Un dos motivos para a investidura de Salvador Illa como president da Generalitat foi o pacto PSC-ERC. Non é un pacto soberanista en absoluto, pero nalgúns aspectos poderíanse abrir novas portas, a menos que a estratexia política de freado do PSC-PSOE, que é habitual, volva imporse. Unha delas é a transformación do propio modelo de financiamento estatal. E é que no pacto fálase de que Cataluña recibirá un financiamento diferenciado, o que podería supor unha reforma do actual modelo de financiamento autonómico do Estado. Pero o pactado é aberto e ambiguo.
No acordo fálase dun incremento da norma normativa de todos os impostos que se crean en Cataluña, de forma moi ampla e sen precisións. E a continuación, sobre a necesidade de financiamento diferenciado. O pacto fai fincapé na complementariedad entre o apoio ao gasto do Estado e a solidariedade interterritorial. É clave que o proceso de negociación sitúese no marco bilateral entre a Generalitat e o goberno central, é dicir, fóra do ámbito multilateral.
Mencionouse que Cataluña terá co novo sistema fiscal un modelo similar ao do concerto e o pacto económico de Hego Euskal Herria. Pero, a pesar das dúbidas, o regulamento da Generalitat non vai ter nin o alcance nin a potestade dos sistemas tributarios vascos. As normas forais vascas sitúanse por completo fóra do ámbito do financiamento estatal e, ao parecer, a norma catalá manterase dentro do réxime común.
Nas comunidades de réxime común, a administración central realiza a recadación da maior parte dos impostos e repártea entre as comunidades para financiar competencias e investimentos, de acordo cun principio de solidariedade entre os máis ricos e os máis pobres. Este réxime foi pactado en 2009 e atópase caducado.
O peso económico de Cataluña, que é o triplo que o de Hegoalde, tería un efecto moi forte no financiamento do Estado quedándose fose da caixa común
As catro facendas do Sur atópanse fóra do mecanismo de solidariedade interterritorial. Porque paga a cota ao Estado polas prestacións dos seus servizos e non canaliza os donativos a outros territorios. Cataluña, pola súa banda, manteríase nese mecanismo, mantendo intacta a única caixa de impostos do Estado que existe no Estado. O peso económico de Cataluña, que é o triplo que o de Hegoalde, tería un efecto moi forte no financiamento do Estado quedándose fose da caixa común.
Entre os acordos de investidura estarían a plena recadación e xestión do IRPF por parte da Generalitat (actualmente está ao 30%, grazas ao Pacto Majestic asinado en 1996 por Aznar e Pujol). A recadación do patrimonio, a sucesión e o xogo de Cataluña seguiría en mans do 100% dos fondos. E tamén está pactada a cancelación da débeda fiscal histórica de Cataluña co Estado.
Pero a cuestión estriba en como e canto achegará Cataluña na caixa común. Esta decisión vai condicionar a forma de canalizar os fluxos da caixa do réxime común no futuro e, en definitiva, a estrutura do novo modelo de financiamento do réxime común. Este será o principal ámbito de conflito para avanzar na fórmula de financiamento diferenciado. Xa estamos a ver o uso malicioso dos conceptos de insolidaridad e privilexio por parte das voces centralistas de dereita e esquerda.
