Traducido automaticamente do vasco, a tradución pode conter erros. Máis información aquí. Elhuyarren itzultzaile automatikoaren logoa

“Eutanasia Legeak frogatzeko eskatzen duen sufrimendua handiegia da”

  • Ogibidez mediku epidemiologoa da Concha Castells Carrillo (Bilbo, 1960), eta Osasun publikoaren kudeaketan ere jardun du zenbait urtez, zuzendaritza karguetan. Orain dela bost urtetik hona, Duintasunez Hiltzeko Eskubidea elkartearen presidentea da Euskal Autonomia Erkidegoan. Behar bezala hiltzeaz eta aurten indarrean jarri den Espainiako Eutanasia Legeaz hitz egiteko aitzakiarekin hurbildu gatzaizkio.  

“Zenbait lekutan ohartarazi digutenez, baliteke mediku batzuk eutanasiaren aurrean objektore izatea, baina ez ideologiagatik, eskariak kudeatzeko bitarteko faltagatik baizik”, dio Castellsek.
“Zenbait lekutan ohartarazi digutenez, baliteke mediku batzuk eutanasiaren aurrean objektore izatea, baina ez ideologiagatik, eskariak kudeatzeko bitarteko faltagatik baizik”, dio Castellsek. (Argazkia: Hodei Torres)

Duintasunez hiltzen gara, oro har?
Ez. Gaizki hiltzen gara, oraindik ere. Lan handia dago egiteko sentsibilizazioan eta osasungintzako profesionalen trebakuntzan, oraindik ezjakintasuna eta beldur handiak daude eta.

Zer da duin hiltzea?
Gure elkarteko kideen ustez, norberak nahi duen eran, nahi duenean eta nahi duenaren alboan hiltzea. Norberak erabakitako unean, hurkoak inguruan daudela, bakean, eta, ahal bada, lo lasaian. Guretzat borondatea da garrantzitsuena. Ez dago heriotza duinik ezin badu norberak erabaki, beste batzuek erabakitzen badute unea iritsi dela.

Ontzat eman behar dugu testuingurua, betiere, hilgarria den edo sufrimendu izugarria dakarren gaitz sendaezina dela?
Ez du zertan. Guk uste dugu hiltzeko borondatea edozein egoeratan errespetatu beharko litzatekeela.  Badago adibiderik. Esaterako, beren bizitza beteta dutela pentsatzen duten adineko pertsonak, osasun arazo larririk gabekoak, eta bizitzen jarraitu nahi ez dutenak. Borondatea da gakoa, eta horren barruan, jakina, borondatezko suizidioa ere sartzen da. Ez gaixotasun mental batek edo etsipen egoera batek eragindako suizidioa, ondo hausnartua baizik. Munduko herrialde bakar batek ere ez du hori onartzen, ordea.  

Zergatik diozu ez garela duintasunez hiltzen?
Jendea, gehienetan, ZIUan hiltzen delako, hiltzen ari dela konturatu gabe eta bere bizitzaren amaieraz erabakiak hartzeko aukerarik gabe. Erabakiok talde medikoak edo familiak hartzen dituzte; maiz, isiltasun-paktua eginda.  

Gaixoari bere benetako egoera ezkutatzeko?
Bai. Hari informazioarik ez ematea adosten dute, informatzeak mesede baino kalte handiagoa egingo duelakoan. Oso ohikoa da oraindik.

Eta ez du legeren batek arautzen hori?
[Espainiako Estatuan] legez kanpokoa da, izan ere. 2000tik, Pazientearen Autonomia Legeak ezarrita du pazienteak informazioa jasotzeko eskubidea duela, eta talde medikoak eman egin behar diola informazio hori. Hari, ez familiari.

Argazkia: Hodei Torres

Martxoan onartu zen Espainiako Eutanasia Legea, eta ekainetik dago indarrean. Hartaz hitz egingo dugu, baina, lehenik, argitu dezagun eutanasia zer den eta zer ez den.
“Heriotza ona” esan nahi duen hitz grekoa da “Eutanasia”. Hortik landa, bai gizarteak bai lege honek onartzen duten definizioa hau da: pertsona batek, berarentzat jasanezina den sufrimendu egoera dela-eta, behin baino gehiagotan eskatutako heriotza, beste norbaitek gauzatu dezan. Hau da, hiltzeko laguntza eskatzen da. Definizio horretatik kanpo geratzen da elizak eta beste sektore erreakzionario batzuek kritikatzen dutena: orain zahar guztiei eutanasia egingo zaiela. Hori ezin da gertatu, hiltzeko borondate irmo eta argia adierazi beharra baitago.

