Non podo empezar sen facer o chiste habitual…
Moitas veces fanme a mesma broma. Toco a arpa e a rama (ri). Pero toco especialmente a arpa. Elixín que era moi neno: Cando estaba a ver un vídeo de Pirritx eta Porrotx –creo que buscaba o Tesouro–, Olatz Zugasti apareceu tocando a arpa. Rescatou piratas durmidos e pallasos. Entón dixen: “Mamá, iso é o que quero”.
Posteriormente, a miña nai levoume aos concertos dirixidos aos nenos para que reflexionase ben a decisión. Eu tiña claro que quería pegar a arpa. Xa era estudante no conservatorio de Irún, pero en Irun non había posibilidade, polo que empecei a ir a Oiartzun todas as semanas. Recordo que escribín con moita ilusión a Pirritx, Porrotx eta Marimotxi explicando o meu soño. Porrotx respondeume.
Como se golpea a arpa?
Ten os seus propios códigos, como todos os instrumentos. Está xeneralizado pensar que somos poucos arpista, pero non somos tan poucos. Aínda que moitos o deixan no camiño, somos máis do que creemos. Ao principio hai que aprender a posición de cada dedo, facer o oído e recoñecer as cordas, de cores vermellas, negros e brancos, cada un cun son determinado. É un proceso moi lento, é verdade, pero paréceme bonito. Incorporación progresiva das competencias. A constancia é a clave para aprender.
Tes algunha corda en casa?O
Olentzero tróuxome o primeiro, unha pequeno arpa, e aínda o utilizo. Logo pasei a unha maior. Son moi caros e en moitos fogares é imposible comprar. Con todo, creo que a música debería estar ao alcance de todos, e afortunadamente esta filosofía está presente na maioría dos conservatorios, polo que é habitual utilizar os instrumentos dos conservatorios como propios.
Sabendo isto, coido moi ben os dous arpegios que teño en casa, e cando teño que sacalos, son consciente de que aperto os dentes (ri).
Ademais de golpear a arpa, non?
Si, no conservatorio. No Estado español non hai graos universitarios e na maioría dos países estranxeiros si. Conseguín ingresar no conservatorio porque teño o perfil lingüístico e un grao universitario. En setembro abríulleme a porta por primeira vez en Vitoria –o conservatorio está nas capitais do Sur–, e empecei o camiño desde cero. Os alumnos tamén empezan de cero co instrumento e o camiño que están a facer é moi bonito. Non coñecen a linguaxe musical e chupan todo á vez.
Que relación establécese entre a persoa e a arpa?
Recordo a miña mocidade como profesora. Porque creo que, en definitiva, créase unha relación triangular entre alumno, profesor e instrumento. O profesor xoga un papel importante no proceso de aprendizaxe do alumno, mentres que a arpa se tomba no ombreiro, as dúas mans pásanselle por encima e dáselle unha especie de abrazo, é pura maxia.
Tamén traballa en tablado, compaxinando música e palabra.O
eúscaro é moi importante para min. Desde pequeno gustoume escribir para poder sacar aquilo que me custa dicir oralmente. Empecei a facer contos musicais cando estaba en Barcelona, e cando volvín a Euskal Herria quería empezar a escribir. Pero foi complicado. Apunteime á Bertso eskola e escribín un ramo para a posterior música. Perdín ao meu pai e de súpeto non quixo nin ver á miña arpa. Pois creo que ese ramo foi o mango, que me permitiu retomar a arpa.
Máis tarde creamos a banda de versos musicais e seguimos traballando de cando en vez. Ademais de tocar coa orquestra, a arpa é fermoso para combinar música e palabra. O seu son e tamaño atrapa rapidamente a atención da xente.
Que é para o público adulto ou infantil?Aínda non me atrevín a traballar os
contos cos adultos. Á fin e ao cabo fágoo para quen é capaz de estar sentado 40 minutos, sen ter en conta a idade. A maioría dos nenos sostéñena e logo doulles a oportunidade de coñecer a arpa. É sorprendente como respectan o instrumento, que respecto teñen.
Creo que a educación debería prestar moita máis atención e importancia á música. Hoxe en día fanse experimentos moi bonitos, pero o que eu vin e/ou coñecido fanse en escolas privadas, desgraciadamente. Pero a música non debería ter límites, a arte é máis aló do diñeiro.
“Non lembro moi ben o principio. Durante anos acudía a Oiartzun todas as semanas. Como moitas especialidades artísticas, a música é moi constante. Debes demostrar ao profesor que estás a aprender correctamente e mellorando á velocidade axeitada. Debe notar un avance entre semana. Iso provoca presión". Olentzero tróuxolle a primeiro arpa a Sanz. Di que os de casa sempre o apoiaron, e que quería facer estudos superiores na liña da música. Coas pupilas arriba, Sanz fala do pasado.
Punk. O punk está de volta ou, mellor dito, non foi nunca. Os de Zikine veñen de Lekitxo (e non de Lekeitio), coa elegante Bala Galdua Zure Buru Galduan que publicaron recentemente con Pentecostés.
Filosofía “Eixu Zeuk”. Esa é a base e o obxectivo. “Toma a... [+]
A ver si é posible traer o eúscaro ao centro da festa. Os concertos da Praza do Castelo deste ano foron apostas tan perigosas como gratificantes. Até o momento, Izaro, Chill Mafia e Zetak convertéronse nun gran éxito. Pero para a cuarta noite, non sei si non chegou a rastro... [+]
A suma de catro elementos non sempre dá catro, xeralmente máis que iso. E, por suposto, andaron en varios proxectos e a saber como e por que se uniron: Atxe, Led Inferno, Osoron e Txerra. Criamos que ían facer punk polos antecedentes, pero son tan abertos e tan pouco... [+]
Nacemento 7 de maio de 1824. Ludwig Van Beethoven (1770-1827) 9. Estrea da Sinfonía. Foi a última sinfonía que escribiu o compositor alemán, pero en canto á intención, pódese dicir que foi a primeira. Beethoven escribiu a Sinfonía n.º1 nos anos 1799 e 1800, anos antes... [+]