Eibar, 1920. Dous empregados da empresa Orbea, Juan Solozabal e Juan Olave, que fabricaban armas de fogo, crearon a empresa O Casco. Tratábase de producir revólveres de gran calidade, aproveitando o apreso na Orbe, e así o fixeron durante nove anos. Pero a crise de 1929 tamén afectou o mercado de revólveres e ambos os armeiros decidiron adaptar a súa produción. Utilizando as mesmas materias primas, máquinas e persoal especializado, a partir dese momento fabricar material de oficina.
Deseñaron unha grapadora en forma de fungo e denominárona “cosepapeles” ou “cosedora de papel”. E desde o principio sinalaron claramente a súa relación coa armería: “Unha grapa na grapadora debe circular coa mesma precisión que unha bala no canón dun revólver”. As grapadoras xa existían no mercado, por exemplo C. H. Artefacto pesado de máis dun quilo patentado por Gould en 1879. Por tanto, non se pode dicir que Olave e Solozabal inventasen a grapadora, pero si que foron os primeiros en producir e expandir as grapadoras manuais lixeiras.
Tamén se fabricaron trades de papel, billas ou pesos de carta, pero a grapadora sería o produto estrela da empresa, especialmente desde que en 1932 fabricouse o coñecido modelo M-5. Hoxe en día, na fábrica de Elgeta, O Casco segue producindo M-5 e véndese por todo o mundo. Ademais, o modelo de 90 anos está exposto no museo MoMa de Nova York como unha obra de arte.
A historia dO Casco indica que os obxectos cotiáns poden converterse en arte. Pero antes sinala que moitos dos obxectos cotiáns teñen a súa orixe na industria militar, dando prioridade ás necesidades militares fronte ás necesidades da sociedade civil, aínda que logo sirvan para responder a elas. Ademais das grapadoras inventadas en Eibar, outros moitos inventos de orixe militar cambiaron as nosas vidas: cinta adhesiva, comida envasada, microondas, cola de contacto, comprimidas menstruais, radares meteorolóxicos, internet, pneumáticos de caucho sintético...
No principio do ano, o grupo Zedarrak apostou publicamente por "abrir un debate" sobre a industria da "defensa", tamén sobre a nuclear, algo que o Goberno Vasco sumouse de forma inminente. En primeiro lugar, a través do vicelehendakari e conselleiro de Economía, Mikel Torres, que... [+]
Despois de Ucraína, Polonia?
A Unión Europea ha derrotado a guerra de Ucraína con armas a Kiev e, coa menia aínda no aire, está inmersa de cheo no ciclo da guerra. Iso si, o seu discurso estase modulando e cada vez fala máis do posible cesamento do fogo. No camiño cara ao... [+]
Tanto feministas como ecoloxistas vimos a oportunidade de pór a vida no centro da pandemia de Covid-19. Non eramos uns idiotas, sabiamos que os poderosos e moitos cidadáns estarían encantados de volver á normalidade de sempre. Especialmente, os que pasaron un confinamento... [+]
A finais do pasado mes de xuño terminamos a primeira parte do libro Conversión da industria militar en Euskal Herria para non fabricar máis guerras (Adaptación da industria armeira en Euskal Herria para non crear máis guerras). Baixo o título, analízase e investiga por... [+]
Historia errepikatzen dela idatzi zuen Marxek, “lehenik tragedia gisa, gero fartsa moduan”. Armagintzaren eta militarismoaren inguruan errepikapen hutsa ez, espiralean goraka doan buklea ari gara bizitzen, fartsatik asko duena, eta tragedian amaitzeko gero eta aukera... [+]
“Ez dugu gerraren aurrean etsi nahi, ez dugulako hilerrietako bakea nahi”, dio manifestuak, eta agintariei irtenbide politiko baten alde lanean jartzeko eskatu diete. Sinatzaileen artean daude Delàs institutua, Gernika Gogoratuz edo Ongi Etorri Errefuxiatuak... [+]
Orain dela 20 bat urte, berrikuntzaren inguruan master bat egin nuen. Bertaraturiko gonbidatu batek esan zigun gizakion historian berrikuntza teknologikoaren eragile handiena gerra izan zela. Gerra, halaber, eragile handia da botere harremanen berrikuntzan.
Berrikuntzaz ari... [+]
Defentsarako gastua handitzeko Europako herrialdeen apustuaren atzean, asko dago propagandatik, eta askoz gehiago interes ekonomikotik. Kontrakoa sinetsarazi diguten arren, XVIII. mendean Ingalaterran Industria Iraultza jaio zenean, armak eta gerra izan zituen oinarri, eta ez... [+]
Hitlerren armadak milioika sobietarren heriotza ekarri zuen Bigarren Mundu Gerran Sobiet Batasuna inbaditu zuenean. Gerra amaituta, Iosif Stalinen obsesioa zen Alemania eta Errusia artean babes herrialde-lerro bat osatzea; horra, besteak beste, Varsoviako Itunaren sorrera... [+]
Trumpen garaipenak, Ukrainako gerraren birkokatze geopolitikoa eragiteaz gain, Europaren apustu belikoa agerian utzi du.
Mikel Jauregi Industria sailburuaren ustez, euskal enpresek “lan ona” egin dezakete Europaren “segurtasun estrategia babesten”. Eusko Jaurlaritzako bozeramaile Maria Ubarretxenak, berriz, berrarmatze asmoek “aukera berriak” ekar ditzaketela... [+]
Ukraina da munduan arma gehien erosten dituen herrialdea; munduko erosketa guztien %8,8. Merkatuaren ia erdia kontrolatzen duena, berriz, AEB dira: Europak erosi dituen armen erdia baino gehiagok jatorri estatubatuarra dute.
Europar Kontseiluak onartu du Ursula Von der Leyenek gastu militarrean proposatu duen 800.000 milioi euroko gastuarekin aurrera egitea. Horretarako bi arrazoi nagusi argudiatu ditu: Errusiari aurrea egitea eta Europar Batasunak aurrerantzean bere burua AEBen babes militarrik... [+]