Traducido automaticamente do vasco, a tradución pode conter erros. Máis información aquí. Elhuyarren itzultzaile automatikoaren logoa

Para propor concepcións mundiais

  • Baixo este título comezou en 2018 o ciclo de cine feminista de Tabakalera. Actualmente organízase en colaboración con Artium e está composto por películas que se ofrecen mensualmente e prólogos sobre as mesmas. O obxectivo da iniciativa é dar a coñecer as películas de mulleres directivas que quedaron fóra do canon e propor posibles historias novas.
"Riddles of the Sphinx" filmeko fotograma.

A este programa asóciase inevitablemente a pregunta que ultimamente nos está dando voltas. En definitiva, que teñen en común as películas deste ciclo? E que directores? Seguramente traballar como muller baixo as condicións impostas pola sociedade. Se cadra experiencias similares en canto ás limitacións para facer cine. En consecuencia, a maioría quedou fóra dunha soa historia do cine. De aí está a marca plural da última palabra do título: a que mira a outras visións que atravesan a historia única que se aprende nas escolas. E para iso encantaríanos o cine, porque ten capacidade para dar concepcións mundiais.

Non diría que haxa unha soa liña temática. É significativo que na historia do cine a primeira película de ficción dirixida por un home referísese á conquista da lúa (Voyage dans a Lune de Meliès), mentres que a primeira directora de ficción feminina, Alice Guy, dirixiu A Fée aux Choux. Este último realiza a adaptación dun conto francés cunha fada en escena entre as az. A diferenza entre ambos, que un parte dun relato infantil e o outro é a historia do que ía ser un paso tan grande para a humanidade, pon de manifesto moitas cousas, pero non vincula nin separa os temas dos homes e as mulleres para sempre. Mulleres que queiran facer películas que representen a conquista do universo, por favor, avancen, fáganolo. As películas feitas desde a propia realidade pon de manifesto esa mesma realidade, pero iso non significa que sexan películas vinculadas á feminidade, coma se existisen por esencia.

A reflexión anterior lévanos á pregunta de Berta Sichel: ten sentido falar de imaxes con xénero? E non ten unha resposta fácil.

A reflexión anterior lévanos á pregunta de Berta Sichel: ten sentido falar de imaxes con xénero? E non ten unha resposta fácil. Sara Mills propuña deixar de lado os estereotipos femininos para evitar a homogeneización das tarefas das mulleres que iso implicaría. Esta última cuestionaba o uso da mesma categoría de “muller”, na convicción de que prexudicaría a normalización do natural. Con esta decisión política pretendía reivindicar a diversidade das obras femininas para que non fosen limitadas a un tema ou estilo determinado. Pola súa banda, Griselda Pollock sinalaba que a obra masculina e a feminina era diferente, xa que a raza, a clase e a tendencia sexual influían no traballo persoal. Estas dúas actitudes non teñen por que ser contrapostas; pode ser estratéxico prescindir do termo “cine feminino” para non perpetuar as opresiones, aínda que entenda a influencia das propias condicións de traballo e de vida.

Non se pode negar que os cineastas fan cine nun contexto baseado na historia hexemónica da arte. Nela estabilizáronse os roles en beneficio dos homes, financiando, exhibindo e premiando, en xeral, os traballos dos homes. Con todo, as mulleres consideráronse como obxectos corporais na permanente actualización de Venus do Urbino do Renacemento. No proceso de transformación das musas dos grandes artistas masculinos en artistas, por tanto, non pode pasarse en segredo a carga que levan encima. Máis aló das arriscadas categorizaciones “arte feminina” ou “cine”, escóndese unha sociedade patriarcal que clasifica e interpreta as súas producións. En cambio, este ciclo de cine, realizado en Tabakalera e Artium, confirma a diversidade e complexidade das películas dirixidas por mulleres, que non pode limitarse a unha temática ou tratamento único.

Fotograma dA " fée aux choux".

En 1975, Laura Mulvey publicou na revista Screen un artigo revolucionario sobre Visual Pleasure and Narrative Cinema (Pracer visual e cine narrativo), cambiando para sempre a teoría feminista do cine. Por primeira vez, analizou as películas de Hollywood a través da psicanálise e chegou á conclusión de que as películas son para homes. Dous anos máis tarde, xunto con Wollen, levou á práctica a súa teoría cinematográfica coa realización dunha película de ensaio Riddles of the Sphinx (Esfingearen enigmak). O mesmo Mulvey abre a película falando directamente ao espectador e explicando todos os elementos da película. Talvez como resposta a esta proposta, as proxeccións do ciclo do cine feminista foron presentadas por afeccionados ao cine relacionados con este ámbito, pondo énfase na intermediación entre o público e a película.

