Partes, partes, anacos
Hoxe veño co libro Zatak, escrito por Irene Pujores e traducido por Amaia Apalauza; aínda que non o fago noutras ocasións, hoxe quero determe na imaxe da portada. Veremos unha foto de Itsaso Arizkuren que nos mostra o momento previo a unha comida e a recoller a mesa; anacos de pan sen comer, óso de pito sen rebozar ben, unhas cortizas de noces, un par de pistachos que ninguén quixo comer e unha cunca que non deu o último sorbo ao café. É dicir, partes dunha vida.
O libro, composto por 21 relatos, utilizou perfectamente as características deste xénero literario: son textos compactos e curtos, prodúcese un cambio brusco de rumbo na situación que se presenta e provocan un impacto no lector (a miúdo asombro e mesmo dúbida, terror, angustia, etc.). Con todo, vai aparecer un estilo propio que me pareceu orixinal e vivo en moitas formulacións. Ironía, o uso do humor negro condicionará o ton de todo o libro.
Non temos liñas para referirnos a todos os textos, polo que elixín tres ou catro como tentempié e escusa. O relato que dá título ao libro abre a colección: Zatak. A caída dun neno polos brazos aproveita o medo que lle provoca ao protagonista para falar de fraxilidade e vulnerabilidade. Non ocorreu: unha colección cóntanos as situacións nas que os relelados están condenados ao fracaso, e mesmo se len como fracasos. O relato é eficaz, creo que coa instalación da idea de fracaso acusa á sociedade que quere impulsar a ideoloxía do éxito. E a estratexia de repetición aumenta a angustia. A idade das preguntas é unha entrevista sobre a morte, composta por preguntas realizadas por un neno por inocencia e respostas dun adulto canso. A morte é un tema recorrente no libro, aínda que o fai por diferentes lugares e voces.
Uxue Apaolaza menciona no seu retrato que a primeira lectura torpe pediulle unha relectura máis dosificada e escribe que a segunda lectura foille máis divertida. Estou de acordo con el. No meu caso a finalización do libro na primeira lectura non foi unha tarefa fácil. Non porque non me interese, senón porque os relatos me pedían máis dunha lectura. E a atención. Con atención, é un libro para ler os oídos abertos e os ollos atentos. Na segunda volta, con todo, gocei.
Baixo o asfalto, flor
Texto: Ilustracións Mónica
Rodríguez: Rocío Araya
Tradución: Itziar Ultzurrun
A fin de contos, 2025
Rebelións do sangue. Corpo, política e afectos
Miren Guilló
UPV, 2024
A UPV/EHU publicou un novo ensaio da antropóloga Miren Guilló publicado por Edurne Azkarate. O título principal é a... [+]
Zero. Transhumanismoa ate-joka erdi aro berrian
Aitor Zuberogoitia
Jakin, 2024
-----------------------------------------------------------
Hasieran saiakera filosofiko-soziologikoa espero nuen, baina ez da hori liburu honetan aurkitu dudan bakarra. Izan ere, biografia... [+]
Ihes plana
Agustín Ferrer Casas
Itzulpena: Miel A. Elustondo
Harriet, 2024
---------------------------------------------------------
1936ko azaroaren 16an Kondor legioko hegazkinek Madrilgo zenbait museori egin zieten eraso. Eta horixe bera da liburu honetara... [+]
Etxe bat norberarena
Yolanda Arrieta
Alberdania, 2024
Gogotsu heldu diot irakurketari. Yolanda Arrietaren obra aski ezaguna zait eta iragan maiatzean argitaratu zuen proposamen honetan murgiltzeko tartea izan dut,... [+]
Rosvita. Teatro-lanak
Enara San Juan Manso
UEU / EHU, 2024
Enara San Juanek UEUrekin latinetik euskarara ekarri ditu X. mendeko moja alemana zen Rosvitaren teatro-lanak. Gandersheimeko abadian bizi zen idazlea zen... [+]
Idazketa labana bat da
Annie Ernaux
Itzulpena: Leire Lakasta
Katakrak, 2024
Os segundos decisivos
Manu López Gaseni
Elkar, 2024
--------------------------------------------------
Empezas a ler esta breve novela e séntesche atrapado, e niso ten que ver o ritmo vivo e rápido que puxo o escritor. Nas primeiras dez páxinas cóntase ao mozo de 16... [+]
Dragoiak eguzkia IRENTSI zuenekoa
Aksinja Kermauner
Alberdania, 2024
-------------------------------------------------------
Hamarnaka liburu idatzi ditu Aksinja Kermauner idazle esloveniarrak. Euskaraz plazaratutako lehenengoa dugu hau, Patxi Zubizarretak itzulia eta... [+]
Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain
Erein, 2024
----------------------------------------------------
Izenburuak eta azaleko irudiak (Puntobobo, artile-mataza eta trapuzko panpina) osasun mentala, puntua egitea eta haurtzaroa iradokiko dizkigute, baina adabaki gehiago... [+]
O mar chea ouro de
Dani Martirena
Imaxes: Ana Ibañez
Txalaparta, 2022
--------------------------------------------
O lector que se penetre neste libro terá moitas sensacións. Chama a atención a cor ouro e a blancura das letras da superficie, cun pouco de azul na... [+]
Migrantes
Issa watanabe
Editorial 1545, 2024
-------------------------------------------
A editorial 1545, á que non coñecía, traduciu e publicado en 2024 o libro Migracións de Issa Watanabe. Narra o proceso migratorio que leva a cabo un grupo de animais e móstranos... [+]
UN SINXELO DETALLE
Adania Shibli
Tradución: Aitor Blanco Leoz
Igela, 2024
----------------------------------------------
Durante estes días, un soldado israelí bombardea con drones a hospitais, escolas, campos de refuxiados palestinos coma se tratásese dun... [+]
Fun Home. Unha tráxica historia
familiar Alison Bechdel
Txalaparta, 2024
---------------------------------------------
Fun Home. Alison Bechdel é coñecido pola primeira publicación da novela gráfica Unha tráxica historia familiar (2006), aínda que el mesmo... [+]
PLEIBAK
Miren Amuriza Praza
Susa, 2024
--------------------------------------------------
Susa publicou a segunda novela de Miren Amuriza no atrio da Feira de Durango: Pléyulas. É facer plebiscitos porque estás a cantar sobre unha gravación anterior. En Berria... [+]