No ano 2021 había que celebrar o congreso de EA. Dicía que en xullo ía necesitar un prazo de seis meses. Ao final farase en febreiro de 2022? Celebrarase
a última semana de febreiro ou a primeira de marzo, e non porque o diga eu, senón porque así o acordou a Asemblea Nacional. Até agora atrasouse pola pandemia, estamos dentro do proceso e agora hai que traballar os relatorios. O importante é decidir cal é a dirección política que imos tomar, e iso ímolo a decidir entre todos os afiliados. Elixiremos tamén a dirección do partido. Tal e como establecen os nosos estatutos, será un proceso moi participativo e transparente. De aí non imos movernos.

O sector crítico pediuvos unha mesa de preparación conxunta do congreso para acordar as regras de xogo do congreso, porque pola contra non vos fían de vostedes.
Piden varias cousas á vez, entre outras cousas, que a dirección non poida recorrer a última sentenza [xullo 2021] e que se acorden as regras de xogo do congreso. Esta última non ten nin pé nin cabeza, porque as regras de xogo están na nosa normativa. Todo sobre o recurso é moi curioso: eles introduciron a primeira denuncia ao partido e perdérono; logo recorreron, esgotando todos os prazos para alargar o proceso e despois, cando lles interesan, pídennos que non se presenten recursos.

En calquera caso, nesa sentenza, eles recibiron un gran balbordo, porque a sentenza di que querían utilizar o acceso á base de datos de afiliados para actuar a favor de Maiorga. A sentenza, tanto na primeira como na segunda instancia, di que algúns membros da comisión de garantías actuaron en contra do dereito, e suponse que este órgano debería actuar para salvagardar o dereito.

Solicitan a suspensión dos expedientes, pero non son nosos, son achegados por algúns afiliados e a Dirección non ten a facultade de suspendelos. Ademais, contra os directivos, Iker Ruiz de Egino e Mariano Alava, puxéronse denuncias en vía penal, pero non din nada respecto diso. Iso é moi grave.

E, por último, esa proposta faise nos medios de comunicación, pero cando se quere o consenso utilízase a discreción e o silencio para traballar. Así non teñen credibilidade. Forzados por eles, eu tamén lles contestei a través dos medios de comunicación. Seguen día a día na prensa, en ataque de forma moi violenta, e sobre todo contra min.

Retrocedamos e analicemos as reticencias. Todo rebentou no congreso de 2017. Vostedes gañaron por catorce votos e Pello Urizar saíu secretario xeral...
Atención, non son catorce votos de afiliados, senón de compromisarios, e detrás de cada un deles hai varios votos.

O sector crítico considerou que a distancia era pequena e desconfiaban dos votos que aparecían detrás deles, e por iso pediron que se puidese ver o censo de afiliados. Ao parecer, si esa petición fose aceptada, evitáronse moitos problemas posteriores.
Para empezar, o problema non é iso. Nun partido de baloncesto ninguén dúbida de gañar cun punto. Gañouse e acabouse, pero eles non aceptaron que perderon e desde entón non deixan de cuestionalo. O núcleo non é a base de datos dos afiliados, niso actuamos moi ben, e de acordo coa Lei de Protección de Datos, e así o recoñecen ambas as sentenzas.

Os coordinadores do sector teñen dereito a coñecer algúns datos, pero non a acceder a toda a base de datos, que por lei non é posible. E menos mal que non o fixemos, porque a sentenza agora deunos a razón.

Polo que eu entendín, eles non son fieis ao que podería estar detrás dese catorce compromisarios de voto. Poden ver iso?
Eles visten o problema como queren, pero no fondo é que non aceptaron perder. Agora, si gañan o congreso, aprobarano e xa está, todo acabarase. E si perdemos, nós aceptarémolo. Pero se eles perden, volverán dicir que foi unha fraude. Entender? Eu tampouco vin nunca a base de datos.

Fala vostede de parte da sentenza do pasado mes de xullo, no caso da base de datos dálles a razón a vostedes, pero no caso dos primarios non, e di que non utilizaron o procedemento axeitado, prexudicando a candidatura de Maiorga Ramírez.A
normativa de primarios elaborou, debateu, aumentou e aprobou as afiliacións de EA, como todas as nosas normativas. Di a sentenza que hai un choque entre as dúas normas que temos e que deberiamos renovar a normativa dos primarios porque choca coa normativa de organización. O meu nome ou denominación non aparecen na sentenza. A sentenza non di que eu estou mal nomeada, porque tamén o dixeron. Eu non estou nomeado nun proceso de primarios, ante un baleiro de poder, a min nomeoume a Asemblea Nacional. Maiorga Ramírez tivo a oportunidade de entrar nese proceso, pero non quixo. Por tanto, a sentenza di que habería que facer outro proceso primario, pero como xa estamos na época do congreso, iso non ten sentido agora, porque no mesmo congreso tamén se vai a elixir unha nova dirección.

Pero na sentenza tamén se fala de cuestións máis concretas. Por exemplo, dise que a lista de afiliados do Norte pasou moi tarde a Ramírez, que tiña que conseguir 5 dos 20 afiliados, a mesma tarde que tiña que presentarse, e que non tiña tempo para conseguir os avais que necesitaba. Ademais, tiñan 400 avais.

Por decisión dos afiliados, a normativa dos primarios dicía que nós tiñamos que conseguir cinco avales de cada país. A filosofía que segue é a seguinte: Para ser Secretario Xeral de EA debes contar cun respaldo mínimo a nivel nacional. A normativa esixíame un total de 50 avais e eu, preventivamente, presentei 60. Logo din que eles presentaron 400, en contraposición coas miñas 60. Eu cumprín a norma, eles non. Vou pór como exemplo un campionato de natación, de catro estilos de 400 metros: hai que encher o catro e non 400 metros en bolboreta. Iso foi o que ocorreu.

