Estes días lin o libro de contos Trece de Luisa Carnés, recentemente publicado por Erein. Carnés naceu en Madrid en 1905. O autor viviu un gran cambio de paradigma na historia durante a súa vida: o auxe da vangarda, os logros da segunda república, a guerra civil e a posguerra, entre outros.
Na introdución escrita pola editora Uxue Razquin Olazaran menciona catro apartados. Aquí non imos ter liñas suficientes para referirnos a todos os contos, por tanto, citaremos un por cada sección e así deixaremos a fame dos demais.
O conto que abre o libro é o Tranvía. O conto máis curto móstranos unha das características de vangarda: sitúa aos personaxes nun tranvía de transporte moderno, nun espazo no que a cidade e a rapidez conflúen. A monxa e a modernidade, a paixón e a liberdade que representa a tradición e as vellas formas utilízanse para representar “dúas España”, que consegue manter intrigante ao lector na esperanza do que vai suceder.
Entre os contos da época republicana, gustaríame mencionar á muller fea. É un exemplo de amor romántico, un relato dunha parella en desequilibrio. Ante outros proxectos de vida, Benita, que creu feo e que non merece a pena nin marido, prioriza o proxecto de parella e familia, e Faustino aproveita o poder que lle dá para casar con el por comodidade. Carnés denuncia en narración contra o modelo hexemónico de parella, cunha fina pluma e un relato descritivo.
O seguinte capítulo está composto por textos escritos durante a guerra e a posguerra. O máis especial pareceume o Salvador. Comeza o relato coa pregunta quen era? O personaxe encarcerado busca ao denunciante e o autor manexa ben a intriga. É un texto circular formado por diálogos e monólogos internos.
O álbum familiar é da época mexicana, do exilio. O relato arrinca cando Luistxo descobre que a muller que lle gustou no autobús vai á súa casa. Unha vez en casa a nai e a señora están a ver o álbum familiar, o autor tráenos unha escena chea de complicidade e intimidade. O adolescente sente vergoña e incomodidade con ton in crescendo.
Entre quen traballan temas internacionais, e para terminar, destacaría o momento de seméntaa. É un relato aínda demasiado actual. Utiliza unha voz narrativa pouco habitual, xa que utiliza a primeira persoa plural. O conto adopta a forma de manifesto, escrito en nome de nais pola paz.
É unha excelente tradución de Sarriugarte. Realizada con gusto e mimo e chea de admiración polo autor. De coñecemento e lectura.
Baixo o asfalto, flor
Texto: Ilustracións Mónica
Rodríguez: Rocío Araya
Tradución: Itziar Ultzurrun
A fin de contos, 2025
Rebelións do sangue. Corpo, política e afectos
Miren Guilló
UPV, 2024
A UPV/EHU publicou un novo ensaio da antropóloga Miren Guilló publicado por Edurne Azkarate. O título principal é a... [+]
Zero. Transhumanismoa ate-joka erdi aro berrian
Aitor Zuberogoitia
Jakin, 2024
-----------------------------------------------------------
Hasieran saiakera filosofiko-soziologikoa espero nuen, baina ez da hori liburu honetan aurkitu dudan bakarra. Izan ere, biografia... [+]
Ihes plana
Agustín Ferrer Casas
Itzulpena: Miel A. Elustondo
Harriet, 2024
---------------------------------------------------------
1936ko azaroaren 16an Kondor legioko hegazkinek Madrilgo zenbait museori egin zieten eraso. Eta horixe bera da liburu honetara... [+]
Etxe bat norberarena
Yolanda Arrieta
Alberdania, 2024
Gogotsu heldu diot irakurketari. Yolanda Arrietaren obra aski ezaguna zait eta iragan maiatzean argitaratu zuen proposamen honetan murgiltzeko tartea izan dut,... [+]
Rosvita. Teatro-lanak
Enara San Juan Manso
UEU / EHU, 2024
Enara San Juanek UEUrekin latinetik euskarara ekarri ditu X. mendeko moja alemana zen Rosvitaren teatro-lanak. Gandersheimeko abadian bizi zen idazlea zen... [+]
Idazketa labana bat da
Annie Ernaux
Itzulpena: Leire Lakasta
Katakrak, 2024
Os segundos decisivos
Manu López Gaseni
Elkar, 2024
--------------------------------------------------
Empezas a ler esta breve novela e séntesche atrapado, e niso ten que ver o ritmo vivo e rápido que puxo o escritor. Nas primeiras dez páxinas cóntase ao mozo de 16... [+]
Dragoiak eguzkia IRENTSI zuenekoa
Aksinja Kermauner
Alberdania, 2024
-------------------------------------------------------
Hamarnaka liburu idatzi ditu Aksinja Kermauner idazle esloveniarrak. Euskaraz plazaratutako lehenengoa dugu hau, Patxi Zubizarretak itzulia eta... [+]
Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain
Erein, 2024
----------------------------------------------------
Izenburuak eta azaleko irudiak (Puntobobo, artile-mataza eta trapuzko panpina) osasun mentala, puntua egitea eta haurtzaroa iradokiko dizkigute, baina adabaki gehiago... [+]
O mar chea ouro de
Dani Martirena
Imaxes: Ana Ibañez
Txalaparta, 2022
--------------------------------------------
O lector que se penetre neste libro terá moitas sensacións. Chama a atención a cor ouro e a blancura das letras da superficie, cun pouco de azul na... [+]
Migrantes
Issa watanabe
Editorial 1545, 2024
-------------------------------------------
A editorial 1545, á que non coñecía, traduciu e publicado en 2024 o libro Migracións de Issa Watanabe. Narra o proceso migratorio que leva a cabo un grupo de animais e móstranos... [+]
UN SINXELO DETALLE
Adania Shibli
Tradución: Aitor Blanco Leoz
Igela, 2024
----------------------------------------------
Durante estes días, un soldado israelí bombardea con drones a hospitais, escolas, campos de refuxiados palestinos coma se tratásese dun... [+]
Fun Home. Unha tráxica historia
familiar Alison Bechdel
Txalaparta, 2024
---------------------------------------------
Fun Home. Alison Bechdel é coñecido pola primeira publicación da novela gráfica Unha tráxica historia familiar (2006), aínda que el mesmo... [+]
PLEIBAK
Miren Amuriza Praza
Susa, 2024
--------------------------------------------------
Susa publicou a segunda novela de Miren Amuriza no atrio da Feira de Durango: Pléyulas. É facer plebiscitos porque estás a cantar sobre unha gravación anterior. En Berria... [+]