En 2013 o Concello de Zeberio propuxo a creación dunha oferta de solo e unha reserva para os agricultores, na que os membros que se puxeron a traballar impulsaron un proxecto común de conserveira en colaboración con outros agricultores da localidade e da contorna de Arratia. Creouse o proxecto Maskilu Conservak. “Antes tiñamos que ir a Garaio ou a Leintz-Gatzaga a facer conservas. Agora podémolos facer aquí, e moitos baserritarras da zona están involucrados no proxecto”, explica Jon Garcia.

Ferramenta de aproveitamento de excedentes

A fórmula elixida polos membros do proxecto foi a creación dunha asociación. “Os baserritarras utilizamos o espazo como socios e cada un transforma os seus produtos”, explica García. Na actualidade son preto de vinte socios, pero di que no día a día reúnense unha decena de conservas. “Para nós é unha ferramenta conservadora: como agricultor, a idea é facer conservas cos produtos que nos sobran”. Moitos membros da asociación fan cestas e distribúenas en diferentes grupos de consumo, polo que é importante para eles poder ofrecer conservas e marmeladas nas épocas máis difíciles da horta, entre maio e xuño. “Podemos transformar calquera tipo de verduras ou froitos. Marmeladas, tomate, pisto, xudías verdes, acelgas, guindillas en vinagre… todo facémolo”.

Todos os membros da asociación dispoñen do carné de manipulador de alimentos e recibiron diversos cursos para aprender a manexar equipos e maquinaria en conserva. Ademais de que os socios elaboren os seus propias conservas, tamén prestan servizo aos foráneos. “A xente que xestiona a zona normalmente encárgase de facer conservas aos de fóra, porque os de fóra non poden facer ese traballo”, di. Todos os produtos saen do centro de transformación con rexistro sanitario, iso si, só levan o selo de Maskilu os membros da asociación.

Parte do movemento pola agroecología

“A nosa razón de ser é traballar pola agroecología e temos relación con outros movementos relacionados coa agricultura e a soberanía alimentaria”, explica García. Non todos os membros da asociación están nun modelo agroecológico, pero todos teñen compromisos mínimos. “En Arratia somos bastante coñecidos e é politicamente importante para nós ter claros uns valores mínimos e loitar por iso”, engade.

Os membros de Maskilu relaciónanse co sindicato EHNE Bizkaia, as mulleres de Etxalde e outros colectivos, e subliñan que están abertos aos novos agricultores interesados no proxecto. “Aquí estamos dispostos a mostrar calquera cousa a quen queira facer algo e a axudarlle como poidamos”.