No 500 aniversario da dependencia colonial do Imperio Azteca, unha delegación zapatista visita Europa. Obxectivo: crear redes transfronteirizas e ter unha visión global. O escuadrón 421 non se detivo en letras simbólicas. Un equipo formado por catro mulleres, dous homes e outro (o outro, din os zapatistas en castelán) deunos varias leccións nestes poucos días.

"Estamos a facer as mesmas loitas". Con estas palabras saudounos un portavoz dos zapatistas no campamento de Basilea. Entre o 27 e o 29 de agosto tivemos a oportunidade de dar a coñecer as pequenas loitas e revolucións. Con palabras modestas e afinidade, porque os zapatistas non nos viñeron a ensinar, senón a ver e escoitar como loitamos para logo contárnolo no seu pobo.
A primeira acción é o xuízo feminista, todos os que dependen das estruturas patriarcais teñen a oportunidade de denunciar publicamente a autores e opresión. As mulleres e os xéneros disidentes denunciaron en varios idiomas. Lupita, Yuli, Ximena, Carolina, Mari Jose, Bernal e Felipe escoitando, tomando apuntamentos nos seus pregos.

De alí, os sete membros do escuadrón viaxaron ás montañas do Juro, onde estiveron outros dous días en Zürich. As zapatistas dixéronnos que eran de poucas palabras, que son máis amantes da acción ou da praxe. Pero as preciosas pinceladas que nos deron nas poucas e sinxelas palabras... Contáronnos exemplos prácticos das súas loitas e formas de facer. Como participan na organización política e social. Como se enfrontan á violencia estrutural sen mencionar a palabra patriarcado. Entre as preguntas, fuxían de facer propostas sobre a nosa loita: “Vostedes teñen que buscar o seu camiño. Encantounos ver que moitas mulleres loitan. Pero nos damos conta do difícil que é organizar e por iso a nosa mensaxe: non estades sós”. Tamén viñemos a dicir iso nesta viaxe…

Noutra intervención, unha preguntoulles: Que vantaxes e desvantaxes vistes entre vós e a nosa situación? “Vostedes teñen o lobo moi preto e iso dificulta a loita e a organización, nós hai tempo que nos afastamos do lobo”. Os zapatistas falaban da autonomía que construíran fóra do sistema capitalista. Despois da sublevación de 1994 constrúen e autogobernan para o pobo e para o pobo, lonxe do lobo…