“Elorrio era un home de mal antecedente”, segundo Antonio María Labaien (1898-1994), “un campión que durou sete anos a guerra e que foi proclamado tenente. O vello resentimento contra Muñagorri, empuxado polo seu odio persoal e a súa crueldade, apareceu en Zumarraga cuns poucos soldados e, sorprendido a Muñagorri, matouno traicionadamente sobre o Pilotasoro”.

Nacido en Berastegi en 1794, a pesar dos estudos de escribano como o avó e o pai, Muñagorri dedicábase principalmente ao negocio das ferrerías e á construción de infraestruturas en 1833, cando estalou a Primeira Guerra Carlista. Estaba preocupado polo cesamento de negocios da guerra, pero tamén polos danos que o conflito que se estaba alargando en Euskal Herria. E co obxectivo da paz, realizou unha perigosa viaxe a Madrid no inverno de 1837. Co apoio clandestino do entón goberno liberal de Madrid, en 1838 escribiu unha dura carta a Don Carlos pedíndolle que abandonase Euskal Herria, estendeu un escrito a navarros e guipuscoanos para que fixesen un lado dos foros e a paz, e encargou unha serie de versos que se difundiron de inmediato nun acto de propaganda eficaz: “Pakea ta fueroak / é a nosa bandeira. & '97; Os nosos irmáns queridos /atozte onera, / navarros, alabesas, / giputz, bizkaitarras, / atozte guregana / gazte eta zarrak”, dicía o primeiro verso.

E seguindo a bandeira branca que dicía “Paz e Foros”, no seu pobo natal, impulsou a sublevación de Berastegi en 1838. Si respectábanse os foros, esa reivindicación dicía basicamente que aos vascos igualábaselles Isabel ou Don Carlos, a pesar de que o propio Muñagorri desprácese a favor dos liberais baixo a bandeira da neutralidade. Ao parecer, o escribano achegouse aos liberais durante os seus estudos, polo que tivo que vivir entre as guerras "inimigas", xa que Berastegi e os seus arredores eran principalmente carlistas. A pesar de que algúns consideraron a aventura de Muñagorri valente e solitaria, antes de ir a Madrid tamén reunira patrocinios entre liberais exiliados en Baiona, dirixentes carlistas asasinados pola guerra e moitos representantes da Deputación de Gipuzkoa. Pero non conseguiu a protección material suficiente ao atacar e o alzamento fracasou. Muñagorri fuxiu entón a Ipar Euskal Herria.

E, con todo, esta idea de diferenciar o conflito dinástico da loita polos foros tivo certa influencia no Convenio de Bergara (1839). Alcanzada a paz e supostamente unida aos foros, Muñagorri volveu ao seu ferrería en Zumarraga.

Pero cando Espartero abandonou os foros, varios foralistas subleváronse contra el en outubro de 1841. Non está claro si Muñagorri participou ou non no levantamento. Como xa se mencionou anteriormente, Labaien non cría que estivese entre os sublevados e acusou a súa morte aos conflitos persoais. Outras fontes, como Pablo Gorosabel, afirman que participou e que por iso foi represaliado. Benito Pérez Galdós recolleuno nos seus Episodios Nacionais: “O sacerdote de Dallo e o escribano Muñagorri enseguida reuniron os seus partidos e viaxaron a través dos outeiros e montañas para asasinar aos liberais”.

Baixo a hipótese de que a Paz e os Foros non deixaron en paz ao máximo dirixente do movemento, mesmo despois da perda dos foros.