Pako Aristi escribe esta vez aos mares. Contén o sétimo libro de poemas. Eu e nós fan referencia ao océano que poden conservar dous ollos, un poema especial sobre as profundidades que poden contar as mans dos pescadores, o tratado sobre o mareo da liberdade: “Son nómade das relacións,/ viaxo acompañado dos meus amigos,/ e o trato non é fidelidade, senón deixarlle ir”.

E eses mares son de Getaria, pero podían ser de Orio, ou mesmo dun mundo cruel que non hai mar. Porque este libro ten máis crueza que a sinxeleza, porque os poemas lle fan parvo, non queda en absoluto que o lector diga o que quere dicir. Poderás amar a Pako Aristi, ou odiar a Pako Aristi. Eu e nós é un libro dedicado aos mariñeiros, non é un libro no sofá da casa, para un pequeno burgués que fai críticas literarias como unha terra de árido.

Eu e nós. Estou a ler como a sétima onda amarela, causando a esencia da poesía en belos poemas narrativos. Mentres escribo estas liñas termino o libro, e coma se fose a quintesencia da vida está a ensinarme a Pako Aristi, coma se inventase un xénero herdado entre a mística e o bertsolarismo, que é importante e que non: “Sara levantou a man coma se entendeuno todo,/ adeus,/ o que no aire escribía/ as palabras da dor/ non lle deixaban”. Fálame da morte inxusta dun neno, que se me mestura coa morte dun golfiño, que navego neste libro desapiadado e misericordioso con tantas ondas e contradicións, e fálame do paso do tempo Pako Aristi, de crueldades, de ventos e paisaxes, e de todos os amores simultáneos, para dicir que a vida merece a pena, pero hai que facer tabús.

Pandemia favoreceu a poesía. Pako Aristi descobre outras costas. O máis subversivo dos nosos poetas volveunos a demostrar que é o máis sensible dos nosos poetas. Eu e nós non son máis que unha metáfora. O seu corazón é hermético, pero accesible a súa pel suave. Eu e nós é o sétimo agasallo que nos fixo Pako Aristi desde a atalaia do seu belo inconformismo.