O 10 de abril celébrase a primeira volta das eleccións presidenciais francesas. Doce candidatos iniciarán a carreira para o Elisio cos apoios necesarios para a súa presentación. Segundo as recentes enquisas publicadas por Ifop e Electrograph en Francia e Europa, o presidente actual é Emmanuel Macron, cun 28% de voto. Séguenlle cun 18,5% o Marine Le Pen da Unión Nacional, seguida case igualada, entre un 12% e un 14% a ultradereita Eric Zemmour e a esquerda Jean-Luc Melenchon. Tras fracasar o intento de presentar un candidato unificado, el é o único con opcións pola esquerda. Cabe destacar que varias persoas públicas han denunciado o escaso seguimento mediático que se fixo aos candidatos de esquerdas desde os principais medios. Tras Zemmour e Melenchau, con menos opcións, estaría Valérie Pécresse, candidata de LR Republicanos, con cerca do 10% dos votos.

Hai un ano que nas eleccións rexionais celebradas na primavera de 2021 falamos do paradoxo de Lille. En Francia as eleccións rexionais teñen pouco que ver coas presidenciais, pero o que ocorre nelas tamén pode influír agora. Coa nova estratexia da Unión Nacional, Marine Le Pen tiña a esperanza de superar aos republicanos nas rexións da Alta Francia ou da Costa Azul, cunha forte masa social. En ambos se impuxo a dereita clásica (candidatos apoiados por LR Republicanos).

Ás portas dos presidenciais refórzase o que parece máis débil. Dalgunha maneira, ademais de Macron e Le Pen, xurdiron as condicións para que un candidato dos Republicanos presentásese con máis forza á carreira a Elisio.

Pécresse gana nos primarios republicanos

Tras imporse á Unión Nacional na rexión de Alta Francia, todas as quinielas apuntan a que Xavier Bertrand debía ser candidato republicano. Pero nos primarios celebrados polo partido gañou Pécresse. O correspondente francés dO País Vasco, Marc Bassets, escribiu o artigo “Valérie Pécresse ou o atractivo discreto da burguesía” para dar a coñecer a súa vitoria. Porque Pécresse, ademais de ser a única muller, é a máis rica das candidaturas presentadas. parte da elite parisiense, liberal económica e conservadora social. Dous terzos Merkel e un terzo Thatcher nunha entrevista dedicada a Le Point. O movemento A Comunidade Pour Tous contra o matrimonio entre iguais foi protexido varias veces. Lonxe dos demais, por agora terá que facer unha valente campaña se quere pasar á segunda volta.

Como bater a candidatura ou ultradereita de Zemmou

Pouco antes de que Pécress gañase os primarios, os berros de reconquista escoitáronse nas cadeas de radio e televisión francesas. Detrás deles estaba o polémico xornalista Zemmour. Seguindo ao título da súa última obra literaria exitosa, A France n´a pas dit son dernier mota (“Francia non dixo a súa última palabra”), repetiu en columnas e estudios que os franceses aínda teñen moito que dicir, que hai que reconquistar moral e politicamente o país. O feminismo e o inimigo da inmigración, os ensaios Le premier sexe (“O primeiro sexo”) ou Lle suicide français (“O suicidio francés”) publicados entre 2006 e 2014 convertéronse en estandartes nos sectores máis reaccionarios da sociedade francesa.

Dos textos ás palabras, nos últimos anos percorreu o camiño previo a converterse en candidato presidencial entre expresións misóginas e racistas. Jenofa Berhokoirigoine escribiu no número 2760 de ARGIA o altofalante que as grandes corporacións de comunicación ofrecéronlle interesadamente. O sociólogo Ugo Palheta, no seu artigo titulado “A discreta ascensión do Eric Zemmou” en Vento Sur, explica con mestría como e por que levaron a cabo esta manobra mediática coa axuda do filósofo Stathis Kouvélakis. Evolución progresiva do alicerce do conservador mass media.

Facendo a metade dos demais candidatos, tivo a capacidade de condicionar a actualidade dos estudios durante moito tempo. Oficialmente presentou a súa candidatura o 5 de decembro ante 12.000 seguidores en París. Prometeu que todos os inmigrantes que se atopen nunha situación irregular serán expulsados do país se son nomeados presidentes. Tamén anunciou a baixada de impostos. Os dous principais fitos que utilizará na campaña. Dous candidatos ultradereitistas que teñen a oportunidade de pasar por primeira vez na historia á segunda volta terán lugar en Francia. Para Le Pen é unha clara ameaza, máxime cando o seu sobriño Marion Maréchal Le Pen deixa a candidatura da súa tía e fai público que se uniu á “reconquista” de Zemmou.

A esquerda fóra do debate público

Alén da moeda, por tanto, o tratamento que recibiron dos medios varios opositores do extremo esquerdo e o esquerdo. Quen infrinxiron o candidato ultradereitista non dixeron nada sobre as posibilidades que se foron configurando á esquerda. Quizais o caso máis representativo sexa o de Anasse Kazib militante troskista. Activista coñecido na folga ferroviaria de 2018, conseguiu trasladar o seu programa e candidatura a diferentes lugares de Francia, a través da adhesión de diferentes axentes sociais e movementos.

Lamentablemente, non se fixo un seguimento especial do que Kazib estaba a conseguir nos medios convencionais. Finalmente non alcanzou o nivel de protección necesario para a súa presentación. Na carta remitida pola coñecida actriz Adèle Haenel a clausúraa do movemento Revolución Sostible das Kazibas, a interesada tendencia dos medios foi moi acusada: “Francia tería hoxe unha cara diferente si a proposta da revolución sostible e a intelixencia sensible de Anass recibisen a mesma atención comunicativa que as palabras dos ultradereitistas”. E, do mesmo xeito que Kasibena, houbo outros casos.

Ademais de Melencon, os que conseguiron pasar un filtro á esquerda foron candidatos protexidos polos partidos tradicionais. A candidatura ecoloxista de Yannick Jadot, Fabian Roussel, auspiciada polo Partido Comunista de Francia, ou a candidatura da alcaldesa de París, Ane Hidalgo. Todos estes últimos sen posibilidade de pasar á segunda volta. France24 publicou unha interesante clasificación dos candidatos que conseguiron presentarse e quedaron en camiño.

Influencia da invasión rusa

Putin invade Ucraína e pono patas para arriba. A invasión está a afectar a todos os aspectos da economía e a xeopolítica. É evidente que este acontecemento provocará as eleccións. As mensaxes procedentes de Moscova e a pantasma da guerra poden condicionar notablemente aos electores ao votar unha ou outra opción. Por exemplo, Le Pen, que defendeu a boa relación cos voitres, a situación de guerra deixa bastante en dúbida cando faltan poucos días para a campaña. Con todo, ninguén di que os intentos de Putin e da Unión Europea van reforzar aínda máis ao actual presidente Macron. Así as cousas, Macro e que competirán o 10 de abril?