Heriotza “behin eta berriz” eskatzea zenbat aldiz eskatzea da, zehazki?
Lege honi dagokionez, birritan.

Asetzen zaituzte legeak?
Ez. Frogatzeko eskatzen duen sufrimendua  handiegia da, eta kanpoan uzten ditu gaixotasun mental kroniko larriak, ezarrita baitago bizitzaren azkentzea azkar eragiten duen edo desgaitasun fisikoa dakarren gaitz batek egon behar duela beti tartean. Tetraplegia bat, esate baterako. Gaitz mentalak kanpoan uztea hutsegitea dela uste dugu, halakoen eraginez sufrimendu izugarria duten pertsonak baitaude, tratamendurik gabeko gaixotasun oso larriak jasaten ari direnak.     

Jarraitu kritikatzen, otoi.
Legeak duen alderdirik txarrena da ardura duen medikuak eta beste mediku batek eutanasia eskari bati baiezkoa eman ostean ere, berme eta ebaluazio batzorde batek onartu behar duela kasu bakoitza. Eutanasia legezkoa den munduko beste herrialdeetan ez dago halakorik. Eta noski, erabakiak batzorde horietan dauden pertsonen araberakoak izango dira. Autonomia erkidegoetako gobernuei dagokie batzordeak izendatzea; pentsa, legea ekainetik dago indarrean, eta Andaluziak [PP dago agintean] oraindik ez du batzordea izendatu.

Zuk EAEkoa ezagutzen duzu ondoen. Haren osaketaz zerbait esaterik?
Bitxia da EAEko batzordean dauden profesional guztiak sorospen-etikako batzorderen bateko kideak direla. Harritzen gaitu hiltzeari buruzko erabaki batek eztabaida etiko baten menpe egon behar duela pentsatzeak. Nik hil nahi badut, hil egin nahi dut; niri dagokit erabakitzea, eta zuk ez duzu zertan hori ezbaian jarri, ez ikuspuntu etikotik ez inongotik. Aztertu ezazu nire kasua legean aurreikusitakoarekin bat datorren, eta kito.

Hala ere, legea aurrerapausoa da?
Bai, eta handia. Hutsuneak hutsune, sufrimendu asko eragotziko du.

Gutxi zabaldutako lege erdi ezezaguna
“Eutanasiaren gaiaz ez da kalean hitz egiten, gobernuari ez zaiolako interesatzen legeari zabalkundea ematea. Etxeko intimitatean gorde nahi dute, nonbait. Ez da prentsaurrekorik egin legea onartu dela esateko. Hemengo Osasun sailburuari esan diogu, eta Eusko Legebiltzarrean ere esan dugu, eskubideak pertsona guztiek ezagutu behar dituztela. Bestela, ezagutzen dutenek baino ezin dituzte gauzatu. Ezagutarazi egin behar da. Sailburuarekin egin genuen bilera batean, iruditu zitzaigun ez zutela halakorik egin nahi. Gizartean sentsibilitate mota asko dagoelako, edo dena delakoagatik”.  

 


Interésache pola canle: Eutanasia
Macron anuncia o seu proxecto de lei sobre eutanasia para abril
Nunha entrevista concedida aos xornais Liberation e A Croix, o presidente francés anuncia a súa intención de votar un proxecto de lei que permita a eutanasia.

2023-12-21 | ARGIA
A metade dos demandantes logra morrer coa Lei Eutanasia en España
En 2022, 576 cidadáns solicitaron axuda para matar e 288 obtiveron o apoio da Lei de Eutanasia. A lei entrou en vigor en xuño de 2021 e desde entón utilizaron a 749 persoas. No ano 2021 foron 173 as solicitudes presentadas e 75 foron admitidas.

2023-11-25 | Julen Goñi
Euskadi e a morte digna

O 2 de novembro celebrouse o día internacional da morte digna. Neste sentido, por medio do presente escrito quero manifestar como vexo a situación de Euskadi nesta materia.

Somos conscientes de que o tema da morte non é da súa agrado para moitos amigos, por inevitable que... [+]


2023-03-31 | ARGIA
Desde o ano 2021 en Navarra quince cidadáns abordaron a eutanasia para morrer
Os responsables de Osasunbidea determinaron que se garantiu o exercicio do dereito coas máximas garantías para os cidadáns, os solicitantes e os seus familiares, así como para os profesionais sanitarios.