Iniciaron o ciclo con Alice Guy, a pioneira cineasta antes mencionada, coa proxección da obra Madame a deas envies (Madame ten desexos) fai tres ou catro anos. O argumento parecía clásico: unha muller embarazada paseando co home, ao contrario, coa intención de satisfacer os seus desexos, comeza a roubar comida, alcol e tabaco, rompendo a imaxe da boa nai en miles de pedazos. O curto de 4 minutos está dispoñible en Youtube e non deixou de romper o canon que permanece en pé.

Tamén se ofreceron obras de Maya De e Beira Chytilová ao comezo do ciclo. O At land do primeiro (na Terra) é un traballo experimental rodado nunha praia no que o propio director vive relacións e acontecementos extraordinarios ante a cámara. Daisies (Margaridas) de Chytilová garda de forma surrealista as historias de dúas mulleres cuxo obxectivo é chancear aos homes. Ambos mostran, en definitiva, a outra cara da afable muller que é habitual. Co obxectivo de construír máis aló da realidade, Born in flames (nacido en Sugar) de Lizzie Borden ou The watermelon woman (A muller Angurri), de Cheryl Dunye, explican desde a perspectiva das mulleres volleras e afroamericanas tanto situacións de ciencia ficción como de detectives. Estes últimos tamén se impartiron dentro do ciclo.

O cine construíu desde a mirada masculina unha única imaxe falsa da muller e do universo. Estas películas, e este ciclo, son imprescindibles para loitar por iso.

Na proxección dAs Mans, realizada en Tabakalera, puxéronse en contacto cinco curtametraxes con diferentes perspectivas e obxectivos contrapostos entre si. As Hands: the Life and Loves of the Gentler Sex (As mans: a vida e os amores do sexo máis cordial), Franciszka e Stefan Themerson, Oko I Ntilde de Ivonne Rainer Hand Movie (A película da man), o movemento de Linda Leagid na miña Valanid. A proxección conxunta das cinco curtametraxes xeraba un diálogo entre diferentes concepcións, por unha banda porque a razón (a man) era entendida de diversas maneiras e, por outro, porque cada decisión (uñas vermellas, unha soa man, coreografías de moitos...) creaba novos testemuños e historias.

Mirentxu Loyarte seleccionou tamén a obra As mulleres vascas de Mirentxu Loyarte neste ciclo. É unha boa elección desta obra, que nos chama para que nos fixemos no local. Esta película é a única dirixida por unha muller dentro da colección Ikuska; baixo a coordinación de Antxon Ezeiza, producíronse 21 curtametraxes co obxectivo de reflectir o País Vasco da época nos anos 70 e 80. Consciente da presenza de mulleres, propuxo a Loyarte participar no proxecto e dirixiu o seu traballo ao redor das mulleres vascas. Pola contra, non existe unha concepción feminina doutras películas que forman parte da serie, que se refiren á canción, á situación política ou á linguaxe.

Os exemplos dados son só unha mostra dos traballos realizados ao longo de todo o ciclo. Os once temas tratados e as diferentes decisións estéticas tomadas evidencian a imposibilidade de homoxeneizar os traballos das mulleres. Ao ser concibido dentro deste ciclo, todos os traballos teñen relación co feminismo ou, polo menos, achegan a súa contribución ao feminismo. Pero tamén hai intentos de construír o cine necesario para dar unha nova imaxe do mundo. O cine construíu desde a mirada masculina unha única imaxe falsa da muller e do universo. Estas películas, e este ciclo, son imprescindibles para loitar por iso. De forma progresiva, para que saian destas proxeccións específicas e pasen a todas as esferas, estes ciclos poden ser a vía.

 


Interésache pola canle: Zinema
Adimen artifizala zineman: legezkoa bai, baina bidezkoa?

