Os corpos escultóricos de Spínola, un dez en total, salpican aquí o espazo, engadindo pinceladas marronáceas ao gris que domina a sala. Pasadas entre si e vistas desde distintos puntos, parecen pezas que forman parte dunha coreografía ensaiada: sólidas, firmes, absolutas. A primeira vista destácame a cor marronáceo que me dá unha pista en canto ao material das pezas. As formas descoñecidas das esculturas e as súas brillantes superficies rugosas pregúntannos que son e como están feitas. Nesta exposición teño a sensación de que empezo de cero, véxome na necesidade de adecuarme a esta nova linguaxe.

Julia Spínola (Madrid, 1978) dedícase principalmente á escultura, aínda que traballa técnicas como o debuxo e a serigrafía. No noso contexto é un artista coñecido, referente de moitos creadores e cuxos ecos da súa metodoloxía de traballo podemos atopar nos nosos artistas máis próximos. En xullo de 2020 o espazo Artiatx abriu as súas portas coa exposición Rojamente de Spínola e o artista madrileño tamén participou nas xornadas de Eremuak. Nesta ocasión, o Artium de Vitoria-Gasteiz ofrece unha exposición en solitario na que se mostran obras da última década xunto con outras pezas de nova produción. Aínda que é certo que a instalación das pezas, as relacións que se establecen entre elas e as conversacións, provoca novas lecturas ao visitante.

Es unha exposición que literalmente se ve nas tebras, é dicir, non hai luz artificial que ilumine as obras de arte, e non se atribúe ás pezas a homogeneidad que adoitan esixir os museos. Pola contra, a luz natural que entra polo catro ou cinco bueyes situados no teito é a única fonte luminosa que ilumina o espazo, totalmente variable en función da estación do ano, a hora do día e o tempo. Este factor é o que confire ao espazo e ás pezas que hai nel unha capa atípica e esixe un esforzo á nosa mirada. A falta de luz fai que ao principio as obras véxanse deformadas e difuminadas, formas retortas inidentificables. Hai que achegarse moito ás obras de arte para ser donos dos matices superficiais e observar o acabado das formas de fibra vexetal. Entón descubriremos que as esculturas que temos diante parecen milhojas de tonalidade marrón, gris e rosa.

En 2018, Spínola deu o nome de Lubricán á exposición que realizou no centro CA2M de Madrid, termo que fai referencia á luz atmosférica que se produce cando o día pasa a noite, e viceversa, cando a noite pasa o día. Esta claridade transfórmanos totalmente a nosa percepción dos obxectos, e aí está un dos centros de interese da investigación do artista, tamén presente na exposición de Artium.

O arquitecto Le Corbusier ideou un sistema de medición chamado Modulor para as súas construcións, organización de espazos e deseño de mobiliario, adaptado ás dimensións e proporcións do home. Na exposición de Spínola apréciase unha presenza da persoa, con esculturas realizadas ao tamaño das persoas. Chámame a atención unha escultura de fibra vexetal en forma de sílex, de gran tamaño e aspecto inchado. O artista realiza unha transferencia volumétrica dun sílex de pedra descuberto fai 4.000 anos. A mesma operación apréciase en Rizo (2023), unha escultura que, partindo dun pelo rizado, aumenta o seu tamaño e o tridimensional. Este último colga na pequena habitación máis expulsada do espazo central, en tensión, con escuridades, apenas é unha forma difuminada. Como logo lin, o artista realizou esculturas de entre 1,27m e 1,55m, equivalentes á altura das persoas, é dicir, son formas e tamaños que os corpos recoñecen.

En canto á metodoloxía de traballo do artista, a miúdo parte dunha colección de textos e referencias que recolle nas súas lecturas, escritos ou conferencias, aquí e alá, referencias e ideas. As respostas, reflexións ou derivacións destas pasaxes son as que reflicte nas súas esculturas como os apuntamentos que se toman nun caderno. Por tanto, esta exposición pode lerse como unha coreografía de fragmentos, de aí o título propiamente dito, fragmentado, seguindo unha secuencia de ideas: Persoa, foto, copia. Mantendo esta idea chego a Frase (obxecto). Visita á planta de BOCA (2013-2018). No solo atopamos obxectos que se sitúan no derrame dun café (un zapato, grans de arroz, unha maceta buxán…), é un percorrido sen principio nin fin, a formalización desa frase que non termina ou a parte musical dunha partitura xa iniciada. Hai vivencias que suceden nun continium, a través da observación, da acumulación, dos fragmentos... Aí podemos situar esta exposición.