Bruce LaBruce converteuse nun dos cineastas máis atrevidos das últimas décadas e, a miúdo, foi enmarcado no New Queer Cinema que se formou na década de 1990. El non está de acordo. Nunha entrevista de 2020 dixo: “O que realmente distingue as miñas películas, o que as fai únicas, é que son totalmente pornográfico. Nunca renuncio á pornografía. Uníronme a este movemento, pero eu era o único que estaba a facer un hardcore porno de verdade”.
Utiliza o porno como instrumento político: “Como unha especie de activismo queer, un activismo extremo. De feito, todo o motor do movemento de liberación gai baseouse na sexualidade extrema e empuxou ao sexo ás súas fronteiras externas, sendo absolutamente inusual e sexualmente experimental”.
Así mesmo, as películas de LaBruce mostran unha “estética máis clandestina” si compárase coas dos membros de New Queer Cinema. Por exemplo, na súa última película, The Visitor (2024), un refuxiado pon patas para arriba a unha familia adiñeirada de Londres coa súa capacidade de seducir. Baseado na película Teorema de Pasolini, a beiras do río Támesis, en Londres, aparece un refuxiado espido. Un familiar de clase alta aloxarase na súa casa, pero ese refuxiado acabará por alterar dalgunha maneira a estabilidade da súa familia, debido, entre outras cousas, aos seus intentos crus de sexo.
O lector pode imaxinar que a LaBruce tocoulle sufrir máis dunha vez o martelo da censura, polos contidos explícitos que mostrou nas súas obras. Ás veces fixo dúas versións dunha mesma película: unha versión orixinal en bruto e outra máis lixeira. Ademais, nas aduanas de varios países esnaquizaron copias das súas películas. Falou publicamente diso: “As miñas películas non só foron prohibidas por contido sexual explícito, senón tamén por cuestións relacionadas cun fetichismo explícito”. Con todo, LaBruck tamén recibiu numerosos premios en festivais de cine de 11 países.
Ademais de director
de cine, LaBruce é tamén fotógrafo e escritor, e escribiu en varios medios de comunicación, como autor de artigos, e crítico cinematográfico, entre eles Eye Weekly, Talkhouse, Exclaim! e en Vice. Textos de estilo doloroso e rigoroso que se asemellan a sátiras sociais. Pois ben, a editorial Cantico recolleu no seu libro Contra a cultura (Kultkontra) varios dos escritos publicados nos anos 1990 e 2000.
O título da colección fai referencia expresa ao libro Contre le cinéma (Zinemaren kontra), publicado en 1964 polo pensador e cineasta situacionista francés Guy Debord. Segundo os situacionistas, o cine é a arte dominante da sociedade contemporánea, polo que para conseguilo debería ser revolucionario. Así mesmo, os situacionistas advertiron de que podería ser un representante pasivo do individualismo artístico, o que conduciría ao crecemento do bote do espectáculo non participativo. Nunha entrevista recente, LaBruck di: “Cando utilicei o termo contra a cultura fágoo con certa lixeireza, pero tamén como advertencia contra a ideoloxía dominante e o recoñecemento pasivo da cultura, e como estímulo para abrazar as subculturas”. En canto á finalidade do cine, sinalou en máis dunha ocasión que comezou a facer e escribir cine para molestar e confundir á xente, co obxectivo de enfadala.
A través do título, LaBruck quere tamén eliminar a brecha entre a alta e a baixa cultura, mostrando unha firme disposición a favor da segunda: “As persoas que enxalzan as virtudes da alta cultura a miúdo desprezan un pouco a cultura pop, e eu estou completamente en contra de iso”.
Os textos de LaBruce que quedaron recollidos no Libro para destacar algunhas pasaxes son de distintas épocas. Por exemplo, algúns se publicaron xunto co cambio de milenios e o ataque terrorista en EE.UU. o 11 de setembro de 2001, e céntranse en varios temas: Sesión fotográfica sobre sinistros de coche baseada na película Weekend de Jean-Luc Godard, performances sexuais en directo, escenas pornográficas entre neonazis homosexuais con sexo real, drogas, festas ou reflexións sobre a condición de gai... “Non creo que polo feito de ser homosexual deba escribir só sobre temas homosexuais”.
Ademais destes temas, LaBruck incluíu no libro textos moi interesantes sobre cine, aproveitando o seu enorme coñecemento académico –estudou na escola de cine de Toronto a finais dos anos 1970–. Entre outras cousas, conta nun escrito como viu nunha viaxe en avión a Erin Brockovich (Steven Soderbergh, 2000) e Music of the Heart (Wes Craven, 1999), e tras comparalas e combinalas, móstrase a favor do segundo, é dicir, da pequena película: "Cando se ve a película Music of the Heart xunto a Erin Brockovich, a primeira parece case cínica, aínda que a denunciaron firmemente por ser sentimental e sentimental”.
O texto de How the Grinch Stole Christmas (Ron Howard, 2000), protagonizado por Jim Carrey, tamén é excelente: “Probablemente, o aspecto máis perturbador do novo Grinch é a carga sexual e a agresividade das súas obras de teatro [Carrey]. Mentres Jerry Lewis foi o actor máis falador xamais creado por Hollywood (cando metía un vaso enteiro na boca ou se puña a man ata que tocaba a garganta), Jim Carrey é o cómico máis analista. Desde o seu vergoñoso traseiro que canta até os seus interminables chistes sobre a merda, Carrey está namorado do seu traseiro e do traseiro dos demais”.
Mención á parte merece o texto de culto Tursday Weld, que aparece na portada do marabilloso disco Girlfriend do músico Matthew Sweet, e o actor de “identidade intrantsigente e subversiva”. “Os seus rostros supostamente belos e os seus grandes cabelos louros, o seu sorriso cos dentes separados e os seus ollos negros ardentes, asumen todas as contradicións, os praceres e os tormentos da muller moderna”.
En definitiva, estes artigos son as delicadas crónicas da transgresión, que demostran o desexo de destruír a cultura, pero que, ao mesmo tempo, dan lugar ao sorriso intelixente. Son o reflexo dun punk-queer que quere mirar o mundo a distancia crítica, ou como diría LaBruck, “unha espiña no ventre cremoso da sociedade educada”.
Edurne Azkarate dixo no alto desde o micro do escenario que o cine vasco ten pouco eúscaro na celebración do Festival de Cine de San Sebastián. A frase retumba pola súa veracidade. Na escena da arquitectura pódese repetir o mesmo lema e estou seguro de que noutras tantas... [+]