E a Ramírez de entregar esta lista o último día?
Eu non vou entrar en detalles tan grandes. A sentenza di moito máis e moi importantes.

Ten sentido que estas discrepancias entre vostedes vaian cara atrás nos tribunais? Os xuíces non vos solucionarán os problemas que teñades entre vós.
Si, pero nós non decidimos acudir aos tribunais. Eles decidiron demandar ao partido e aos acordos dos afiliados, e alargáronse tanto porque eles alargaron o recurso de recurso. O partido está nos tribunais, nunca ocorreu. Eles cren que o que perderon no congreso, o que perderon permanentemente na Asemblea Nacional, gañarano nos tribunais e nos medios de comunicación.

Desde fóra descoñecemos o que ocorre na Asemblea Nacional, pero tamén presentaron datos relevantes que demostran a súa forza: os 400 avais citados, 600 afiliados solicitando un congreso extraordinario, contan con coordinadores de tres territorios, si non me equivoco tamén do catro capitais do Sur...
Si, representan a tres países, pero iso non significa que todos eles estean ao seu favor, e ademais non fan ese contraste. Eles solicitaron un congreso, agora témolo en marcha e espero que ninguén se poña en perigo para facelo.

A presenza de EA en EH Bildu será un dos temas centrais do congreso. Os críticos reivindican que EH Bildu sexa unha coalición de partidos, pero se non me equivoco isto xa non é posible porque EH Bildu decidiu en 2017 ser unha federación de partidos. E estaban de acordo co que entón
se asinou no Baluarte. Expoñen un retroceso de dez anos, que é imposible. Sempre hai marxe para mellorar a nosa posición en EH Bildu, pero eu vexo outro problema: eles non creron o que é EH Bildu. Eusko Alkartasuna EH Bildu. E expoñen o contrario, que nós esteamos fose de EH Bildu e que teñamos outra relación con el. Iso é non entender que é EH Bildu, e dar un paso atrás de dez anos.

Si gañan pódese prever unha situación moi especial.
É a súa resposta, iso eu non podo responder.

Crea EH Bildu cando ouves fagocitar que pensas?Somos partidos de
EH Bildu, pero tamén moitas persoas, que non se identifica cos aspectos internos. Esa é a dirección, atraer ás persoas. EH Bildu ten vocación de goberno, e para iso hai que estendelo a cada vez máis xente. Eu síntome moi identificado coas políticas que EH Bildu está a levar a cabo, e véxoo cada día no Parlamento Vasco: no ámbito socioeconómico, no ámbito da xustiza social, na fiscalidade, nas políticas de vivenda, cos mozos... Outra cousa é si falamos de rostros. Pero que, imos medir a importancia de EA en función das persoas que se manifestan publicamente? EA ten que vivir e deben aparecer as nosas caras, pero o importante son as políticas que facemos en EH Bildu, o proxecto político. Non ouzo aos críticos falar destas políticas cotiás, non expoñen propostas políticas.

En calquera caso, si EH Bildu refórzase, os aspectos internos debilítanse co tempo. A lóxica dio. Os partidos de
EH Bildu son moi importantes, esa diversidade hai que plasmala constantemente, pero hai que ir máis aló, porque pola contra non sairemos desa rotonda. Hai que manter o equilibrio, pero tamén hai que aumentar EH Bildu, porque queremos cambiar este país e este país. Por tanto, cantas máis persoas mellor. EH Bildu é a primeira forza da oposición na CAV. O noso obxectivo é ter forza de goberno, e niso imos pór a forza.

EA tivo diferentes divisións en 35 anos de historia. Ambas as partes chegarán ao Congreso en posicións moi diferentes e avanzar xuntos non parece tenro. Dáche medo ser o último secretario xeral de EA? A mesma pregunta fixéronlle a
Pello Urizar en 2009 cando acababa de ocupar o posto. Non creo que sexa a última, e si realmente queremos a este partido, faremos todo o que estea nas nosas mans para manternos vivos. Hai que introducir aire fresco para arranxar todo isto. Con tanta polémica a nosa posición como partido é débil e a miña intención é demostrar que o partido non é o que está a aparecer nos medios de comunicación. Temos historia e temos que tela na cabeza, pero mirando ao futuro.

Citando a historia, cada parte teredes os vosos históricos, pero defenderon aos críticos Garaikoetxea, Larreina, Ibarrondo... é difícil imaxinar que estas persoas queren atacar a EA.
Xa o dixen antes, o problema non é tan político, senón personalista. Respecto a Garaikoetxea, ao que fixo no seu momento e ao que supón no seu partido, pero estar nun lado non axuda a resolver o problema. Debería estar por encima de ambos os lados para axudar a coser o partido.

Acaban de vir de Cataluña [Diada] e aquí tamén o tema do autogoberno está en plena ebulición. Cal é o camiño, alí e aquí? O da confrontación que utilizaron até agora en Cataluña, o diálogo con Madrid que se está practicando agora, ou ambos á vez?
Urkullu propuxo onte [no pleno do debate xeral] volver á situación anterior a 1839, pero non se entende por que propón esa viaxe ao século XIX, cando aquí temos un amplo acordo sobre as bases e principios para o novo status que se acordaron no relatorio de autogoberno do Parlamento. O que asinamos EH Bildu e o PNV e temos unha maioría entre ambos. Nós estamos aí, Urkullu non sabemos onde está. Por que Urkullu non se acolle a este acordo? Xa é hora de xogar con valentía. E o camiño? Acordo, debate e compromiso.