A maioría das administracións e axentes sociais de Cataluña reivindicaron, unha e outra vez, que o problema da subfinanciación é o problema. Está por ver si o sistema tributario diferenciado é o instrumento axeitado para profundar no camiño cara á soberanía. Na tensión entre a federalización ou a recentralización do Estado, a reforma do modelo financeiro é un paso máis. O primeiro reto do novo curso político será esta contundente cuestión.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
O 25 de novembro, Día Internacional contra a Violencia Machista, a Secretaría Feminista do sindicato Steilas publicou un cartel: O noso corpo é un campo de batalla, e todos os centros educativos de Hego Euskal Herria recibírono. Queremos denunciar a violencia que sofren as... [+]
Vivimos nun contexto no que os discursos de odio antifeministas e racistas a nivel mundial están a aumentar gravemente. As narrativas de extrema dereita insérense en todo o mundo tanto polas
redes sociais como polas axendas políticas. O racismo e o antifeminismo... [+]
Moitas veces, despois de mirar as brumas desde a miña casa, ocorreume non coller paraugas, aínda que saiba que vou acabar de empapar. Por que será? Talvez non lle apetece coller o paraugas? Quizá coa esperanza de que non me molle? A pesar de todo, a conclusión foi sempre a... [+]
Recordo que con 16 anos, a Ertzaintza identificoume por primeira vez nunha concentración a favor do eúscaro ante os xulgados de Bergara. Criamos que en Euskal Herria era lexítimo o clamor pola euskaldunización dos tribunais, pero tamén entón faltaría algún permiso,... [+]
O desastre provocado pola pinga fría en Valencia deixounos imaxes dramáticas, tanto polas consecuencias inmediatas que tivo, como porque nos adiantou o futuro que nos espera: que este tipo de fenómenos climáticos extremos van ser cada vez máis numerosos e graves. Isto... [+]
A actualización do Plan Enerxético de Navarra pasa desapercibida. O Goberno de Navarra fíxoo público e, finalizado o prazo de presentación de alegacións, ningún responsable do Goberno explicounos en que consisten as súas propostas á cidadanía.
Na lectura da... [+]
Desde a desaparición da Unión Soviética, a rusofobia foi crecendo. O concepto de seguridade do Consello de Seguridade da ONU de 2002 é moi claro e indica que a seguridade e estabilidade do planeta deben depender dos Estados que non teñen intención de desafiar a Estados... [+]
Andoni Urrestarazu Landazabal naceu na localidade de Araia o 16 de xullo de 1902 e faleceu en Vitoria o 21 de novembro de 1993. Xa se cumpriron 31 anos e creo que é o momento de recoñecer o seu nome e ser, xa que non se coñece ben o legado que deixou. Umandi utilizou o nome... [+]
A escritura de autobiografía é, segundo din, a ferramenta máis eficaz para o desenvolvemento persoal, a máis liberadora. Tirar das cousas do pasado e lembralas, parece que axuda a desatar os nós do presente. Si, axuda a entender o presente e a debuxar un futuro que nos... [+]
Fixen un repaso desde o anuncio da pandemia até a traxedia de Valencia e concluín que a nefasta xestión institucional que ten a mentira e o forupe como devasa é constante da clase gobernante.
Non temos un gobernante substituto válido mentres este sistema pendular non se... [+]
O 19 de novembro é o día mundial do baño. Aínda hoxe, no século XXI, moitos traballadores e traballadoras, aquí, no País Vasco, non teñen dereito a usar o baño nas súas xornadas laborais. Exemplo diso son moitos os traballadores do transporte.
Os aseos son a clave da... [+]
“Apréndese andando e cantando”. Esta foi unha das materias desta semana nos grupos de C2. Non se trataba de aprender a cantar ou a pé, senón de utilizar correctamente o futuro. A actividade deume que pensar e pregunteime como aprendemos a ensinar. Ouvín a moitos que... [+]
Sabemos que a intelixencia artificial está a representar moitos campos no ser humano: confort, velocidade, eficiencia... Fixéronnos crer que o esforzo humano é un obstáculo nas necesidades de velocidade deste mundo capitalista. As agresións para reducir as nosas... [+]
Nas últimas semanas non foi posible para os que traballamos en arquitectura que o fenómeno climático de Valencia non se traduciu no noso discurso de traballo. Porque debemos pensar e deseñar a percorrido da auga en cubertas, sumidoiros, prazas e parques de edificios. Sabemos... [+]
A autoestima ás veces parece algo íntimo. Pero se a autoestima ten que ver coa imaxe que un ten de si mesmo, co valor que se dá a si mesmo, tamén terán que ver as decisións que poida tomar. Que valor ten alguén que non pode decidir? Entón pómonos a mirar á nosa nai. E... [+]