Sacar a claqueta. En que escena está a túa vida?
Agora estou entre dúas augas: En maio presentamos o curto Cordas, que acaba de iniciar a súa andaina. Estreamos o ano que vén 20.000 be-abellas, unha vez finalizada a gravación estamos en montaxe.
Cal é o efecto ou punción de 20.000 abellas?
Quixen explicar como atravesou cada un o xénero e a súa influencia nas relacións. Na historia, Ane, nai de 40 anos de tres fillos, está en crises de identidade e decide volver a casa da súa nai. Nesta viaxe ou situación, a filla lida como mozo dá o paso de explicar quen é ante a familia. Non son os nenos os que fan o cambio de xénero, a transformación realízaa a familia ou a contorna. Na longametraxe quixen expresar o xogo dos espellos ou a interacción entre as relacións.
Acabas de asistir ao Festival de Cine de San Sebastián. Que ten especial a alfombra vermella?
Os primeiros pasos nos audiovisuais paseinos no festival de cine, e resúltame moi emocionante que aquel mozo que miraba con admiración ao festival estivese hoxe presentando Cordas. É unha sorte ter en Euskal Herria un festival tan importante a nivel internacional. O noso cine é moi beneficioso e útil para a industria, é un punto de encontro ao que acoden profesionais de todo o mundo sen ter que ir crear relacións ao estranxeiro.
Por outra banda , como presentaba Cordas, estando en Euskal Herria, puideron vir os actores e axentes que participaron no proxecto. Tamén convidei o festival de Cannes ao coro protagonista de Cordas e viñeron en autobús. O meu é o cine comunitario, a historia ten veracidade grazas a eles, esa é a vía de conexión.
No Festival de Cannes, este ano concedéronlle o Premio Rail's d'Or por Cordas. Non é o teu único logro significativo.
Voces de papel recolleu a Txapela de Ouro de Cataluña e Nor nork obtivo unha mención no Festival de Linguas Minorizadas Babel de Sardeña. Po Somos tamén me deu moita alegría: Foi candidata aos premios Goya (estivemos na preselección dos catro nomeamentos, entre o quince mellores). Logo vén Cordas e ímonos a Cannes. Foi marabilloso e impensable.
A que lle gustaría que fose Cordas?
Dous factores leváronme a contar esta historia. Por unha banda, os intereses polo ecofeminismo. Doutra banda, pareceume interesante contar como afecto ao tecido social o ser unha gran empresa contaminante no municipio.Coñecín a realidade de Muskiz nunhas xornadas ecofeministas de Bilbao. Como oínte me espertou unha imaxe moi potente: No foro había moitas mulleres maiores de 60 anos, referentes nas loitas locais e activas. Deume que pensar: a partir de certa idade as mulleres sempre aparecen nos roles de avoa ou alzheimer ou vulnerabilidade.
Na maioría dos seus traballos preténdese transformar socialmente o imaxinario feminino.
As mulleres da miña contorna non son reflexo do que se retratan nas pantallas, e bótoo de menos. Os audiovisuais teñen un gran poder transformador, e gustaríame que os meus traballos tivesen ese sentido.
O eúscaro é un valor engadido ou unha dificultade para competir en festivais internacionais de cine?
En canto á distribución, é unha dificultade, xa que as produtoras esixen dobraxe (e isto supón un gasto adicional). Pero, de face aos festivais, facelo nunha lingua minoritaria pode achegar valor engadido.Flores, Amama, Nora… Tamén saíron traballos nas seccións oficiais. Aos poucos imos avanzando.
Estamos na era das pantallas. Isto podería obrigar a cambiar a cadea de produción?
Máis aló do festival, o perfil do espectador é limitado: espero que o elo da sala de cine non desapareza. A maioría son mulleres e teñen entre 55 e 75 anos. O futuro é que a mocidade non vai ao cine. Eu estou preocupada. En Francia os mozos teñen un bono mensual, e acudir ao cine é parte do lecer. Os fins de semana non programan películas en televisión, a xente vai ás salas... Os sistemas de produción e política españois necesitan unha revisión integral.
As mulleres directoras non sodes moitas. Hai teito de cristal?
Somos maioría en facultades audiovisuais, pero cantas mulleres estamos como directores de cine ou butacas de gala? En calquera caso, hai que recoñecer que estamos a ocupar tamén eses ámbitos; nos departamentos de novos directores ou nos de experimentais estamos moitas mulleres… Pero nas seccións oficiais de festivais? As principais seccións dos festivais son reflexo do mecanismo conservador da industria.
É necesario pasar do primeiro plano ao xeneral, facer zoom in a zoom out: con cantos anos chegan as mulleres a facer as primeiras longametraxes? En que sección dos festivais participan? Cantas películas producen en total na súa carreira profesional?
De face ao futuro, que proxectos tes entre mans?
20.000 abellas. Non quero actuar como unha máquina, necesito descanso para producir cousas. Quero recuperar o punto de emotividade ata que unha historia a captura e persígaa.
“Seica son demasiado romántico, pero a sala de cine ten algo que che fai entrar na escuridade e non mirar o teléfono: atención consciente ou de calidade. Si cambian as formas de consumo, teremos que cambiar as fórmulas de produción. Eu non son optimista con isto: consumir cada vez máis significa que non nos falta traballo produtivo, pero reflexionamos sobre o que vemos? A imaxe alagada deixa pegada no teu corpo?”.
Edurne Azkarate dixo no alto desde o micro do escenario que o cine vasco ten pouco eúscaro na celebración do Festival de Cine de San Sebastián. A frase retumba pola súa veracidade. Na escena da arquitectura pódese repetir o mesmo lema e estou seguro de que noutras tantas... [+]