Que fan no proxecto Enaras?
A Sociedade de Ciencias Aranzadi 2021.urteko iniciou o proxecto en xaneiro, co obxectivo de investigar de cerca a situación das galas e sensibilizar á sociedade sobre a súa función. Atopámonos coa subarruga, o cespitón común e a golondrina común, esta última no medio rural. O solombo de golondrina nidifica nas súas fachadas e, nalgúns pobos, si non se realiza unha campaña de sensibilización, iso non fai máis que molestar á cidadanía.
Por que as golondrinas interferen?
En definitiva, queremos ir á natureza, pero non é que a natureza vinga a nós e condicione noso día a día. Non queremos atopar excrementos de aves na nosa terraza, por exemplo. A xente tira estes niños sen ter en conta o seu dano ao ecosistema e sen saber que é ilegal. En Barcelona, por exemplo, antes de realizar unha reforma, hai que comprobar si hai niños ou non. Levan quince anos traballando nesa dirección e aquí tamén estamos a dar pasos.
Para sensibilizar recórrese á educación, pero os adultos tamén temos responsabilidade?
Sen dúbida. Nós traballamos con dous públicos porque non se pode deixar toda a carga nos rapaces. Por unha banda, os concellos contrátannos para dar unha conferencia no pobo, e desde aí nós tentamos crear un grupo, conseguímolo nalgúns pobos. O obxectivo de crear un grupo é ofrecer as ferramentas que utilizamos e implicarnos tanto na observación como no coidado das golondrinas. Utilizamos o portal de ciencia www.ornitho.eus para recoller e difundir información natural, así como a aplicación naturalist. Son ferramentas prácticas para actuar no modelo participativo.
E cos nenos?
Cos nenos facemos talleres dunha hora e teñen moito interese. Chámannos os centros educativos ou as casas do pobo e adaptamos a tarefa e a metodoloxía á idade. Cos máis pequenos aprendemos a diferenciar o tres tipos de golondrinas, a través de debuxos, e si temos tempo, todos xuntos facemos un niño. O ideal é facelo na primavera, xa que son aves migratorias.
Que ofrecen en educación non formal?
Tentamos ofrecer servizos, pero non sempre é fácil. O taller de anillamiento é o que ofrecemos na educación non formal. A oficina de anillamiento atópase no departamento de ornitoloxía. A nivel nacional, a oficina de anillamiento de Aranzadi é a máis veterana, xa que comezou en 1949. En Donostia, no parque de Zorroaga, realizamos os talleres de anillamiento.
Que é o taller de anillamiento?
Colocamos unhas redes verticais onde as aves ttipas complícanse. Con moito coidado pómoslles un anel cun número de identificación e un remitente: “Aranzadi – Donostia-San Sebastián”. E nós clasificamos e gardamos toda a información posible sobre cada ave. O anillamiento sérvenos para facer unha foto xeral da situación e tamén se realizan estudos potentes sobre as migracións. É un taller que aos nenos gústalles moito, non sempre se fai co público pero ás veces si.
Cal é a situación xeral actual? Respectamos as golondrinas?
A xente que acode aos talleres e conferencias que organizamos xa está sensibilizada. É xente que respecta a natureza e os seus ciclos. Resúltanos moi difícil achegar o que non importa e, desgraciadamente, é un gran grupo de xente. As golondrinas cumpren unha gran función. Eles son o insecticida natural que temos entre mans, cada día consome 800 insectos, 55 quilos de insectos ao ano. Non queremos mosquitos en casa, pero tampouco o niño dos solombos de golondrina. Queremos a nosa casa e a nosa contorna como queiramos, baixo control e limpeza. Cústanos compartir.
Tamén nos caseríos, a golondrina común necesita cortellos abertos, e cada vez hai menos cuadras e hoxe en día a maioría son pechas. O cesped común nidifica baixo tézalas. Utiliza buracos autóctonos e hoxe en día todo está sen buracos. Agora hai unhas tezas especiais que permiten aniñar. Si facemos unha reforma, por exemplo, poderiamos telo en conta, porque os cespitones comúns están a quedar sen espazo para nidificar.
Como finalizades o ano?
Satisfacción e difusión do realizado. Traballamos especialmente en Gipuzkoa e gustaríanos chegar a Bizkaia, Araba e Navarra. Ademais, os días 26 e 27 de novembro organizouse en Donostia-San Sebastián o Congreso Vasco de Ornitoloxía, no que se presentarán as investigacións de aves no País Vasco. É unha cita importante para nós. Toda a información atópase no portal www.ornitologia.eus, así como a posibilidade de inscribirse.
Non sei si é unha noite desfalecemento, pero Olatz sabe voar como un golazo. Viaxou moito dun lugar a outro desde a ttipi. Conta con 23 “mudanzas” desde o seu nacemento, e agora que a epidemia sanitaria ha regulado a posibilidade de traballar desde casa en varias empresas, abríuselle a porta de regreso a Euskal Herria cando estaban en Xenebra. O catro da casa puideron vir para quedar. Tras seis anos sen traballar para ninguén, apostou por volver ao mercado laboral. Di que o feito de estar “no momento oportuno no lugar axeitado” permitiulle ser o coordinador do proxecto Enaras da Sociedade de Aranzadi. Hegoa segue axitando.
É unha noite de setembro ou outubro e o txantxangorri emprendeu unha perigosa viaxe polo porto de Brest, en Bretaña, voando a un mil metros de altura, cuns 45 quilómetros por hora, e, si non hai nada malo, á primeira hora estará en Asterrika, en Berriatua. O seu primeiro... [+]
Txorien behaketak erregistratzeko herritarren tresna erabiliena da eBird eta hemendik aurrera posible izango da munduko edozein tokitan egindako behaketak euskaraz ere jasotzea, Itsasenara Hornitologia Elkarteko kideek egindako lanari esker. Herritarrek plataforma hauetan... [+]