Na entrevista realizada pola viceconsejera de Política Lingüística, Miren Dobaran, chamáronme a atención un par de cousas. A primeira, a sinxeleza coa que consideramos certas as que non son reais. "No ámbito académico e formal o eúscaro está garantido", di o viceconsejero. Pois non: Non está garantida a formación profesional en Álava e Bizkaia. O Goberno non o garante. Un dato: No curso 2010-11 podíanse estudar sete ciclos de grao medio en eúscaro en Álava. Este ano seis. Hai dez anos, o 35% dos alumnos de secundaria estudaba no modelo D en Álava, fronte ao 53,83% deste ano (79,23% na escola pública). O Goberno certificou o eúscaro nos institutos alaveses, pero tampouco se esforzou na formación profesional.

Outra afirmación destacable paréceme aínda máis perigosa: "[para aprender eúscaro con suficiencia] non serve un modelo D. Insuficiente. Por iso propuña a realización de proxectos lingüísticos por centros, tendo en conta a contorna sociolingüística e as características dos alumnos".

Por tramos:

"Non é válido un modelo D". Claro que o modelo D non é suficiente: non hai un modelo suficiente. Pero ningún outro modelo dá, nin dá, nin dá, mellor resultado que o modelo D. O modelo 3L foi un fracaso rotundo (demóstrano os datos da avaliación diagnóstica).

"Insuficiente". De acordo, a escola non é suficiente. E de acordo coas seguintes respostas propostas por Dobaran: como a escola non é suficiente, o eúscaro ten que saír fóra da escola, ao lecer, de forma organizada, sistemática e con medios axeitados.

"Elaborar proxectos lingüísticos por centros, tendo en conta a contorna sociolingüística e as características do alumnado". Mira! Zona sociolingüística? Existe na CAPV unha mocidade que ao finalizar o período escolar obrigatorio non sabe castelán con suficiencia? Non, non? Entón? Nos centros non se pode ofertar máis euskera que no modelo D. Nos centros de eúscaro, que prexuízo produce? Ou os de 16 anos de Oiartzun non saben suficiente castelán e necesitan máis horas de estudo?

Para educar á cidadanía bilingüe, a experiencia dinos que a escola pública é a aposta máis firme, e que o ensino en eúscaro é unha ferramenta imprescindible que, segundo a zona sociolingüística, deberá complementarse máis ou menos co esforzo extraescolar.

Necesitamos, si, mellorar radicalmente a metodoloxía docente e pór como obxectivo o uso do eúscaro, tanto oral como escrito. Pero non toque o modelo exclusivamente en eúscaro, xa que 3L ensinounos o que implica: saber menos euskera.