Na túa conta de Twitter dis que non sabes o que é ser ou sentir home. Que quere vostede dicir?
Bo, non o sei. Como non sei o que é ser ou sentir muller. A miúdo preguntei á xente da miña ao redor por que senten homes ou mulleres, e até agora non atopei a ninguén que saiba responder. Moitas mulleres respóndenme que senten polas características do corpo ou da capacidade de embarazo... En fin, ser ou sentir muller ou home é unha certeza íntima.
Tamén cuestionas si a masculinidad perténceche. Por que?
Polo concepto de masculinidad dominante na sociedade. Sempre fun unha persoa masculina: cando era pequeno, na adolescencia e agora. Bo, quizá agora haxa feminizado algunhas visións. Pero nos corpos nos que a sociedade recoñece a categoría de masculinidad, a masculinidad é un problema para min, porque ocupa e protexe un espazo de privilexio. E non, non creo no concepto das novas masculinidades, porque iso non resolve radicalmente o problema.
Cal cres que é o camiño?
Na miña vida fixen lecturas diferentes. Agora paréceme máis interesante a idea de desocupación como centro de privilexio que o cambio de masculinidad. Cando o feminismo cuestionou no seu día a imposición da feminidade, ninguén falou de “novas feminidades” ou “feminismos desconstruidos”. Desmontamos a descrición tradicional da feminidade e as mulleres, sen máis, tomaron novos espazos. Por iso a min desbásteme ver como se relaciona o movemento masculino que está a repensar a masculinidad co concepto de masculinidad. Sobre todo, porque as cousas que están a traballar parécenme moi básicas, deberiamos ir máis aló: non tocar á xente, ser capaces de falar dos nosos sentimentos ou ter responsabilidades de fogar e coidado, parécenme elementos básicos para ser unha persoa funcional na sociedade. E o que non os fai seus ten un problema que quizá é a masculinidad. Por tanto, desocupémonos e busquemos novos espazos.
Cales foron os teus referentes neste camiño?
Eu amo moito ao sociólogo vasco Jokin Azpiazu, paréceme moi interesante no académico. Ademais, os meus referentes foron as mulleres masculinas e outros homes transexuais que non cumpren as imposicións propias dunha persoa masculina. É dicir, referentes que deberían ser máis visibles e que deberían ser o espazo que se merece.
Convertíchesche nun referente: estás embarazada e fas unha reivindicación política do embarazo.
Quixen explicar a miña experiencia porque temos poucos referentes neste sentido e creo que é o camiño da vida que pode tomar moita xente. Por exemplo, a fecundidade das mulleres cisgenas cóidase moito: si unha muller de trinta anos decide que non quere quedarse embarazada e quere facer unha unión de trompas, poida que non a deixe facer, si cambiase de opinión no futuro para non impedir a súa fecundidade. Pola contra, no caso das persoas transexuais que realizan o proceso de transición médica, a fecundidade non ten a mesma importancia: é secundaria. Sufrimos o desequilibrio que vén de hai tempo e obrigan ás persoas transexuais a ser incapaces de facer a transición nas lexislacións de moitos países, como Suecia ou Inglaterra.
E no Estado español?
Non hai leis específicas, pero a esterilización é moi probable tendo en conta que os protocolos médicos inclúen a esterilización para poder realizar o cambio de sexo nos documentos oficiais: é inevitable xustificar que realizaches cambios hormonais no teu corpo durante dous anos. Si realizas o proceso hormonal a través da testosterona e abandónalo máis adiante, é posible que quedes embarazada; pero as persoas que usan proxesterona e estrógenos teñen un gran risco de esterilización.
Até que punto os protocolos de transición son contrarios á fertilidade das persoas transexuais?
No Estado español e fóra del, o camiño das persoas trans múltiples é o seguinte: en primeiro lugar, un psicólogo ou un psiquiatra diagnostícache con patoloxía da transexualidad; despois, un endocrino inicia un proceso de hormonación; e unha das primeiras opcións que che pon encima da mesa é a histerectomía, baleirado de útero e óvulos. Isto ten dúas consecuencias: por unha banda, acelerar o proceso de transición, xa que quítanche directamente as “hormonas que non queres”; e por outra, converterche nun súbdito das hormonas sintéticas para toda a vida. E, por suposto, estéril. Paréceme problemático que este sexa o único camiño, e por iso é inevitable que haxa referentes de persoas transexuais embarazadas que foxen dos protocolos tradicionais e que optan por novas vías de transición.