Novena e última
Nacemento 7 de maio de 1824. Ludwig Van Beethoven (1770-1827) 9. Estrea da Sinfonía. Foi a última sinfonía que escribiu o compositor alemán, pero en canto á intención, pódese dicir que foi a primeira. Beethoven escribiu a Sinfonía n.º1 nos anos 1799 e 1800, anos antes de que nacese na súa cabeza a n.º9 en 1793.
O ano anterior, o mozo Beethoven instalouse en Viena en 1792, con Joseph Haydn como mestre. De feito, viaxou antes á cidade, con tan só 16 anos, co obxectivo de ser alumno de Mozart. Pero a súa nai púxose enferma e tivo que volver ao seu pobo natal, Bonn. Cando volveu a Viena, Mozart xa morrera.
Pouco despois da súa segunda visita a Viena, aos 23 anos, leu a Oda da Alegría do poeta alemán Friedrich Schiller (1759-1805). No bulebule das guerras napoleónicas, a mensaxe do poema afectou ao mozo Beethoven: a paixón pola paz e a igualdade entre os pobos. E pensou en pór música a esas palabras.
A pesar de romper as regras, tivo un éxito tremendo na estrea. O compositor estaba alí, pero non puido ouvir os aplausos, porque xa tiña o oído completamente perdido.
Tres décadas máis tarde materializaríase a idea da nova, cando formou unha peza revolucionaria que hoxe consideramos clásica. Até entón as sinfonías tiñan unha duración aproximada de 30 minutos, pero Beethoven alargou a novena a 70 minutos. Ademais, as sinfonías eran en si mesmas pezas instrumentais, e Beethoven engadiu catro voces e un coro completo para interpretar a Oda da Alegría.
E a pesar de romper as regras, tivo un éxito tremendo na estrea. O compositor estaba alí, pero non puido ouvir os aplausos, porque xa perdera a súa audición por completo. Foi a súa última aparición pública e faleceu tres anos despois.
A obra, himno da Unión Europea desde 1986, é a peza máis interpretada de todos os tempos e, con motivo do bicentenario, este primeiro posto viuse reforzado este ano. Neses 200 anos, 9. Habemos interiorizado o son da sinfonía, pero non a mensaxe que gardan as palabras de Schiller.
A suma de catro elementos non sempre dá catro, xeralmente máis que iso. E, por suposto, andaron en varios proxectos e a saber como e por que se uniron: Atxe, Led Inferno, Osoron e Txerra. Criamos que ían facer punk polos antecedentes, pero son tan abertos e tan pouco... [+]
Non se pode facer a lectura dun grupo sen ter en conta o pasado dos seus compañeiros; e neste caso, o exercicio é aínda máis difícil. Hai un membro de Tatxers e Borla lembra ao grupo Tatxers. É inevitable pensar no grupo anterior, pero quedamos curtos, porque detrás das... [+]
Na libraría Hitz de Durango ocorréuseme que a ópera Saturraran merecíase a crítica. Por unha banda, a resposta de Jose Julián Bakedano, a ilusión das palabras de Gaizka Olabarri da libraría, a ilusión de Nekane Bereziartua, que durante tantos anos encargouse da... [+]
Chega o verán e con el as festas populares de pobos, barrios e cidades. As festas sempre foron refuxio de reivindicacións sociais e políticas, de relacións veciñais e de euforia popular. Toman as nosas rúas e durante uns días son un exemplo de autogestión, de convivencia... [+]
Finaliza a tempada de concertos da Orquestra de Euskadi cun concerto extraordinario no Baluarte de Pamplona. Un bonito concerto, deses que queren aplaudir aos oíntes, con moitos estímulos.O
primeiro destes incentivos era o solista italiano Federico Colli, que gañou os... [+]
Os carteis dos concertos das salas adoitan ter un elemento común: prográmanse dous (ou tres) grupos na mesma noite, pero a ambos os grupos non se lles recoñece o mesmo status. Existe unha xerarquía. O que antes tocaba, o teloneiro en castelán, é o antecedente do concerto... [+]
Unha imaxe vale máis que mil palabras. Lin ao xornalista e escritor Pascual Serrano que non hai máis mentira que iso. Escribiuno hai dez anos, cando empezamos a ver que a imaxe ía comer a palabra enteira. En fin, que se poden refutar os proverbios.
Outra: nada escrito de... [+]
A corenta minutos de Pamplona, en Arce, o pequeno pobo de Hiriberri, con dúas ducias de habitantes. Xunto con Ruper Ordorika, Martin Larralde, o vello amigo que nunca falta nas actuacións de Ruper, asistiu á súa actuación. É verdade que tamén apareceron moitas outras... [+]
Fly Shit é un dos poucos grupos hardcore que houbo en Debagoiena. Sen grandes intencións e totalmente convencidos cando o fan, teñen un percorrido firme nas costas sen apertar as présas e á vez sen cortes. É máis, nunca deron un mal concerto, nin un paso máis.No
... [+]
Bi edizio baino ez zaizkio geratzen elkartasun jaialdiari. Antolakuntzak iragarri bezala, ohiko jaialdia eginen dute abenduaren 28an, eta 2025eko uztailean lau eguneko jaialdi berezi baten ostean, agur esateko une gazi-gozoa helduko da. Aritz Colio Hatortxuko antolakuntzako... [+]