O 23 de xuño o centro cultural feminista Sinsorga de Bilbao abriu as súas portas. Cando e como xorde o proxecto?
A idea de crear algo é antiga. O certo é que Irantzu Varela tiña o seu despacho no edificio situado fronte á sede de Pikara Magazine. Co tempo tivemos claro que non tiña sentido manter os dous locais e que, sen dúbida, o mellor era estar xuntos. Aos poucos comezamos a dar forma á idea, miramos tamén algúns locais, pero a idea quedou anulada. Un día, cando saín da Praza Nova de Bilbao, vin o edificio de fronte e tiven claro que tiña que estar alí. Así resucitou a idea.
Lin nunha entrevista que queriades crear un lugar onde vos gustaría ir a vós. Bota en falta referentes e espazos como o Sinsorga?
Non creo que falten, porque sempre tivemos refuxios e refuxios feministas. Ás veces foron máis clandestinas, outras máis visibles, pero sempre estiveron en Bilbao e noutros lugares do Estado español: Raposa en Barcelona e Ovella Negra en Madrid, por exemplo. É verdade que normalmente hai espazos máis pequenos en comparación coa bilbainada que creamos…
Sinsorga é un espazo para fomentar a cultura e o pensamento feminista. Como o van a xestionar e que ofrece o proxecto? O
edificio consta de catro plantas e en cada unha delas pódense atopar diferentes ofertas, un garito, unha tenda e moitos espazos para proxectos e abonados. O garito é xestionado por tres servidores e un responsable para garantir a oferta diaria. A comida tráea a cooperativa Sustraia e nós ofrecémola no local. A tenda, de momento, xestionámola Irantzu e eu, e nela pódense ofrecer produtos elaborados por mulleres e marcas con criterios feministas. E na zona de abonados, a cambio dunha cota anual, pódense utilizar diferentes espazos.
"Tivemos moitos problemas con moitos tipos que viñeron a traballar: cuestionáronnos, cuestionaron o traballo do
noso arquitecto"
Antes o edificio foi unha tenda de vestidos de matrimonio e agora, grazas ás achegas de preto de 300 persoas, convertéronse nun centro cultural feminista de catro plantas. O reto era que os responsables da obra fosen mulleres. Como foi o proceso? Foi
bastante difícil. Máis dun avisounos de que ía ser así e comprobámolo. Non nos custou especialmente atopar mulleres que querían participar no traballo veciñal; o máis difícil foi atopar un equipo para traballar nas condicións esixidas pola lei. Foi desesperable, non só a obra en si mesma, senón todo o proceso. Pasamos moitos meses parados: o arquitecto estaba a realizar o seu traballo en contacto co concello, pero non podía facer nada. O proceso foi penoso.
Deste proceso crearon tamén un documental.
Desde que comezamos a traballar no proxecto de Sinsorga, Irantzu e eu tivemos claro que probablemente os dous somos xornalistas, que era importante explicar a historia porque a creación de relatos é fundamental. Falamos cos amigos da o Bordo Films, que converteron a idea inicial nun produto con máis personalidade. Vai máis aló de explicar como foi o proceso. Non podo adiantar demasiado, publicarase en 2025.
Estas semanas de sinsorga aberta poderedes contar máis dunha curiosidade, non?Un
deles explicarémolo no documental, terédelo que ver! Con todo, tivemos moitos problemas con moitos tipos que viñeron a traballar, porque non nos trataron ben: cuestionáronnos, cuestionaron o traballo do noso arquitecto… Bo, iso demostra que o patriarcado e a súa engrenaxe funciona perfectamente.
As portas do espazo están abertas a calquera persoa, excepto transfobos e fascistas. Como vives este contexto de subida da punta dereita?
O día da entrevista colocáronnos un adhesivo no portal do Sinsorga. Bo, vivimos este contexto con atención ás agresións que podemos recibir, tanto físicas como virtuais. Pero, sobre todo, polo que vimos desde que abrimos as portas do Sinsorga, cremos que temos moito apoio. E claro, pase o que pase, responderemos con firmeza.
Neste contexto, por que son necesarios espazos como o Sinsorga?
Aínda que conseguimos gañar un pouco de tempo co resultado das últimas eleccións, o fascismo séguenos ameazando e necesitamos espazos propios para impulsar o noso pensamento feminista, estar xuntos e afrontar o que virá.
“Recordo a socialización política do feminismo cando saín do armario, quizais un pouco antes. Cando empecei a buscar respostas á idea de ser bolo atopeime co feminismo e desde entón estiven acompañando. Posteriormente mergulleime na revista Pikara Magazine no segundo ano dos meus estudos. Até entón tiña claro onde me situaba fronte ao machismo e ao heteropatriarcado, pero, desde logo, fun afortunado porque atopei unha escola case a medida en Pikara. Desde pequeno quería ser xornalista, nunca vin outra opción. Recordo que cando era pequena entrevistaba ás mulleres do barrio e logo ía a casa a pasar as charlas a Word”.
Os últimos anos saio pouco. Díxeno moitas veces, seino, pero polo si ou polo non. Hoxe asistín a unha sesión de bertsos. “Deséxolle moito”. Si, por iso avisei que saio pouco, supoño que vostedes asisten a moitos actos culturais, e que teñen máis que comparar. Pero... [+]
Udan izandako indarkeria kasuen gorakada batetik, eta hainbat gizonezkok mugimendu feministak antolaturiko ekitaldiak boikotatu dituztela bestetik, Bortziriak, Xareta, Azkain, Bertizarana, Malerreka eta Baztango mugimendu feministek, erakunde publikoen konpromiso irmoa exijitu... [+]
Baionan Loverdose eta Atharratzen Bekat’uros egin den bezala, Oztibarren (Nafarroa Beherea) Debrien Figurak feminismoaren eta transfeminismoaren inguruan antolatutako egunak arrakasta izan du.