“Apréndese andando e cantando”. Esta foi unha das materias desta semana nos grupos de C2. Non se trataba de aprender a cantar ou a pé, senón de utilizar correctamente o futuro. A actividade deume que pensar e pregunteime como aprendemos a ensinar. Ouvín a moitos que algúns naceron como profesores, pero tamén se pode aprender. E é que, a pesar de que o desexo e a actitude de apoio son fundamentais, a técnica tamén axuda.

Os que empezamos hai tempo na escola utilizamos diferentes tendencias didácticas e sufrimos algunhas. Aínda lembro aqueles molestos libros de “teoría” do solfexo, todos en castelán, orientados a aprender de memoria que son “pentagrama”, “intervalo”, “sincopa”... Pero no exame preguntábase e tíñase que estudar.

No ámbito da didáctica escribiuse moito sobre cada unha das metodoloxías, a maioría das veces de face a corrixir as anteriores e, a miúdo, en contra delas. No ensino da linguaxe, por exemplo, o método audiolingüal baseado na repetición, os estruturais orientados a distinguir morfemas e lexemas, os gramaticais de sintagmas verbais e nominais e as árbores sintácticas, baseados na arquitectura textual... Pero moitas veces os que escriben os currículos están lonxe das aulas, e os profesores adoitan estar perdidos e non poden imaxinar como levar novos criterios á escola.

Nestes casos, con frecuencia, os alumnos son bombardeados con novos conceptos e os conceptos metalingüísticos ocupan un espazo maior do necesario nos procesos de aprendizaxe. E é que, como di un amigo, hai outros máis perigosos que os que non len: os que leron un só libro.

Hoxe en día a cohesión, a coherencia, a pertinencia... son os novos tótems, e tanto os mozos dos institutos como os adultos dos euskaltegis crean artigos e monólogos por medo a eles. Con todo, o obxectivo actual dos profesores de eúscaro é que os alumnos utilicen e gocen do eúscaro, e os textos teórico-didácticos que temos poden ser un bo agarre para conseguilo.

O que ocorre é que a maioría dos profesores afai a interiorizar as novas condutas utilizando os recursos didácticos creados no marco de cada metodoloxía, é dicir, os tipos de exercicios ensínannos como ensinalas. Por suposto, combinando estas ferramentas cos coñecementos teóricos, o resultado será moito mellor. Por iso, investir en materiais didácticos axeitados e en formación é fundamental para que o alumnado e o profesorado aprendamos.

Aprender a cantar e a gozar cantando tamén hai que ensinar as cancións e pór a disposición dos alumnos as técnicas axeitadas; e facelas cantar, aínda que non saiban o que son os sincopas e os interbalos.