pero xunto ao desexo normativo tamén se cuestiona a identidade ‘normal’; exponse dinámicas de relación entre home e muller desde diferentes ángulos (parellas, primeiras experiencias sexuais afectivas, parentalidad e familia, militancia, mundo laboral, perda…).
Do oito contos, recoñézoo, o que máis influíu en min foi o terceiro. Na cabeza tocoume Amo esta illa, de Pablo Milanes, e desde que lin os contos provocoume un pequeno bulebule no peito. Fíxoseme demasiado coñecida a situación descrita e a denuncia pública realizada a través deste conto me sorprendeu –e gustoume–. O caso dos opresores.
Xunto aos temas e enfoques abordados, a flexibilidade e a vitalidade da linguaxe, a experimentación coa estrutura e a ambientación de dúas ou tres frases (dialectos, castellanismos, metáforas, diálogos, anti-retrocesos, anotacións, décadas de 1990, mundo infantil, relacións de parella de longo percorrido…) son os puntos fortes deste traballo.
Escribir e ler aliméntanse mutuamente e xogar con iso é posible nestas páxinas. Por exemplo, a min, como lector, ao ler o primeiro conto veume á cabeza Katilina de Amelie Nothomb, e puxen os dous traballos en diálogo; ou, como escritor, Alberdi, o protagonista do quinto conto, debulla algunhas das súas lecturas para recoñecer fontes de inspiración.
En definitiva, volvendo ao tema, que é o hetero-amor? “Furia espértanse e rodéanlle á vez”, ou que outra cousa?. Ou “se afastou do sorriso forzado e enganchouse a boca aínda na encía”? Para algúns ás veces tamén é unha rendición. Ou non.
Etxe bat norberarena
Yolanda Arrieta
Alberdania, 2024
Gogotsu heldu diot irakurketari. Yolanda Arrietaren obra aski ezaguna zait eta iragan maiatzean argitaratu zuen proposamen honetan murgiltzeko tartea izan dut,... [+]
Rosvita. Teatro-lanak
Enara San Juan Manso
UEU / EHU, 2024
Enara San Juanek UEUrekin latinetik euskarara ekarri ditu X. mendeko moja alemana zen Rosvitaren teatro-lanak. Gandersheimeko abadian bizi zen idazlea zen... [+]
Idazketa labana bat da
Annie Ernaux
Itzulpena: Leire Lakasta
Katakrak, 2024
Os segundos decisivos
Manu López Gaseni
Elkar, 2024
--------------------------------------------------
Empezas a ler esta breve novela e séntesche atrapado, e niso ten que ver o ritmo vivo e rápido que puxo o escritor. Nas primeiras dez páxinas cóntase ao mozo de 16... [+]
Dragoiak eguzkia IRENTSI zuenekoa
Aksinja Kermauner
Alberdania, 2024
-------------------------------------------------------
Hamarnaka liburu idatzi ditu Aksinja Kermauner idazle esloveniarrak. Euskaraz plazaratutako lehenengoa dugu hau, Patxi Zubizarretak itzulia eta... [+]
Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain
Erein, 2024
----------------------------------------------------
Izenburuak eta azaleko irudiak (Puntobobo, artile-mataza eta trapuzko panpina) osasun mentala, puntua egitea eta haurtzaroa iradokiko dizkigute, baina adabaki gehiago... [+]
O mar chea ouro de
Dani Martirena
Imaxes: Ana Ibañez
Txalaparta, 2022
--------------------------------------------
O lector que se penetre neste libro terá moitas sensacións. Chama a atención a cor ouro e a blancura das letras da superficie, cun pouco de azul na... [+]
Migrantes
Issa watanabe
Editorial 1545, 2024
-------------------------------------------
A editorial 1545, á que non coñecía, traduciu e publicado en 2024 o libro Migracións de Issa Watanabe. Narra o proceso migratorio que leva a cabo un grupo de animais e móstranos... [+]
UN SINXELO DETALLE
Adania Shibli
Tradución: Aitor Blanco Leoz
Igela, 2024
----------------------------------------------
Durante estes días, un soldado israelí bombardea con drones a hospitais, escolas, campos de refuxiados palestinos coma se tratásese dun... [+]
Fun Home. Unha tráxica historia
familiar Alison Bechdel
Txalaparta, 2024
---------------------------------------------
Fun Home. Alison Bechdel é coñecido pola primeira publicación da novela gráfica Unha tráxica historia familiar (2006), aínda que el mesmo... [+]
PLEIBAK
Miren Amuriza Praza
Susa, 2024
--------------------------------------------------
Susa publicou a segunda novela de Miren Amuriza no atrio da Feira de Durango: Pléyulas. É facer plebiscitos porque estás a cantar sobre unha gravación anterior. En Berria... [+]
Libro Non sense
Edward Lear
Tradutor: Juan Kruz Igerabide
Denonartean, 2024
----------------------------------------------
O escritor e ilustrador Edward Lear publicou esta obra en 1846. Como di Igerabide no prólogo do libro, “o humor nonsense, o humor absurdo,... [+]
Guardasola quere choiva
Patxi Zubizarreta
Ilustracións: Irrimarra
Ibaizabal, 2024
---------------------------------------------
Fai 30 anos Patxi Zubizarreta publicou o libro Marigoringoak hegan; J. M. Ilustrada por Lavarello e da man da editorial catalá Edebé... [+]
Ollos no horizonte
Escritor: Ilustradora Miren Agur
Meabe: Ane Pikaza
Elkar, 2020
-------------------------------------------------------
Miren Agur Meabe publicou diversos textos e libros. Traballou con todos os xéneros literarios: literatura infantil e xuvenil,... [+]
Barrengaizto
Beatrice Salvioni (Tradución:
engano Fernando Rey)
Txalaparta, 2024
------------------------------------------------
Fernando Rey elixiu o título de Barrizto para traducir A malnata de Beatrice Salvioni. Rei di que tentou ser a voz do escritor, como ponte... [+]