Etruriarrak eta inbasioen justifikazio morala
Italiar penintsula, duela 2.800 urte. Etruriarrak, egungo Toscanatik abiatuta, penintsularen iparraldeaz eta erdialdeaz jabetu ziren, beren kultura eta teknika militarrei esker.
Etruriarrak, besteak beste urregile bikainak eta ontzigile berritzaileak izan ziren, eta Mediterraneo mendebaldeko itsas potentzia nagusietakoa izatea lortu zuten. Baina zibilizazio heleniarraren oinordekotzat eta Erromaren arbasotzat jotzen direnei nondik zetorkien nagusitasun hura? Zein da etruriarren jatorria?
Misterioa argitzeko eta eztabaida amaitzeko, Tübingeneko Unibertsitateko adituek, Max Planck Institutuarekin eta Florentziako Unibertsitatearekin elkarlanean, 86 etruriar eskeleto bildu zituzten, DNA aztertu asmoz. Eta berriki ondorioztatu dutenez, arrasto berrienetan, erromatar garaikoetan, ekialdeko nahiz iparraldeko eragin genetikoa nabarmena da, baina etruriarren goraldi garaiko indibiduoetan ez dute halako nahasketarik topatu. Hau da, etruriarrek bizilagun italikoen ezaugarri bertsuak zituzten eta ez ziren inondik etorri. Ekialdeko eraginak nabarmenak dira haiengan, herrialde heleniarrekin harremanak izan zituztelako, eta ez handik zetozelako.
Etruriarren jatorri autoktonoaren aldeko teoriak aspaldi sortu ziren. K.a. I. mendean, Dionisio Halikarnasokoak ez zuen kontrakoa pentsatzeko arrazoirik topatu eta, azken bi mendeetan, geroz eta arkeologo eta historialari gehiagok egin dute DNAk egiaztatutako aukera honen alde. Baina, beste hipotesi bat nagusitu da orain arte: etruriarrak inbaditzaileak ziren, ekialdetik iritsi ziren K.a. VIII. mendean, Asia Txikitik, Egeotik edo Lidia ingurutik. Erlijioan eta kulturan ustez ekialdeko ezaugarriak zituztela diote teoria orientalistaren aldekoek, eta zibilizazio berezia eta oso aurreratua zutela, ingurukoekin alderatuta. Teoria hau bestea baino askoz zaharragoa da, gainera, historiografiaren aitak, Herodotok berak K.a. V. mendean sortu baitzuen.
Azkenean, etruriarren jatorri inbaditzailearen atzean ondo errotutako pentsamoldea dago, inbasioak, konkistak, inperialismoa moralki justifikatzen duena: herrialde menperatzaileek beren eragina hedatzeko beharra sentitzen dute, beren balio politiko, kultural eta erlijiosoak zabaltzeko, eta, ondorioz, herri menperatuei mesede egiten diete bakea, segurtasuna eta oparotasuna emanez. DNA emaitza asko beharko dira zibilizazioen eta herrien arteko harremanak eta elkarreraginak berdinen artean ere gertatzen zirela onartzeko.
Nova York, 1960. Nunha reunión da ONU durmiuse o ministro de Exteriores de Nixeria e embaixador da ONU, Jaja Wachucu. Nixeria acababa de lograr a independencia o 1 de outubro. Por tanto, Wachuku convertíase no primeiro representante da ONU en Nixeria e acababa de asumir o... [+]
Investigadores da Universidade Johns Hopkins descubriron varios cilindros con inscricións no actual xacemento de Siria, o Tell Umm-o Marra. Os expertos cren que os signos escritos nestas pezas de barro poden ser alfabéticos.
No século XV a. Os cilindros datáronse en 2400 e... [+]
Londres 1928. Á Vitoria and Albert Museum chegou un cadro moi especial: no cadro aparece un home negro, con perruca e levita, rodeado de libros e instrumentos científicos. Así foi catalogado no Museo: “Singular retrato satírico que representa un experimento errado na... [+]
Etiopía, 24 de novembro de 1974. O esqueleto de Lucy foi achado en Hadar, unha das pegadas máis antigas dos antepasados humanos. O homínido australiano de Australopithecus afarensis ten entre 3,2 e 3,5 millóns de anos.
Entón considerárono o antepasado das especies, a nai... [+]
Un grupo de arqueólogos da Universidade de Berkeley, en California (EE. É dicir, os homes non lanzaban as lanzas para cazar mamuts e outros grandes mamíferos. Esa era a hipótese que até agora estaba máis estendida, a técnica que vimos en películas, videoxogos...
Pero o... [+]
Zamora, finais do século X. A beiras do río Douro e fóra das murallas da cidade construíuse a igrexa de Santiago dos Cabaleiros. Nos capiteis interiores da igrexa represéntanse escenas variadas con contido sexual: unha orxía, unha muller espida sostendo o pene dun home…... [+]
Nacemento 7 de novembro de 1924. Un grupo de anarquistas irrompeu esta madrugada en Bera para protestar contra a ditadura de Primo de Rivera e dar inicio á revolución no Estado español.
O pasado mes de outubro deuse a coñecer a composición da Xunta Central entre os... [+]
Un grupo de investigadores interdisciplinares da Universidade Libre de Berlín e do Instituto Zuse desenvolveu un modelo matemático complexo para comprender mellor como se estendeu a romanización no norte de África.
Segundo un estudo publicado na revista Plos One, o modelo... [+]
Washington (EE.UU.), 1807. A Constitución estadounidense prohibiu o tráfico transatlántico de escravos. Isto non significa que a escravitude sexa abolida, senón que a fonte principal dos escravos interrompeuse. Así, as mulleres escravas convertéronse na única maneira de... [+]
Mentres traballaban nun xacemento da época romana de Normandía, varios estudantes de arqueoloxía fixeron recentemente un curioso descubrimento: no interior dunha pota de barro atoparon un pequeno frasco de cristal, dos que as mulleres usaban para levar o perfume no século... [+]
Xapón, 6 e 9 de agosto de 1945 Estados Unidos lanzou unha bomba atómica causando decenas de miles de mortos en Hiroshima e Nagasaki; aínda que non hai cifras precisas, os cálculos máis prudentes indican que polo menos 210.000 persoas faleceron a finais dese ano. Pero... [+]
Un equipo de investigadores liderado polo arqueólogo xaponés Masato Sakai, da Universidade de Yamagata, descubriu numerosos geoglifos no deserto de Nazca (Perú). En total atopáronse 303 geoglifos, case o dobre de geoglifos que se coñecía até o momento. Para iso, os... [+]
Nacemento 2 de outubro de 1968. Uns meses antes, o movemento estudantil iniciado o pasado 22 de xuño organizou un mitin na Praza das Tres Culturas, na unidade Nonoalco-Tlatelolco da cidade. Os estudantes congregados polo exército mexicano e o grupo paramilitar Batallón... [+]
Tijarafe (Canarias), mediados do século XIV. Cando os primeiros monxes católicos chegaron á zona da illa dA Palma, os awares, os aborígenes locais, viron que adoraban ao Sol, á Lúa e ás estrelas.
E así o confirmaron as campañas arqueolóxicas realizadas nos últimos... [+]