Geroz eta ekoizpen gehiagok baliatzen dituzte teknologia berriak, izan plano orokor eta jendetsuak figurante bidez egitea aurrezteko, izan efektu bereziak are azkarrago egiteko. Azken urtean, dena den, Euskal Herriko zine-aretoak gehien bete dituztenetako bi pelikulek adimen... [+]


Punto de Vista: mundua pantailan ikusteko beste modu bat

Otsailaren 24tik eta martxoaren 1era bitartean, astebetez 60 lan proiektatuko dituzte Punto de Vista zinema dokumentalaren jaialdian. Hamar film luze eta zazpi labur lehiatuko dira Sail Ofizialean; tartean mundu mailako lau estreinaldi eta Maddi Barber eta Marina Lameiro... [+]


2025-02-19 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Arkitekto aktorea

Madrilen arkitektoentzako kongresu bat burutu berri da, arkitekto profesioaren krisiaz eztabaidatzeko. Arkitekto izateko modu tradizionala eta gaur egungoa desberdindu dute. Zertan den tradiziozkoa? Oscar bidean den The Brutalist filmean ageri den arkitekto epikoarena. Nor bere... [+]


2025-02-19 | Estitxu Eizagirre
Francisco Vaquero
“Euskal Herria é o territorio que máis loita contra os macroproyectos renovables”
Vidas renovables (Vidas non renovables) filmou as consecuencias que xeran os macroproyectos "renovables". No documental prepáranse os subtítulos en eúscaro e francés) Cabeza do boi (España, 1985), un director independente formado no medio rural estremeño. A película está a... [+]

Premios Goya e moitas cousas que se din (non)
Numerosos cidadáns vascos foron galardoados nos premios Goya que se entregaron este fin de semana pola academia de cine española. Na segunda parte do artigo, imos debullar algunhas cuestións que deron moito que falar.

'Itoiz, udako sesioak' filma
“Itoizek eragindako emozioen bideari eutsi diogu, Juan Carlosek egin duen benetako prozesua jaso dugu”

Itoiz, udako sesioak filma estreinatu dute zinema aretoetan. Juan Carlos Perez taldekidearen hitz eta doinuak biltzen ditu Larraitz Zuazo, Zuri Goikoetxea eta Ainhoa Andrakaren filmak. Haiekin mintzatu gara Metropoli Foralean.

 


Como sería unha Palestina nunca atacada?
O documental de animación LYD do xornalista e activista palestino Rami Younis está a dar moito que falar no Festival de Cine de San Sebastián. É ficticio, situado na cidade nunca ocupada por Israel de Lyd, onde nunca houbo colonia británica e onde conviven xudeus e árabes;... [+]

2025-01-14 | Sustatu
Maratón "Dragoi Bóla" para celebrar a exposición dos episodios en Makusin
A sede de EITB en Bilbao acollerá o vindeiro sábado, 18 de xaneiro, o maratón "dragoi Bóla", de 16:00 a 21:00 horas. O motivo é que as seccións da Dragoi Bóla dobrada en eúscaro chegarán á plataforma Makusi, en eúscaro e de forma gratuíta, xa que todos os venres iranse... [+]

2024-12-17 | ARGIA
Unha vez que a xestión do litoral quede en mans do Goberno Vasco, os proxectos "poderán acelerarse"
O Goberno Vasco ten outras dúas competencias: Ordenación e Xestión do Litoral e Cinematografía e Actividade Audiovisual. A Comisión Mixta de Transferencias reuniuse este luns en Madrid para acordar o traspaso destas dúas competencias á CAV e Navarra.

Acusan a ETB de “contraprogramar” a película ‘Bizkarsoro’ no Día do Eúscaro
ETB1 estreou a película Bizkarsoro no Día do Eúscaro. A pesar de que a ETB2 propúxoselle que se emitise simultaneamente en castelán, Tasio ofreceuse finalmente en castelán nesa canle, o cal provocou certa indignación nas redes sociais.

2024-11-27 | Onintza Enbeita
Aran Calleja. Compositor de música de películas
"En música, as mulleres estamos a facer un gran traballo para que nos vexan"
Ás mulleres creativas que lle rodean sorpréndelle que o teñan, pero el tivo a síndrome do impostor durante moitos anos. Pero a permanencia ensinoulle que fixo moitas cousas ben. En 2021 gañou o Goya do Estado español con Maite Arroitajauregi pola música da película... [+]

Fermín Muguruza
“O cambio e o movemento apaixóname”
Fermín naceu no antigo hospital de Irun en 1963, no seo da familia Muguruza dos Ugarte. Trátase dun artista que exerceu unha influencia xigantesca na música vasca nas últimas décadas. Non en balde, foi o cantante e almo mater de Kortatu e Negu Gorriak, o creador do selo... [+]

'Bizkarsoro' chega aos cines donostiarras grazas á colaboración de Bagerá, o Concello e SADE
A película Bizkarsoro (Josu Martínez, 2023) proxectarase nos cines de Donostia-San Sebastián a partir deste venres (día 22) e, segundo explicou Iñaki Elorza, de SADE, proxectarase en principio durante unhas dúas semanas e, si ten éxito, máis tempo. Así o explicaron este... [+]

Eguneraketa berriak daude