A bailarina Noa Eshkol (Kibbutz Degania Bet, 1924-Holon 2007) realizou estudos de piano, danza e cultura corporal en EEUU e Israel. Quixo levar á danza a notación que se utiliza na música, un sistema de escritura para representar gráficamente pezas musicais, para poder desenvolver composicións e combinacións de movementos corporais ricos e complexos. Fundou en Israel unha escola de danza que leva o seu nome, cuxa filosofía era que a danza é unha arte en si mesmo e que, por tanto, debe practicarse sen escenografía, vestiario e música. Practicaban a danza minimal na escola, pondo a atención nos movementos que pode producir o corpo e escribindo os mesmos. A partir deste estudo, nos anos 50, xunto co arquitecto Avraham Wachman, desenvolveu o sistema: Notación do Movemento Eshkol-Wachman. Este sistema utiliza a combinación de símbolos e números para definir o movemento de calquera membro, base da práctica da danza de Eshkolen.

En 2008, o artista estadounidense Sharon Lockhart (Norwood, EEUU, 1964) desprazouse a Israel para realizar unha estancia artística. Atopou a escola de danza de Noa Eshkola e atopouse co seu arquivo. No arquivo perdido no esquecemento, Eshkola atopou notaciones, apuntamentos e varias esferas de arame realizadas durante anos. Aínda que Eshkol morreu un ano antes, os seus alumnos, maiores de idade e novas xeracións, seguían practicando a danza, cinco días á semana e cinco horas ao día, seguindo a estrita disciplina do seu antigo profesor. Lockhart pronto comprendeu que tiña que facer algo cos bailaríns daquela escola e co material que atopou nese arquivo. A práctica artística de Lockhart estivo sempre centrada en traballar con diferentes comunidades e retratar as súas vivencias e memorias. Por tanto, aquí tiña o que buscaba.

A partir desta experiencia, en 2011 realizou a instalación de vídeo Catro exercicios de Notación Motriz Eshkol-Wachman, actualmente visible no Museo Guggenheim de Bilbao. Nunha pantalla xigante podemos ver catro exercicios de danza un a outro. Nos vídeos exponse unha breve escenografía na que só aparece un protagonista: A bailarina Ruti Sela. Sel, antigo axudante de danza de Eshkolen desde 1969 até a súa morte, realiza en vídeo movementos de danza medidos e limpos que serven para dar ao público unha clase tutorial.O bailarín executa neses vídeos curtos todos os movementos que o corpo humano pode realizar, cun movemento aséptico e un xesto estoico, como unha máquina programada. O bailarín baila entre catro pezas en forma de cubo de cor gris que conforman a escenografía, estruturas arquitectónicas que cambian de posición dun vídeo a outro. No catro vídeos todo ten unha dimensión medida e duradeira.

Ademais da instalación de vídeo, Lockhart presenta impresas en gran medida as fotografías das esferas con arames que atopou no estudo de Eshkolen. A pesar de que estas esferas circulares parecen esculturas, o coreógrafo utilizábaas como ferramenta para as súas investigacións, á marxe de calquera función artística. Tratábase de mapas de movementos que utilizaban os corpos como dispositivos para localizar o eixo cando están en movemento e escribir o movemento que vén a continuación. Con todo, Eshkol non era a única notación de danza; algunhas das figuras máis eloxiadas da danza contemporánea internacional, como Analivia Cordeiro ou Merce Cunningham, tamén nomearon moitas das súas coreografías co título explícito “notaciones de danza”.

Tendo en conta a variada e significativa produción artística de Lockhart, este proxecto que se presenta no espazo de Filme&Vídeo do museo podería quedar curto para os seguidores do artista, sobre todo porque as fotografías que se mostran no mesmo expuxéronse na exposición Cybernetics of the Poor de Tabakalera en 2020. Lockhart traballa principalmente en cine e fotografía e é un artista de longa traxectoria. En 2005 abandonou a frenética vida de Los Ángeles e trasladouse á montaña de California. Aos pés da serra de Sierra Nevada retratou aos nenos e nenas das súas aldeas, realizando fotos de estudo para facer unha galería de fotos dos seus nenos e nenas, retratando os seus xogos e ilustrando como cambia a natureza en cada estación do ano. Con este traballo, Pine Flat, o artista foi convidado ese ano a unha exposición individual na Sala Rekalde de Bilbao, dirixida polo comisario Chus Martínez.

A relación que establece co tempo nas pezas audiovisuais e a forma de traballar coas diferentes comunidades, xa sexan traballadores, ximnastas, adolescentes ou militares, son algunhas das características máis importantes da súa obra. Lunch Break (2008) retrata a comida de 42 empregados que traballan nun estaleiro nacional Maine. A película, gravada en 35 mm, inclúe tamén unha pausa para comer e permite ver aos traballadores que traballan en numerosas actividades (ler, durmir, falar). Os traballos Non-non Ikebana e Goshogaoka tamén teñen interese. Sexa, por tanto, esta exposición do Guggenheim como escusa para espertar a curiosidade –ou a desesperación– sobre as obras de Noa Eshkola e Sharon Lockhart.