Vostede naceu nunha familia de obreiros, é un posible comezo da súa biografía.
Así é, e síntome orgulloso. Porque na miña xeración a arte, o artístico, parecía prohibido para persoas como eu.

Por que?
Por xénero e clase social. A arte non estaba ao alcance dos obreiros de clase. Doutra banda, insisto en que pertenzo a unha familia de traballadores, del, e dos da miña contorna, porque recibín certa actitude laboral. En lugar de queixarse de que as cousas funcionan mal, tentar facer as cousas. Dicíanme “estás tolo, non vas ter oportunidade”, é dicir, a posibilidade de practicar belas artes. E un día pensei “déixame en paz, eu farei o meu propio camiño”.

E matricularse en Belas Artes na UPV/EHU. Xa tiñas a idea de ser artista, ou escultor (sexa cal fose)?
Nin moito menos. Terminei o COU e o meu instinto dicíame que desde sempre podía debuxar e pintar, é dicir, como era hábil para a bidimensional, poderíame apuntar á Facultade de Belas Artes. Ter esa oportunidade era un privilexio que non estaba afeito.

Pensaba na palabra “escultura”? Naquela época, en Euskal Herria a sombra dalgúns escultores era longa: Oteiza, Chillida, Mendiburu...
Tiña a ansiedade de aprender todo o que tiña á miña ao redor, da mocidade. Ao principio trataba de convencerme de que debía facer algo que fose o máis parecido posible ao que se estimaba na miña contorna. Pero empecei a notar que igualar o que fan os demais non é saciante, e que copiar é fácil, pero sentir que non é tan fácil. Desde o principio pensei que sería interesante, como artista, andar no alto, cuestionar as cousas. Non queres conclusións, prefires preguntarche e, por tanto, as respostas dos demais tampouco son válidas.

En “Todos os concertos, todas as noites, todo baleiro” ponse de manifesto que rompiches o teu camiño e non de ninguén. Houbo un momento determinado, un clic que che fixo decidir traballar con outros moldes desde o punto de vista de materiais?
Si, houbo un momento especial: Terminei as Belas Artes e funme a Nova York, cunha man chea de nada e outra cousa de ningunha, pero coa sensación de que tiña que irse. O meu pobo natal, dalgunha maneira, expulsoume, había unha galga, porque na propia universidade dicíanme que o que facía era interesante, pero que non era unha escultura. E na cidade dos rañaceos sentín protexido, non porque se me abriron as portas (non tiña galerías ou algunha), pero si porque os demais non púñanme en dúbida. Empecei a traballar cos materiais que tiña ao meu alcance; eran materiais moi pobres, porque non tiña a posibilidade de adquirir os materiais escultóricos habituais, e, doutra banda, o que facía tiña que ser transportable despois, tiñan que ser obras de arte que podían caber na maleta. Baratos e moi pequenos.

Na exposición vese que un dos seus materiais preferidos é a roupa...
Isto vén un pouco antes de ir a Nova York. Aprendín que para traballar non había que esperar a estar nunha situación económica mellor, e que o que me rodeaba, sexa cal fose, podía converterse en material. Se non podía conseguir nada, abría o armario e comezaba a traballar o que alí atopara.

Vostede reuniu na exposición moitas das pezas realizadas ao longo da súa traxectoria e explicou que se complementan. É dicir, non é unha mera colección de obras realizadas por Ana Laura Aláez na súa vida. Hai algunha idea que resuma todo o que quixeches expresar?
Quizais sigo sen entender o que é a escultura. Teño que dicir, por outra banda, que esta non é outra exposición máis. Fíxeno coas vísceras, e creo que me substitúe perfectamente.

Di vostede que cando empezou, non só pola clase social, senón tamén polo xénero, non lle correspondía ser artista. É fundamental entre vostede a reivindicación do xénero?
Non se trata de reivindicar nada, iso é moi ambicioso. Eu non podo cambiar o mundo, ninguén pode. Por tanto, non reivindico o xénero, simplemente estou a falar da miña propia experiencia. A palabra “proclame” non é a máis axeitada, é a de usar cando consigas algo. Reacción accionarial. E a arte non é así, non creo, polo menos. Porque a sociedade se empeña en que a arte teña un efecto inmediato, “eu ensínolle isto e algo pasa”, e iso non é así. Non é así. Ti les un poema e iso reivindica algo? Pois que igual toda persoa ten dereito a facer aquilo que aparentemente non serve para nada. A palabra “reivindicación” ten un ton de funcionalidade, e a funcionalidade aínda é algo a longo prazo.