Os navarros Ibil Bedi publicaron hai nove meses o Cisne Negro. Gravados por eles, despedidos por eles mesmos, a autogestión é para eles coma se cociñasen en casa. Fixérono con cancións próximas, con cheiro a terra, pero coas ás abertas, dando o camiño listo para voar.

Aquel febreiro escribiume o guitarrista Ibai Osinaga. A ver si podían tocar en directo a canción de Physis versus Nomos "Konpromezak". Nós, por favor, que pregunta. E desde entón, desde unha especie de admiración (a.k.a peloteo), buscando a escusa de colaboración. O resultado: catro concertos xuntos nun só fin de semana. Gaztetxe de Cambo, Antigo Cine de Añorga, Gaztetxe Putzuzulo de Zarautz e Beikozini de Ondarroa.

Estaba claro, con Ibil Bedi como protagonista en todas as noites. Porque os mozos navarros han levantado o ano con forza, cunha selección de himnos e 47 concertos en dez meses. Xa escoitarías, 2021 é do Leste.

E Leste. Ademais de Pamplona, proceden de Lumbier, Sangüesa e Olite, tratando de achegarse á deriva, tanto en versións como en suspendidas de cancións. Din que fan popa, pero teñen ese arraigamento que poucas veces ofreceu o pop.

Capacidade para realizar arranxos dentro das súas cancións, introducindo baterías a Enegarrasiste ou a Ihean (o meu novo favorito) cun movemento ao estilo de Kiwanuka, Amets Aranguren, por primeira vez sen instrumento, micrófono na man.

Areta Senosiain é unha violinista que sabe onde potenciar as notas longas e cando xogar co pizzicato. O baixo Javier Larrañeta ocupará ben o seu lugar e non deixará de servir de ponte entre o ritmo e a harmonía. E Eder Escaleira, batería, toma medidas ás cancións, incluso xogando con humor e risa coas dúas baterías.

O grupo conta cunha chea de cancións. Pero teño a impresión de que os mellores aínda están para vir. Non hai máis que ver que son capaces de facer Senosiain e Aranguren, ambos os sós enchendo a escena. Ou Osinaga, só con guitarra, deixando medio Putzuzulo chorando.

Os músicos que agradecen o camiño téñeno todo a favor. Porque non buscan máis nada que iso. Sexa fama, sexa diñeiro. Como consecuencia de querer o camiño, fíxanse no que atopan e invéntanse novos lugares e camiños. Aí está o éxito dos navarros. E non hai nada máis fermoso que pasar a admirar como amigo aquilo que admiraba como músico.