Nabarralde acaba de publicar Iñaki Aginaga. A nación (vasca), Luís Mz. Escrito por Garate. Os que cumprimos uns anos conseguimos contentos cos manuscritos do pensamento escondido por este home cargados de misterio. Porque, entre outras ideas, o libro recolle tamén o pensamento de Franco sobre a nación vasca dos últimos anos, as ideas de Aginaga desde os anos sesenta até a transición, coñecida como O Bonzo e unha das dirixentes das eladías xurdidas dunha escisión dELA.

Naquela época, os nacionalistas de esquerdas, desde o punto de vista marxista, debiamos atopar o dereito de Euskal Herria a ser independente e os escritos de Lenin eran imprescindibles para deseñar unha estratexia de liberación da nación vasca. Nesta tarefa, Krutwigen A cuestión vasca, entre outros, resultounos moi oportuna, pero soubemos que Aginaga tamén traballou neste tema.

Segundo Aginaga, o País Vasco está prisioneiro do imperialismo español e francés e para librarse del hai que articular unha estratexia vasca, en ningún caso estatal, como querían os partidos marxistas españois. Por outra banda, debe existir unha única dirección de liberación na que se integren a burguesía nacional, a clase traballadora vasca e outras moitas clases populares. Á fin e ao cabo, Aginaga propuña a Fronte Nacional de Mao, como algúns nacionalistas da época podían defender, pero sempre con dúbidas, vista a práctica do PNV.

Por outra banda, a maior achega que para os nacionalistas daquela época pode facer ao internacionalismo sería a liberación nacional e social da nosa nación, non a que propuñan e defendían os partidos marxistas do estado. Os partidos estatais primaban a revolución social e os nacionalistas defendiamos que a liberdade nacional e social vai unida. Tamén neste tema, Aginaga e os nacionalistas de esquerdas, ao parecer, non tiñamos diferenzas significativas, aínda que el critíquenos con desprezo.

A política imperialista non explota só países fóra de Occidente, segundo Aginaga. De feito, o imperialismo obtén beneficios económicos coa extracción de materias primas e se profita a metrópoli, sobre todo a oligarquía do país, pero a colonización tamén leva a cabo na cultura e na linguaxe. No caso de Euskal Herria, o imperialismo español non vai sacar materias primas de aquí, pero si impostos, e evidentemente a metrópoli vainos a impor tamén a linguaxe e a cultura.

Aginaga fala da influencia do imperialismo español na economía vasca. Estaban escritos sobre a descapitalización que se estaba dando naquela época na economía vasca, pero os de Aginaga non eran coñecidos. Por exemplo, estes temas tratámolos Gurutz Antsola ou eu mesmo, tanto o lado teórico como o empírico; ademais das publicacións, sobre todo en eúscaro, realizamos diversas conferencias e seminarios na universidade e eventos culturais. Alta, á vista da bibliografía que utilizou Aginaga, parece que non coñecía esas obras. Con todo, non tivemos coñecemento directo e, por tanto, non tivemos sinerxías entre nós.

Aginaga exponnos que facer nas eleccións. Considera que se lexitiman as institucións do imperialismo español si particípase, pero nas eleccións sindicais, en defensa da clase traballadora vasca, é xusto participar. Neste tema non creo que estabamos moi lonxe.

Con todo , para aclarar o misterio que xurdiu ao redor dO Bonzo, convennos ler devandito libro.