Non sei si na vosa contorna, pero na miña contorna, algúns valores son incuestionables: ser unha persoa traballadora e non mentir, por exemplo. Por suposto, ser euskaltzale e abertzale, máis que valores son símbolos tatuados na pel e o corazón, cidadáns de Urola Erdia, sen moito mérito, en verdade.

De ser unha persoa traballadora, bo, que vos vou a dicir. Si é para sacar adiante o caserío e a gran cuadrilla de nenos, quizais haxa que consideralo válido, non o sei. Si meter miles de horas na fundición do pobo é ser obreiro, para comprar o coche 4x4 máis grande e, de paso, para encher os petos do xefe, paréceme que iso é máis alucinante que un valor.
Pero a min chámame sempre a atención a mentira. Pode ser mentira o que dis, aínda que esteas convencido de que dis a verdade, e é unha mentira perfecta cando sabes que o que estás a dicir non é verdade cando abres a boca.

Ademais, hai mentiras dolorosas, deplorables, e mentiras perdoables, é dicir, pequenas mentiras.

En The Invention of Lying Ricky Gervais en 2009, todos os habitantes da cidade non dicían máis que a verdade, e aquilo era un escándalo. O día pelexábanse porque o veciño dixera isto ou aquilo. E non moito mellor coa familia, por suposto. Alguén se deu conta de que, dicindo mentiras, ou polo menos sen dicir todas as verdades en voz alta, o seu mundo era moito máis agradable e as súas relacións moito mellores e máis fáciles.

Porque así como a mentira malintencionada esperta dor e odio, as pequenas mentiras permítennos vivir en harmonía. Diría que estas mentiras, ademais de ser necesarias para a relación, tamén expresan respecto e agarimo. Precisamente as pequenas mentiras fan nas nosas relacións a función de aceite que necesitamos para non golpearnos en todo momento dolorosamente.

Teño ante min o xornal do día. Como a miña contorna, que rexeita a mentira. Aínda que é máis delgado que un papel de cigarro, demostrou a súa fortaleza para resistir con firmeza todas as trabas que se lle puxeron. Medio de comunicación abertzale. Decidir si é ou non euskaltzale, esixiría un debate pausado. Empezando pola portada, pasando por todas as seccións –incluídas as necrolóxicas, por suposto–, e até o cartel das películas das pequenas horas da noite que non vou ver, as noticias son negras. Unha mala e outra peor. É unha realidade da época escura que estamos a vivir, si, pero ás veces parece que cada páxina é un campo cheo de dor, que cando empezo a ler a noticia estalará.

As cargas negativas de información dos últimos meses serán o resultado do contaxio do meu sistema inmunolóxico de contención positiva, pero agradecería que de cando en vez me ofrecese unha pequena mentira, unha noticia que, sen ser mentira, estimulásenos a saír á rúa. Que é enganarme a min mesmo? Si, por suposto. Credes que só vós tratades de enganar á vida?

Si os xornalistas somos hábiles en algo, dicímonos medias verdades e medias verdades. Si fose certo que a boa noticia vende tanto como a mala, igual sería fame pero ririamos máis.