Carta de amor
Ao Roncalés, desaparecido. A Saraitzu, desaparecida. A Navarra, aínda non. Biscaíño, aínda non. Guipuscoano, aínda non. Labortano, aínda non, nin unificado.
− Unida! Pero isto é euskera? Teño, det, dot, düt.
− Quero vivir en eúscaro. Hika, zuka, berorika.
Queremos vivir en eúscaro? Baiona, Tudela, Maule, Bilbao. Que é a normalización? As persoas que falamos normalizamos o eúscaro?
"Queredes que os 'foráneos' falen euskera? Quen sodes vós? Quen somos? Que é unha identidade?"
− Non é nada fácil aprender.
− O eúscaro é moi difícil.
É posible euskaldunizar? Gara, gelditu, gare, bira. Que é o eúscaro? O eúscaro é…
Cantos episodios? Cantas cornixas? Cantas categorías? Cantas capas? Capas de eúscaro. Cantos anos? Cantos séculos? Cantas sancións? Cantos prexuízos? Canto medo? Cantas palabras quedaron no lume sen dicilo na calor da cociña? Onde podo falar?
− Aquí si.
− Aquí non.
− Aquí só ‘ola, que tal’. O eúscaro é… Branco, vermello, negro.
Que significa o eúscaro en Euskal Herria? Que significamos? Que é para min? Que é para os veciños? Que é para os amigos? O eúscaro ten inimigos? Por que non é gratis? Quen serán os seus inimigos?
− Título si.
− Sen título.
O eúscaro é un privilexio? Cando será gratis? Sete anos aprendendo, sete! Sete retos, sete intentos, sete desesperacións, sete países. Queredes que os "foráneos" falen euskera? Quen sodes vós? Quen somos? Que é unha identidade?
− Son eu, es ti, é el.
Para que serve? O eúscaro está dominado? Quen domina? Queren que desapareza o eúscaro? Cal é a súa situación actual? Que estamos a facer? Temos que facer algo?
− Euskaldunberri.
− Euskaldun zahar.
Vermello picante, vermello vivo, vermello tenro, patoso, mañá vermello, incandescente. Odiar. Amar. Euskera-castelán, ceder; ceder nunha tenda, ceder no centro de saúde, ceder cuns funcionarios, ceder nunha cafetaría, ceder cuns veciños, ceder cuns amigos, ceder nos tribunais, ceder nunha reunión, ceder na rúa, ceder en casa, ceder en casa, ceder con min mesmo, ceder, ceder, ceder, ceder, ceder, ceder, ceder, ceder, ceder...
Sortzen, Herri urrats, Nafarroa oinez, ti-pi-ta-pa, ko-rri-ka, po-li-ki, po-li-ki, as-ti-ro, as-ti-ro, xel-dei. Esquerda, dereita, media, norte, oeste, leste. Onde están as palabras que xa non se pronuncian? Onde? Talvez entre montañas no aire, transformadas en herbas, ramas, follas, silencios e recordos. Salgueiro, aliso, carballo, pinza, avellano, abeto, tila, fresno, olmo, madroño, castiñeiro, arte.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Recollín o seu e-mail no portal da folga, no correo persoal. Ao principio pensei que era para dar a coñecer, como moitos outros, as posibilidades que temos ante a folga. Pero non, o e-mail recibido era o movemento político e comunicativo contra a folga.
Confesareivos que me... [+]
Asteburu honetan 'estetikoa' hitzaren inguruan pentsatzen aritu naiz, lagun batek esandako esaldi baten harira: “Lan hau estetikoa da”. Estetikoa hitzaren etimologia aztertu dut, badirudi jatorrian zentzumenen bidez hautematea zela bere esanahia, eta gerora... [+]
Azken urteotan, industria politikaren kontzeptua hainbat mailatan indarrez berragertu da. Neoliberalismoaren mailua izandako erakundeak, Nazioarteko Diru Funtsak, gaur egun zera azpimarratzen du: merkatuek baliabideak modu eraginkorrean esleitzeko eta arazo horiek konpontzeko... [+]
O día anterior, en Bilbao, reuninme cun amigo no bar Bira. Púxenme a pasear e dixen: “Claro, como es Giputxia, ja, ja”. E el subliñou que non era guipuscoano. Sen entendelo, continuei dicindo, “Ah! Non? Pero naciches en San Sebastián?”. “Si, nacín alí, pero eu... [+]
Tiven moitas dúbidas, independentemente de que abrise ou non o melón. Atrevereime, maldita sexa! Quero pór sobre a mesa unha reflexión que teño en mente hai tempo: non é xusto que a muller que deu a luz teña a mesma duración que o outro proxenitor. Mellor dito, o mesmo... [+]
Mundu mailako erasoaldi inperialista betean gaude, mendebaldeko burgesiak gidatuta. Ofentsiba inperialistak hartu duen forma gerrarena da, aldaera guztiekin: gerra ekonomikoa, gerra kognitibo eta kulturala, lawfarea; eta, noski, gerra militarra. Mendebaldeko inperialismoak... [+]
Acabo de ver unha serie doutro triste detective. Todas as tramas sucédense nunha remota illa escocesa. Xa sabedes como funcionan estas ficcións: moitos mortos, xente corrente pero non tanto, e unha paisaxe verde escuro. Nesta ocasión lembroume unha viaxe que fixen aos Países... [+]
A verdade é que non sei por que estou a escribir isto. No ambiente conflitivo de hoxe en día non se toman ben este tipo de opinións. É posible que ARGIA non publique isto, xa que non coincide coas opinións que publicaron até agora (pero se finalmente decidiron publicalo,... [+]
O 15 de xaneiro o lobby tecno-empresarial Zeditzak presentou o seu 6º informe, Euskadi e a Unión Europea, un destino compartido de prosperidade e competitividade. O neoliberal Think Tank, formado por expertos emerxentes do mundo das finanzas, presentou unha receita máxica... [+]
Os euskaltzales movemos os nosos pés tras a testemuña da Korrika, para reivindicar que queremos seguir vivindo como pobo vasco, en favor da nosa lingua.
Os primeiros pasos dáos a persoa migrante que sae do seu país de orixe en África, América do Sur ou Asia,... [+]
E un ano máis, os sindicatos organizáronnos folgas prefabricadas. E nós, individualmente, decidiremos si sumámonos ou non á folga, sen necesidade de ningunha asemblea no centro.
Ao parecer, o modelo de folga que me ensinaron a min xa non está de moda. No meu imaxinario, a... [+]
A vida rodéao todo, é finita e fráxil. Para vivir boas vidas, creo que o corpo sabe que facer, pero a mente, aínda que o saiba (cando está ben informado), a miúdo ve que cala o corpo intencionadamente. Neste silencio ábrese a cabeza ás relacións con outros xefes: o... [+]
Eroso gaude ingurunea gure egoera fisiko/emozionalera egokitzen denean. Besteak ni kontuan hartu nauenean, izan gizaki bat, objektu bat, espazio bat. Erosotasunaren klabea produktu eta espazio diseinuan beharrizan handi gisa sartu da, erosotzat jotzen dena erosgarria delako... [+]