Até que punto deben ser pequenos agricultores?
Gran parte do actual movemento de esquerda, aínda que sexa intuitivamente, reivindica a agricultura a pequena escala, sen moitas dúbidas. Con todo, esta reivindicación da pequeñez ten as súas contradicións: unha explotación de pequeno tamaño, por definición, non vai poder producir moitos alimentos. E iso é importante? Pois, en certo sentido, si. O nivel de complexidade que pode ter unha sociedade depende dos excedentes que produce. Por exemplo, si un só produtor pode producir tantos alimentos como para mil persoas, significa que só un de cada 1.000 habitantes deberá preocuparse por producir alimentos.
O tempo de vida dos demais liberarase para realizar outras actividades que sexan socialmente necesarias: enfermeiras, músicos, profesores, limpadoras, enxeñeiros, artesáns… Neste caso a escala para a división social do traballo podería ser proporcionada en 1/1.000. Si non houbese excedentes na produción de alimentos, todos os participantes na sociedade deberían dedicar un espazo á produción de alimentos. Sería unha sociedade cun nivel de complexidade moi baixo.
Si a produción organizásese por intereses colectivos, até onde levariamos o tamaño e a capacidade de produción das explotacións?
A cuestión é que o tamaño da explotación está estreitamente relacionado co nivel de excedentes que pode xerar: canto maior sexa, máis se pode tecnificar e mecanizar. Isto fai posible aumentar a cantidade de alimentos que se producen por persoa. Con todo, este aumento da produción cuantitativa non se produce de forma gratuíta. A medida que aumente a tecnificación, a dependencia dos procesos non controlados directamente polo produtor irase incrementando, perdendo autonomía e aumentando o seu nivel de alienación e dependencia. Así mesmo, co aumento da escala increméntanse os danos ecolóxicos que xera o proceso produtivo, debido a que a transformación da paisaxe e dos ecosistemas tamén se realiza a maior escala.
Hoxe en día, no capitalismo, o tamaño da explotación establéceo o mercado: por baixo dun nivel de escala e tecnificación a produción de alimentos non é rendible e ninguén a produce profesionalmente a esa escala. Pero se non é así, e si a produción organizásese por intereses colectivos, até onde levariamos o tamaño e a capacidade de produción das explotacións? En que punto resolveriamos a tensión existente entre os factores de tecnificación de escala, produtividade, ambiental, autonomía?
Na miña opinión, a colectivización de medios e os principios da agroecología como directrices, a ampliación da escala produtiva debería ser un campo de ensaio, tanto no plano teórico como no práctico.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
A portavoz do novo Goberno Vasco, María Ubarretxena, concedeu a primeira entrevista a Euskadi Irratia. Durante a conversación referiuse ás súas intencións, ás súas propostas xerais, inevitablemente, porque o goberno estaba en marcha. O ton entre o xornalista e o portavoz... [+]
A crise ecosocial xerada polo capitalismo está a provocar un malestar global en todo o planeta. Os "cumes" dos recursos materiais e enerxéticos, establecendo límites de crecemento e acumulación, traen consigo desequilibrios entre a natureza e a sociedade. As rodas tolas do... [+]
Un estudante díxome unha vez que estudabamos un texto: “O personaxe está enfermo: o pensamento móvese na súa cabeza”. Obviamente, con esta frase, expresou mal o comentario que tiña na mente, é dicir, que a imbecilidad do personaxe notábase nas súas continuas... [+]
Despedirse de algo ou de alguén adoita ser un acto relacionado co abandono, o final e, en definitiva, o proceso de duelo. Seguro que algunha vez, ou que escoitarías a alguén, diríaslles a típica e tópica frase de “non gústanme os saúdos”. E non quero enganarvos, nin... [+]
O eúscaro é un porto para o coñecemento e as relacións no mar, que é un espazo dixital. Con intelixencia artificial, parece que desde este porto ofrécese a posibilidade de contactar en euskera con todo o mundo. A automatización do eúscaro é un gran apoio para os... [+]
Pechar o computador, porse chancletas, acariñar coa crema solar. Onde vas de vacacións? Normalizamos que facer vacacións é ir a algún sitio, porque o descanso necesita distancia, dicimos. E ao facer a viaxe, converterémonos en turistas, aínda que o cambio de denominación... [+]
O cheiro pedía un xesto, pero como non o fixo (non podía esperarse outro cheiro), tampouco o facían os demais. “Non, non, non están todos. Non hai partes viventes, non deixei a ninguén vivo, por exemplo, sen beizos (vistes?). Parecíanme perfectos ata que se lles mostrase... [+]
As mentalidades conservadoras teñen medo ao termo plan, enlazándose coas correntes políticas progresistas e mesmo comunistas, como o fan hoxe os novos autoritarismos (Milei, Meono, Orban, Aznar, entre outros). Con todo, a idea de planificación segue en boa saúde, polo menos... [+]
O tema da cohesión é hoxe en día a primeira responsabilidade de moitos gobernos, institucións públicas e organizacións non gobernamentais. De feito, as sociedades con baixas desigualdades xeran máis facilmente as condicións de desenvolvemento económico, social e... [+]
A economía mundial sufriu un importante repunte tras o COVID-19. Agora ben, os indicios de que este aumento chegou a unha fase de esgotamento están claramente condicionados pola crise climática: a taxa de crecemento da economía das principais potencias mundiais, a... [+]
Cando publiquei o meu primeiro libro de poemas ofrecéronme un recital nunha universidade. O músico cobrou en diñeiro e a min déronme un libro sobre Jorge Oteiza, que non collín porque estaba na miña casa. Esta foi a primeira das solicitudes inaceptables que aceptei. Tamén... [+]
O Concello de Bilbao puxo en marcha a Zona de Baixas Emisións en xuño, aínda que non se prevé que as multas comecen a imporse até setembro. Esta medida limitará a entrada de vehículos vellos á chaira burguesa de Bilbao de luns a venres, segundo EiTB. Os vehículos de... [+]
Parece que o fillo de dezaseis anos está a facernos reflexións sobre o camiño que vai seguir tras o bacharelato. Nunha, fálanos da elección dos temas específicos do bacharelato, na outra, dos pasos administrativos que terá que realizar, sen preguntas, por medio da... [+]