Recibiu a Alice Saunier-Seité, secretaria de Estado das Universidades francesas, embaixadora da República Árabe de Exipto, xeral xefe da base aérea Le Bourget e un destacamento da Garda Nacional. A estes restos de fai 3.000 anos aplicóuselles un protocolo preparado para calquera xefe de estado que entón estaba no poder. Aos antigos logros atribuídos ao faraón engadíronse novos títulos: “O primeiro faraón que viaxou en avión”, “O primeiro gobernante da Antigüedad en obter o pasaporte oficial”…
Ramsesena non era a primeira momia que viaxou a París (ou a Londres, Berlín…); a partir da época napoleónica, na implacable expoliación patrimonial, miles de momias foron roubadas de Exipto para alimentar os fondos dos museos occidentais. Pero Ramsés foi enviado a curarse a París, onde o estado de conservación da momia era moi grave e en Exipto non había medios e tecnoloxía para resolvela. Durante oito meses reconstruíronse e suturaron as partes máis deterioradas e tratouse o corpo con raios gamma para escorrentar bacterias e fungos. Finalizado o tratamento, o faraón volveu ao Museo do Cairo.
Ramsés II morreu aos 87 anos en 1213 a.C., despois do seu 66º mandato. Deixou escritas as súas grandes vitorias militares e logros en centos de monumentos, relevos e pinturas. Pero nos últimos anos toda esta arqueoloxía está a porse en cuestión. Por exemplo, na batalla do Cadesh fixo esculpir alí e aquí que venceu aos hititas, pero as probas actuais indican que os exipcios non conseguiron conquistar a cidade e que, como moito, o resultado da guerra pode considerarse un empate técnico. E cando un equipo de arqueólogos británicos investigou os xacementos fronteirizos entre Libia e Exipto en 2018, observaron que os exipcios mantiñan relacións pacíficas e frutíferas cos líbanos e nubios, mentres que segundo Ramsese a fronteira era unha zona conflitiva e só grazas ás súas brillantes estratexias logrou que os seus rivais estivesen baixo control. Por iso, ultimamente o faraón foi rebautizado como o inventor dos fake news.
Na conferencia oficial solemne do aeroporto París-Le Bourget de 1976, o Secretario de Estado Saunier-Seité dixo: “Francia recibe os restos dun dos xefes de estado máis grandes da Antigüedad”. E isto demostra que Ramsés II foi un dos grandes propagandistas de toda a Antigüedad...
Washington (EE.UU.), 1807. A Constitución estadounidense prohibiu o tráfico transatlántico de escravos. Isto non significa que a escravitude sexa abolida, senón que a fonte principal dos escravos interrompeuse. Así, as mulleres escravas convertéronse na única maneira de... [+]
Non é casualidade que o Día da Hispanidade, o da Garda Civil e a Virxe do Alicerce coincidisen nesa data. O tres representan estruturas opresoras (estatua, exército e igrexa). Doutra banda, hai resistencia indíxena e poboación represaliada polo Estado español a través dos... [+]
Gurutzegramen zaletuek –eta beste inork gutxik– ezagutu ohi dute Txagos uhartediaren izena. Irla haietan handiena, Diego Garcia, aipatzen bada, gehixeago izango ginateke aditzera dugunak: ospea –ez batere gozoa– lortu du bertan dagoen base militar... [+]
Desde a Montaña de Navarra, miles de persoas tomaron rumbo a América no século XIX para sobrevivir no pastoreo ou noutros quefaceres. A historiadora Raquel Idoate recupera na súa tese a historia duns 4.000 deles: como se fixo a viaxe, en que se investiron, papeis sobre a... [+]
Estamos no territorio máis industrializado do País Vasco, a Marxe Esquerda do Ibaizabal, ou a Ría de Bilbao, si quérese. Aquí as chemineas ordenárano unha vez. Pero para alimentalos non só utilizouse o carbón, senón tamén a suor de miles de traballadores, e máis... [+]
A épica constrúese sobre as vidas de moitos homes e coñecer iso fai máis madura á sociedade”. A escritora Bibiana Candia ten razón. En Azucre (Pebidas de Cabaza, 2021) cóntanos a traxedia dos migrantes esclavizados galegos do século XIX, pero esa historia sería a... [+]
A pesar da pel negra e o cabelo rizado, seguían sendo homes invencibles, coa intelixencia e o resentimento dos seres humanos”. Así escribiu sobre os escravos CRL James no libro Jakobino Beltzak, que narra con mestría a revolución de Haití. Tantas brutalidades, torturas e... [+]
Si consegues escapar da multitude de turistas e mirar desde a varanda da Cuncha até o peirao donostiarra, quizá a imaxinación acompáñeche na época na que foi unha intensa cidade comercial mariña, na que a banda sonora das gaivotas acompañarache. Talvez mergullar nunha... [+]