2021-12-14 | Leire Artola Arin
Hamahiru pertsonari egin diote eutanasia EAEn eta 34k eskatu dute

Eusko Jaurlaritzak jakinarazi du 34 eskaera jaso dituztela Eutanasiaren Legea ekainean indarrean sartu zenetik; hamahiru laguni hiltzeko laguntza medikoa eman diete, eutanasia egin aurretik hil dira zortzi, beste eskakizun bati uko egin diote eta gainerako hamabiak... [+]


2021-11-09 | ARGIA
O Goberno de Navarra organiza unhas xornadas sobre a aplicación da eutanasia
O Departamento de Saúde do Goberno de Navarra organizou as xornadas Decisións ao final da vida. O 23 de novembro estarán en Baluarte e unha das sesións será aberta á cidadanía (con inscrición aberta) e outra para profesionais.

Unha muller de 86 anos, primeiro caso de eutanasia no País Vasco
A Lei de Eutanasia entrou en vigor o 25 de xuño, tras ser aprobada en marzo polo Congreso dos Deputados. O primeiro procedemento realizouse o pasado 23 de xullo a unha muller euskaldun de 86 anos. Un mes despois da aplicación da lei, Osakidetza recibiu as peticións de máis... [+]

2021-06-25 | ARGIA
A lei da eutanasia entra en vigor en Hego Euskal Herria
A lei aprobada en marzo polo Congreso dos Deputados permitirá a eutanasia naqueles casos nos que exista "unha enfermidade grave e incurable" ou "un padecimiento grave, crónico e imposibilitante" que afecte á súa autonomía e que lles ocasione "un sufrimento físico ou psíquico... [+]

2021-06-18 | ARGIA
O grave enfermo francés Alain Cocq conseguiu morrer voluntariamente, pero viaxando até Suíza
O famoso Alain Cocq, padecido desde mozo por unha enfermidade grave e incurable, levou a cabo en 2020 por dúas folgas de fame, reivindicando o dereito a morrer dignamente. Negáraselle a eutanasia porque, a pesar de ter unha vida moi complicada, non corría o risco de morrer de... [+]

2021-03-18 | ARGIA
O Congreso aproba a Lei de Eutanasia
A lei publicarase no "Boletín Oficial de España" dentro de tres meses e, unha vez en vigor, poderase tramitar a eutanasia dentro do sistema sanitario.

2020-12-28 | David Bou
Vivir coa morte

No momento de redactar estas liñas, sesenta persoas faleceron na sede da Fundación Fiella-Sant Hospital de Tremp de Lleida como consecuencia dun brote de COVID-19. Isto significa que en menos dun mes morreron o 40% dos 143 residentes, o 1% dos 6.000 habitantes da capital,... [+]


Boa morte e regulada
Nacemento 23 de xaneiro de 1906 As Xuntas Xerais do Estado presentaron un proxecto de lei sobre a eutanasia. Foi o primeiro intento de legalizar a eutanasia.

2020-12-18 | ARGIA
O Congreso legalizou o dereito á eutanasia: estas son algunhas das claves da norma
O Congreso dos Deputados de Madrid votou no pleno celebrado o xoves, 17 de decembro, e deu luz verde á lei que regula o dereito a matar voluntariamente aos cidadáns nalgúns casos e baixo estritos controis médicos e xurídicos. O texto obtivo unha ampla maioría, con 198... [+]

2020-12-11 | Jone Markuleta
A lei de eutanasia obtivo o respaldo da maioría absoluta no Congreso, salvo pp e Vox
A Comisión de Xustiza do Congreso de España aprobou este xoves o precedente do proxecto de lei de eutanasia, ao que votaron 22 dos seus 36 membros. Os únicos que se mostraron en contra foron os representantes do pp e de Vox, respectivamente.

PODCAST #41 | Eutanasia autogestionada nos casos nos que a dor severa non pode esperar á modificación da lei
A medida que nos achegamos ao día das almas, acordámonos daqueles que morreron por máis que quixesen seguir vivindo, menos aínda, condenados a sobrevivir si queriamos morrer. Esperar a que as leis regularicen a eutanasia e despenalicen o suicidio de quen non pode vivir? E si... [+]

Eguneraketa berriak daude