Sakanako pertsona zaharrei babesa emateko proiektu pilotua da Teknoadineko Landab. Bizilagunen parte hartzea “funtsezkoa” dela nabarmendu du Nafarroako Gobernuak.
Aukeratu gabeko bakardadea da pertsona batek behar adina interakzio sozial ez dituenean, horrela nahiko lukeenean, edo interakzio horiek ez direnean behar bezain kalitatezkoak edo bere behar eta itxaropen sozialen araberakoak sentitzen den sentimendu subjektiboa. Adin guztietako jendeari eragiten dion arren, zenbait kolektibo zaurgarriagoak dira; horien artea, zaharrak. Horregatik, komunitate zaintzaile bat bultzatu nahi du Nafarroako Gobernuak Sakanan. Helburua da landa eremuan jarduten duten gizarte zerbitzuak indartzea, “kalitatezko” arreta eman ahal izateko bailarako pertsona zaharrei.
2023ko apirilean jarri zuten martxan Teknoadineko Landab proiektu pilotua, eta zaintza komunitarioan oinarritzen da. Lehenengo fasean diagnostikoan eta sentsibilizazioan jarri dute arreta. Horretarako, bakarrik bizi diren inguruko pertsona zaharren nahiak eta beharrak bildu dituzte.
Horrez gain, proiektuan parte hartzen duten hiru mankomunitateek —Altsasuko, Olaztiko eta Ziordiko mankomunitatea, Etxarri-Aranatzekoa eta Irurtzunekoa— hitzarmen bat sinatu dute horien arteko harremana arautzeko. Hori dela eta, lantalde motor bat sortu dute mankomunitate bakoitzean: helburua da ekintza komunitarioen jarraipena egitea eta baliozkotzea. Mankomunitateko, osasun arloko eta gizarte zerbitzuetako langileek osatzen dute taldea. Erakundeetako langileen inplikazioaz aparte, herritarrengana ere jo dute, eta bailaran erreferenteak diren pertsonak identifikatu dituzte formazioa eskaintzeko eta elkarrekin kolaboratzeko.
Informazio Sistema Integralaren beharra
Nafarroako Gobernuaren arabera, lehentasuna da Informazio Sistema Integrala (SII) antolatzea eta ezartzea mankomunitate bakoitzeko Gizarte Zerbitzuetan. Sistema horren bidez mankomunitateek zahartzaroaren eta bakardade edo bazterkeria egoeran dauden pertsonen inguruko datuak lortu, eta pertsonak horiek identifikatu ditzakete.
Datu horien bidez, zaurgarri edo bakarrik dauden pertsona zaharrak identifikatu, eta haienagana hurbildu nahi dute euren egoera lehen pertsonan ezagutzeko eta aztertzeko zer-nolako babes soziala duten.
Horri esker, programan parte hartzen duten pertsonek noren laguntza jaso nahi duten erabakitzeko aukera izanen dute. Ez badute oinarrizko lanetan laguntzeko bizilagunik topatzen lantalde motorra arduratuko da horretaz, eta osasun arloko, zerbitzu eta saltokietako langileak eta bizilagunak lotuko ditu laguntza lanak egiteko.
Horretarako, auzozainak “nahitaezkoak” direla nabarmendu du Nafarroako Gobernuak. Bakarrik bizi diren bizilagun zaharrekin kontaktuan dauden boluntarioak dira. Babesa helarazi, eta pertsona horien eguneroko bizitzan gertatzen diren aldaketei erne egon behar dira. Aldaketa osasunerako arriskutsuak izan badaitezke gizarte zerbitzuekin harremanetan jarri behar dira. Informazio gehiago izateko gida bat egin dute.
Sexologian eta zoru pelbikoan aditua den Juncal Alzugaray Zurimendi fisioak zenbait gako eman ditu klimaterioa eta menopausia hobeto ulertzeko.
Arrazismoa, matxismoa, klasismoa, eta beste hamaika ismo-rekin batera koka genezake edadismoa ere, adinkeria, alegia. Adinaren arabera jasan daitekeen bazterketa guztiok paira bagenezake ere, bestelako diskriminazio motekin gurutzatzen denean, errealitatea gogortu egin daiteke... [+]
Zahartzearekin aldaketa fisiologiko, emozional eta psikologikoak gertatzea unibertsala bada ere, horiek lurreratzeko modu materialak, sozialak eta pertsonalak ez. Maiz zahartzaroa singularrean deklinatzen da baina elikadura, energia, ura, hezkuntza edo osasun zerbitzuetara... [+]
Zahartze aktiboan ongizate emozionalak duen garrantziaz mintzatu da Miren Uharte Ultzamaldeko Gizarte Zerbitzuetako Mankomunitateko hezitzailea.
25 etxebizitza eraikiko dituzte, eta baratzea eta zerbitzu komunak izango dituzte. Eraikina Etxekide kooperatibak eraikiko du, Nafarroako Gobernuaren babesa du, eta Iruñeko Udalak lursail bat utziko du proiektua eraikitzeko. 2026rako amaitzea aurreikusi dute eta... [+]
Auzoaren eta auzoko biziaren parte dira eskolak, eta horregatik, bata bestearen ondoan dauden Irungo Eguzkitza ikastetxea eta Amaxantalen zahar-etxea ohituta daude hainbat ekintza elkarrekin egitera. Gabonen atarian ere, postal pertsonalizatuak prestatuko dituzte, batera... [+]
Kaitin Allenderi (1972, Arrasate) bizitzak eman dio bakarrizketarako gaia, eta bakarrizketak bizitza. Berriki aurkeztu du Zahartzaro hiperaktiboa lana. Mitoak deseraiki eta tabuak eszenaratu nahi izan ditu, konplexurik gabe: “Ez dugu barre sano egingo, norberaz barre... [+]
Zahartzaroa eta osasunari lotutako jardunaldiak antolatu ditu Gareseko osasun etxeak; bertan izan da Mertxe.
Batzuentzat, teknologia da arazoen konpontzaile bakarra, eta batzuetan bada. Baina teknologiak bizitzako arazo guztiak konponduko dituela pentsatuz, nire ustez, gizarteak onuragarriak ez diren zenbait agertokitara bideratzen gabiltza.
Gauzak egiteko modu anitz dago munduan,... [+]
Denok ez gara iristen erretiroa gozatzera eta irtenbide zaila dauka, gazterik amaitu nahi ez eta hainbeste gaztetasun behin pilatuko, eta orduan, kito? Hala gertatzen bada, norberari ez ezik Imsersori eta negozio asmoz sai direnei ere min galanta.
Familiaren egoera ezin... [+]
AEBetako hauteskunde-biharamunarekin jarraitzen dugunez hamar egun igaro ondoren, Mark Twain pikaroaren ateraldietako bat –“Jainkoak gerragintza asmatu zuen estatubatuarrek geografia ikas zezaten”– gogoratu eta haren parafrasia eginez, guk ere esan... [+]
Psikologian doktorea da Pili Castro Blanco (Basauri, 1968), eta arlo horretan irakasle dihardu, Deustuko Unibertsitatean. Era berean, adinekoen eta zahartzearen sailaz arduratzen da Bizkaiko Caritas erakundean. 2016an adinekoen bakardade sentimenduari buruzko doktore-tesia... [+]
55 urtetik gorako pertsonen bizi-baldintzak aztertzeko EAEn egin duten inkestaren arabera, asebeteta dagoen jende aktiboa da gehiengoa, zahartzaroaz sarri eman ohi den irudi ezkor eta infantilizatutik urruti.