Maider Barañano e Uma Ulazia, membros da Rede de Mozas de Euskal Herria* (EHN*G), explicáronnos que nos últimos anos tentaron establecer relacións “de abaixo a arriba”. É dicir, os grupos de mozos de pobo a pobo quixeron fomentar a autonomía para traballar pola súa conta, identificar problemáticas concretas e establecer alianzas rexionais entre os pobos. O grupo motor que forma parte de Barañano e Ulacia ofrécelles ferramentas e recursos para realizar estes labores, escoitando necesidades puntuais.

Pois ben, agora todos poderán reunirse na Unificación que organizaron do 13 ao 15 de outubro para intercambiar reflexións e concretar os seguintes pasos da rede EHN*G: “Conciliar é un espazo de decisión dentro do movemento, e chamamos ás mozas a que aproveiten ese espazo”, anima Barañano e lembra que a inscrición está aberta. Ulazia destaca a importancia destes días: “Será importante para os mozos feministas, tanto antes da folga como en rede”. Este encontro foi considerado imprescindible para fortalecer ás feministas e as organizadas.

De feito, a particularidade da Unificación deste ano radica en que o próximo 30 de novembro celebrarase unha folga feminista xeneral entre os membros do movemento feminista de toda Euskal Herria, e para organizala é necesario que as mozas reflexionen conxuntamente: “A colectividade daranos ferramentas para cambiar a realidade”, precisou Barañano.

Mozas* novas e coidado

Que lugar teñen as mozas* no sistema de vixilancia? Que queren reivindicar na folga feminista? Na Unificación de Usurbil vaise a abrir un amplo espazo para tratar estas cuestións, e será unha das mesas redondas centrais á Folga Feminista Xeneral! “Representamos e articulamos propostas para a revolución do sistema. Pensamos as utopías e organizamos rupturas colectivas”, explicaron na presentación da Unificación. A mesa redonda contará con moitas voces, segundo adiantaron Ulacia e Barañano. En primeiro lugar, abordarase a posición teórica do sistema de vixilancia, “a que vén esta folga para ter e entender ferramentas políticas”. Para iso, convidaron aos membros do sindicato de traballadoras sen fogar e do sindicato LAB, así como a un membro de Bilgune Feminista e da rede EHN*G. Para engadir experiencia á teoría, tamén participará un membro que participe en folgas relacionadas co conflito de coidados e o traballo feminizado.

Na segunda parte da mesa redonda levará a teoría á práctica e traballarase en grupos de traballo como organizalos e situalos na folga do 30 de novembro. “Esa folga hai que organizala, e nós cremos que as mozas teñen un papel moi importante nos pobos para activar o movemento feminista e o movemento popular. O obxectivo é introducir ás mozas neste chip”, resume Barañano. Trátase de saír reforzado da converxencia e de achegar á folga desde a mocidade.

As mozas* novas reflexionarán en profundidade sobre os efectos do actual sistema de coidados na Unificación e os organizadores destacaron que a moza* atravesa de forma “diferenciada”. “Está claro que nos últimos anos houbo un proceso de privatización moi duro nas tarefas de coidado, e volvéronse a incorporar á familia, o que nos vai a afectar tanto agora como no futuro, e seremos mozas* novas as que nos imos a facer cargo desa custodia, porque, por unha banda, os homes non fan as súas tarefas e, por outro, porque as institucións públicas non asumen as súas responsabilidades”, critican Ulazia e Barañano.

Na rede EHN*G teñen claro que lles corresponde organizar ás mozas novas para envorcalo. “As mozas* novas ocupamos moitas tarefas gratuítas e precarizadas porque somos mulleres. Damos clases particulares, coidamos aos nenos, estamos nos campamentos de verán, e non é casualidade que sexamos nós quen estamos a desempeñar estes traballos”. Fronte a iso, reivindicaron que veñen representar e articular propostas para a revolución do sistema capitalista ciisheteropatriarcal, a organizar colectivamente as fracturas e a “explotar as utopías”, e así o plasmaron na canción da Conciliación, realizada ao ritmo de percusión polos músicos Aka Boni e Julu: “A verdade é que o camiño non foi fácil / muller migrante e racializada. / Onde está o Estado das novas oportunidades? / Explota a quen non recoñece o traballo de custodia”.

Asterisco, espesfobia e decolonalidad

A cuestión do suxeito que emerxeu na Unificación de 2021 pretendeu darlle unha maior centralidade na de 2023, e a de Asteris será unha das tres mesas centrais: o debate sobre o suxeito. Ulazia e Barañano afirman que trataron de ver que temas poden ser obxecto de debate e trouxeron ás conferencias e talleres. Laura Galar e Itziar Reguero aproveitarán a charla sobre a obesidade para “articular estratexias grosas” e reivindicar a consideración dos corpos grosos como suxeitos políticos.

Pastora Filigrana ofrecerá unha conferencia sobre as miradas feministas decoloniales e Estitxu Garai falará sobre a comunicación feminista: “Son moitas as mulleres que comezan e duran pouco en diferentes foros de opinión ou faladoiros. Os homes están aí, as mulleres pasan por alí”, subliñou.

Maider Arregi e Nerea Valdes Infernua, membros de Biziriki, abordarán a problemática das vivendas e falarán sobre a loita pola ocupación. A terra tamén terá un espazo a cargo de Mirene Begiristain: “Desde a agroecología e o feminismo aprendemos que o salto se pode facer revisando modelos de militancia e trasladando a alimentación no día a día ao centro; non desde unha lóxica de substitución, senón desde a transformación”, adianta. Ulazia e Barañano din que con estes temas quixeron lembrar que máis aló do movemento feminista, noutros movementos tamén hai moitas feministas organizadas, criticando ao movemento feminista, “hai que telas en conta e aprender de elas”.

Persoas sobre o escenario

Tamén reflexionarán sobre o lugar que ocupan as mulleres na creación e no escenario, como o taller de técnico de son e a conferencia Artistas feministas ao escenario para crear novos mundos. Quen leva encima do escenario e quen non, porque tamén é unha elección política. “Cremos que os espazos de lecer que se crean son tamén espazos de transformación. Quen pomos sobre o escenario, por que, con que actitude, que música... inflúe no ambiente que se crea”, subliñan que tamén se fixan niso na elaboración do programa. Este ano estarán no escenario os grupos Olatz Salvador e Punada, entre outros.

Barañano e Ulacia lembran que chegaron “moi débiles” á Unificación de 2021, porque o movemento popular en xeral estaba “moi fragmentado” pola crise do COVID-19. Aquela serviu para reactivar ás novas* e reactivar o movemento. “Este ano chegamos a Batasuna sen perder de vista todo iso que o COVID puxo encima da mesa, e un exemplo é que o movemento feminista chamase folga xeral. Algúns traballos son máis longos, e aínda que quizá nós esquecemos o tema de COVID, algunhas problemáticas concretas seguen aí”.

Así mesmo, nos dous últimos anos uníronse moitos novos militantes á rede EHN*G, aos que a organización convocou para acudir a Usurbil como punto de encontro das súas voces e puntos de vista.