O proxecto conta co apoio do Cluster do Papel de Euskadi. Antes os papeleros depositaban os seus residuos no vertedoiro de Zaldibar e agora necesitan ‘solucións’. Valogreen presentou en xuño o proxecto para implantar a planta no polígono industrial Larramendi de Bergara. En xullo o Concello concedeulle a autorización, pero en novembro anulouna por dous motivos: por unha banda, o informe presentado pola empresa indicaba que a actividade non se correspondía coa contemplada no proxecto para a obtención da autorización ambiental integrada, e por outro, que o Plan Xeral de Urbanismo de Bergara non permite ningunha actividade de xestión de residuos. O Goberno aprobou a autorización ambiental integrada e apoia o proxecto. O Concello anunciou recentemente que recorrerá.

Os bilbaínos de Ekologistak Martxan chamaron a Aciñeiras para advertir que en Bergara había un proxecto de incineradora. Para entón o concello xa autorizara á empresa, “porque no informe había mentiras, entre outras cousas”, di Aciñeiras. Reuniuse con varios veciños de Bergara e púxose en contacto co alcalde para compartir información. En marzo presentouse oficialmente a iniciativa cidadá "Larramendiko Arnasa", pero os cidadáns que se opoñen ao proxecto comezaron a traballar antes. “Puxemos a maior forza ao informar”, di Aciñeiras. Máis de 4.000 firmas reuniron mesas redondas e conferencias, mobilizacións. En canto ao Concello, ademais de retirar a autorización, o Pleno aprobou en decembro unha moción en contra do proxecto, cos votos a favor dos grupos EH Bildu e Elkarrekin Ahal, e contra o PNV e o PSE.

Puntos de vista contrapostos

Preguntamos ao parlamentario e membro do Euskadi Buru Batzar do PNV, María Eugenia Arrizabalaga, sobre o proxecto e o conflito xerado en Bergara. Nega que a empresa engane ao Concello no informe e nega que a planta que se quere instalar sexa unha incineradora, “aínda que algúns queiran pensar así”. O proceso de información, mobilización e incidencia cidadá positivo para Aciñeiras é absolutamente negativo para Arrizabalaga. “Sempre din o mesmo”, di dos movementos ecoloxistas. No caso de Bergara, di que ao principio o concello viuno “todo moi ben”, “daquela algún ecoloxista empezou a sacudir as marxes, e iso condicionou a opinión do goberno municipal”.

Os partidarios do proxecto din que se trata dunha planta de pirólisis, e que a pirólisis non é incineración; os detractores din que a pirólisis é unha incineración, doutro tipo, pero que é unha incineración, e que produce contaminación –é esta última opinión a que defenden Arnasa de Larramendi, Ekologistak Martxan, Greenpeace ou a alianza mundial contra a incineración de Gaia–. Os partidarios destacan os postos de traballo que se crearían, os contrarios a ecoloxía e a saúde. Os partidarios contan co apoio do Goberno, os contrarios o concello. Situacións similares viviron, viven e vivirán noutros proxectos en toda a comunidade. Como pode influír a Lei Tapia nun contexto como este?

Proxecto Bergara IPGP?

“A Lei Tapia terá moito peso”, di Aciñeiras: “Si dio o Concello, "isto non queremos", pero se o Goberno lle dá a máxima declaración de interese público...”. No caso de Bergara o promotor do proxecto é unha empresa privada, polo que a actual Lei Tapia non sería de aplicación, pero coa nova adaptación que quere facer o Goberno, que abriría as portas aos promotores privados, entón sería posible. Si ocorrese, a Lei Tapia aplicaríase a un concello que en novembro aprobou unha moción contra a Lei Tapia. Arrizabalaga di que non sabe si o Goberno vai nomear IPGP ao proxecto de Bergara: “Non teño ningunha pista. O que estamos a pensar neste momento son os residuos industriais”. O de Bergara non é un vertedoiro, pero si unha infraestrutura de xestión de residuos industriais.

Manifestación en Gasteiz

O movemento ecoloxista é o único movemento popular que se mobilizou contra a lei. Aciñeiras destaca que coa Lei Tapia os proxectos daniños dificúltanse nas institucións. “É antidemocrático. Creárono para acabar cos obstáculos, os concellos e a cidadanía temos as mans atadas. Só quédanos protestar e organizarnos”. En decembro a Febre Amarela concentrou o movemento en Bilbao esixindo “respectar” a palabra “poboo”. A plataforma Araba Bizirik é a máis destacada na denuncia. “[PNV] Defende ao poderoso, despreza as nosas normas e instrumentos de participación e anula a autonomía local e a soberanía”, denunciou. Realizou mobilizacións e iniciativas contra a Lei Tapia e organizou unha manifestación para o 14 de maio en Gasteiz.

* Reportaxe composta por outro tres artigos:

- Lei Tapia: O Goberno máis poder, os concellos menos.

- Eudel sobre a Lei Tapia:"Os PGIP imponse aos municipios sen apenas participación".

- Análise: Tapia Lege: ferramenta para activar ou desactivar os conflitos?