A principios de século, o goberno mexicano chegou a acordos con empresas estranxeiras comprometidas coa loita contra o Cambio Climático, polo que se construíron 28 parques eólicos no Istmo de Tehuantepec. Di que é unha nova forma de colonización.

Si, porque a maioría das empresas son estranxeiras, moitas españolas. Volven apoderarse das nosas terras. Con todo, o ouro é enerxía eléctrica.

O goberno anterior declarou varias zonas de Oaxaca como Zona Económica Especial, co novo goberno cambiouse o contexto.

O presidente do Goberno, Enrique Pena Neto, presentou a comarca como Zona Económica Especial. Con todo, o novo goberno xa dixo que esas zonas económicas xa non existían. Nestas zonas están a levarse a cabo varios proxectos que, aínda que non foron declarados Zonas Económicas Especiais, o Goberno está a actuar da mesma maneira: pon facilidades ás empresas para que se instalen nelas. No Istmo de Tehuantepec preténdese construír un corredor multimodal interoceánico que conectaría o océano Pacífico co Atlántico. A idea principal é unir as principais economías do mundo. Ademais, o corredor inclúe outros proxectos.

Cales son?

Ademais do corredor interoceánico, prevese a construción dun gasoduto entre Coatzacoalcos e Salina Cruz e dous novos portos. O gasoduto quérese utilizar para conducir gas natural e estase expondo a súa explotación mediante fracking. Ademais, existen varias concas mineiras. Doutra banda, contamos con 28 parques eólicos que producen 3.000 megawatts por hora. As empresas privadas utilizan as liñas de transmisión da Comisión Federal de Electricidade, pero estas liñas non poden transmitir máis do que se transmite actualmente. Desta forma, prevese a construción dunha nova liña para producir, polo menos, 3.000 megawatts máis por hora. Esta liña discorrería desde Ixtepec até Yautepec, coincidindo co Proxecto Integral Morelos. Os seus membros loitan contra este proxecto. Neste combate foi asasinado Samir Flores Soberanes.

Tamén hai un muro, non é así?

Si, tamén se pretende construír un muro en Tehualtepec para impedir que os membros de Centroamérica extravíense na fronteira. Todo iso estase levando a cabo con consultas deste tipo.

Consultas con

Supostamente co pobo, pero en realidade non é así. Actúan de acordo coa lei, chaman ao pobo ás consultas. Pero os que están de acordo coas intencións do Goberno, a xente que é dos partidos que fixo o pacto, ou os que asinaron algún contrato… están a avalar con pouca xente a expropiación de terras.

Para os gobernantes son valiosas as empresas, non nós; nós non somos máis que un estorbo á hora de levar a cabo a súa formulación. Non pensan que, como pobo indíxena, temos dereito a vivir tranquilamente na nosa terra e dignamente coa nosa perspectiva de mundo. Somos cidadáns e cidadás de segundo ou terceiro grao. Aos seus ollos non somos valiosos, senón o que nós temos: un territorio rico en recursos naturais.

A actitude de resistencia ante a expropiación de terras, en cambio, ponvos en perigo.

Si, a loita contra estas empresas supón pór en risco a propia vida. Algunha vez tivemos que fuxir de alí para evitar que nos matasen.

As empresas eólicas e os delincuentes organizados son amigos. Actúan como apoio ás empresas. Isto provocou que na comunidade haxa enfrontamento entre a confrontación, a violencia e as diferentes perspectivas.

O dano causado por iso notarase na comunidade.

Hai quen valora o que din o Goberno e as empresas, a cambio dun pouco de diñeiro. E os que estamos en contra, os que defendemos, ameázannos. Por exemplo, se un proxecto ten que parar por algo que nós fixemos durante un tempo, aos que asinaron contratos dinlles: “Non lles damos diñeiro polo que están a facer”. Iso destrúe o noso tecido social, o máis importante que temos os pobos indíxenas para seguir existindo.

Di que as empresas chegaron enganando á xente. Como se cometeu a fraude?

Chegaron cunha oferta, como fan todas as empresas en todas partes. Ofreceron traballo, desenvolvemento… pero de feito aproveitáronse da pobreza do pobo mexicano e do campo. Enganaron á xente. Porque non hai emprego. A creación dun parque eólico ten unha duración máxima dun ano, ano no que haberá traballo para os aldeáns como peóns. Unha vez finalizado o parque, non haberá máis traballos para eles. De aquí [de Europa] levan á xente a traballar alí [en México].

Tamén poderiamos chamar fraude á tendencia destas empresas de ser respectuosas coa contorna en nome da enerxía renovable, non?

Si, aí está o capitalismo verde. A enerxía renovable non é boa en si mesma. Se observamos o que hai detrás dun aeroxerador, atoparémonos coa minería ou o petróleo, así como coa explotación da forza de traballo dos traballadores. Os parques eólicos, en si mesmos, contaminan o campo, a terra e a auga. As turbinas conteñen aceite, que chega tanto á terra como á auga, e deforestan a zona de construción dun parque causando danos colaterais no ecosistema.

Se a produción de enerxía está en mans de empresas que non ven máis que beneficios, non haberá enerxía limpa.