Os días acúrtanse considerablemente, o rocío está a imporse polas mañás e pronto teremos que recoller o vapor pola boca entre xersei e bufanda. Con todo, o final do verán foi doce para os amantes da literatura vasca: entre outros, chegounos aos andeis o último poemario de José Luís Otamendi (Azpeitia, 1959). Landura (Susa, 2022) é o título da novena colección de poemas da súa traxectoria, composta por 47 poemas.

Até agora Otamendi estivo presente nos encantos que nos propón no poema: as preocupacións polo ambiente sociopolítico e pola sociedade en xeral teñen un peso importante no desenvolvemento destas palabras, entre elas a falta de xustiza e a fala de cobertura. “Dicimos que existe pero logo / non hai comida para todos / dicimos que é suficiente e logo / non todos temos ese aire suficiente para respirar / para todos”. Con todo, estas preocupacións teñen as súas peculiaridades nesta colección, na que destacan as reflexións e preguntas sobre un posible cambio de época. Así, fálase do mundo antigo e o mundo novo e, entre outras cousas, das cuestións de emerxencia sanitaria e peche que chegaron a outras obras literarias.

Os eu poéticos tamén nos traen con aqueles que son especialmente mundiais, pero que son tamén mundialmente considerados como cociña. Este camiño dá lugar á reflexión sobre onde se sitúan os diferentes portos da vida ou do día a día: quizá porque tamén é o campo, e porque a dificultade para mirar lonxe ao outro nos leva a mirar cerca. Poderiamos suxerir que as dicotomías entre o interior e o exterior e o eu e os demais cuéstionanse: repítese máis dunha vez, entre outras cousas, a cuestión do significado dos demais na composición persoal. As pautas para ser outro é un indicador do poema citado e lévanos a outro centro da colección: a chamada solidariedade para recuperar a humanidade. Porque o poeta lamenta que sexa un elo e deixe de ser humano.

O lector pode atopar máquinas, obxectos, tests de felicitación e anacos de pel nestas liñas e descubrirá que todo el convida a mergullarse no paso do tempo. Os poemas de inspiración narrativa aseméllanse así á procura: hai unha primavera nova ou area baixo as pedras dos pés manchadas de sangue?