Entramos, incorporáronnos ao novo curso académico-político. E que temos que facer os vascos a partir de agora?

Cataluña volve ser o centro de interese. Por resumir dalgunha maneira, co obxectivo da independencia, desde aquel referendo popular que se celebrou en 2017 contra das ondas de vento perversas, e desde que sucedeu posteriormente, vimos tamén diferentes e ás veces contradicións no movemento independentista.

Agora, facendo balance, parece que a liña Puigdemont triunfa nesta competencia e que a estratexia Junqueras supuxo un fracaso para a ERC, aínda que no seu momento gañe nas eleccións e conserve para si a presidencia e o goberno da Generalitat.

Por que? Unha suposta progresista estratexia rompedora de apoio e negociación co goberno español ha deixado na práctica aos de ERC baixo o seu dominio e as súas mans atadas.

Pola contra , a estratexia Puigdemont, a pesar de coñecer momentos críticos, avanzou na confrontación declarada co Estado español e o seu referencialidad política fóra do Estado, en Europa, non foi meramente simbólica. Pola contra, conseguiu liberarse das garras do Estado español e, de paso, cuestionou este Estado ante varias nacións dentro da Unión Europea: Finlandia, Alemaña, Flandes e o propio Estado belga, Escocia e o Reino Unido, Sardeña e o Estado italiano…

E agora, grazas a iso, mostra unha posición de forza moi diferente ante o Estado español, no proceso de formación dun novo goberno que para el é moi evidente. Está por ver até onde vai levar esa postura firme. Ademais, pídelle que se manteña ese movemento popular mobilizado que quere renovar o seu camiño cara á independencia en Cataluña e, sobre todo, organizado ao redor de Diada e ANC.

De aí temos que aprender os vascos. En Hego Euskal Herria, desde os gobernos de Urkullu e Txibite non podemos facer balance positivo. O dez longos anos de Urkullu na presidencia non supuxeron un avance no autogoberno, e produciuse un evidente prexuízo na xestión social, nos sectores públicos básicos; hoxe en día mantén crises abertas tanto na política lingüística para o eúscaro como en EITB, no sistema sanitario, na educación, no sector residencial, nas infraestruturas, na Ertzaintza, no coidado, nos sectores turísticos e de servizos… Urkullu e os seus gobernos veñen en declive, e nos últimos tempos, e os inventos, os últimos, os da invenidos, os da invenidos, os da invenideros, os da invenidos da invenidos da invenidos da invenidos da inconstitucionalidade, os inventos, os inventos, os da inconstitucionalidade, os últimos tempos. No caso de Txibite, un mando renovado demasiado barato permite manter todos os males da anterior lexislatura, incluíndo unha discriminación dolorosa contra o eúscaro.

Nestes momentos nos que nos lembrou a Lizarra Garazi, tanto PNV como EH Bildu son os principais partidos abertzales quen teñen algo que analizar e corrixir cara ao futuro. Pero, sobre todo, necesitamos institucións públicas fortes en todo o País Vasco, nos seus respectivos ámbitos, que impulsen no día a día a forte internacionalización vasca. Decenas de institucións públicas mandan estes días ao Goberno de Urkullu e a EITB o Guión Aldatu, con toda a razón. Tamén debemos pedir aos partidos nacionalistas que cambien o guión. Mirando cara adiante, non volva retroceder. Avance na internacionalización vasca.